Wstęp. Cel badania
Zespół metaboliczny wiąże się z wysokim ryzykiem rozwoju cukrzycy i chorób sercowo-naczyniowych. Wiedza na temat przebiegu i prewencji zespołu u chorych z podwyższonym poziomem glukozy na czczo jest niewielka. Celem pracy w ramach Diabetes Prevention Pragram była ocena zmian stylu życia u chorych z zespołem metabolicznym, leczenie metforminą i ocena zmian w przebiegu leczenia.
Chorzy spełniający następujące warunki: poziom glukozy na czczo 95 do 125 mg/dl, poziom glikemii w OGTT 140 do 199 mg/dl, wiek >25 lat i BMI ≥24 kg/m2.
Rozpoznanie zespołu metabolicznego ustalano na podstawie obecności 3 z 5 cech zespołu według klasyfikacji NCEP ATP III. Chorzy byli randomizowani do trzech ramion badania: typowy styl życia plus leczenie metforminą 850 mg dwa razy dziennie n=1073 chorych, typowy styl życia plus placebo n=1082 chorych i modyfikacja stylu życia n=1079 chorych (zmiana diety i umiarkowany wysiłek fizyczny z utratą wagi co najmniej o 7%).
Pośród chorych spełniających kryteria wstępne 1711(53%) chorych miało zespól metaboliczny i częstość zespołu nie zależała od wieku. Nieprawidłowy obwód brzucha stwierdzono u 2532(78%) chorych z jednakową częstością w grupach wiekowych. Niski poziom HDL stwierdzony u 1838(57%) chorych dominował głównie u ludzi młodych <45 rż i stwierdzono u 42(70%) chorych z tej grupy wiekowej. Wysoki poziom TG stwierdzono u 1472(46%) chorych z jednakowym rozkładem w zależności od wieku. Podwyższony poziom glikemii na czczo stwierdzono u 1060(33%) chorych. Podwyższone wartości ciśnienia tętniczego lub leczone nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 1460(45%) chorych, szczególnie w grupie starszych chorych >60 rż tj. u 410(63%) chorych.
W obserwacji 3-letniej redukcja nowych rozpoznań zespołu metabolicznego wynosiła 41% (p<0.001) w grupie modyfikowanego stylu życia i o 17% (p=0.03) w grupie leczonej metformina w porównaniu do grupy placebo. W trzyletniej obserwacji nowe rozpoznania zespołu metabolicznego stwierdzono u 51% chorych w grupie leczonej placebo, 45% chorych w grupie leczonej metformina i u 34% chorych leczonych modyfikowanym stylem życia.
Wnioski
Zespól metaboliczny stwierdzono u połowy chorych kwalifikowanych do programy prewencji cukrzycy. Modyfikacja stylu życia i leczenie metforminą powoduje redukcję rozwoju zespołu metabolicznego u pozostałych chorych.
Orchard TJ, Temprosa M, Goldberg R, Haffner S, Ratner R, Marcovina S, Fowler S; Diabetes Prevention Program Research Group. The effect of metformin and intensive lifestyle intervention on the metabolic syndrome: the diabetes prevention program randomized trial. Ann Intern Med. 2005 Apr 19, 142(8), 611-619. [PMID]: 15838067.
drukuj
