Ranolazyna, nowy lek antydusznicowy, zapobiega niedokrwieniu mięśnia sercowego w mechanizmie blokowania późnego kanału sodowego (late I_Na). W niedokrwionym miocycie stwierdza się przeładowanie jonami wapnia, co pogarsza mechaniczną relaksację i powoduje elektryczna niestabilność poprzez wydłużenie potencjału czynnościowego i/lub wywołuje spontaniczne uwolnienie wapnia z siateczki sarkoplazmatycznej. W wyniku tych nieprawidłowości dochodzi do dyspersji repolaryzacji i zaburzeń rytmu związanych z automatyzmem wyzwalanym oraz z obecnością wczesnych i późnych potencjałów następczych. W modelach doświadczalnych ranolazyna zmniejsza przeładowanie komórki jonami Ca²⁺, blokując w ten sposób wczesne potencjały następcze.

Ocena działania antyarytmicznego ranolazyny u chorych z zawałem serca bez uniesienia odcinka ST (non ST-segment elevation myocardial infarction, NSTEMI) lub dusznicą bolesną (unstable angina, UA).

Grupę badaną stanowiło 6351 chorych w wieku ≥ 18 lat, z bólem niedokrwiennym w spoczynku trwającym > 10 min do 48 godz. od jego pojawienia się i jednym z następujących czynników ryzyka: zwiększenie stężenia CKMB i troponiny T, obniżenie odcinka ST ≥ 0,1 mV, cukrzyca, wskaźnik ryzyka TIMI dla UA/NSTEMI ≥ 3. Do badania nie kwalifikowano chorych kierowanych do planowych zabiegów PCI, we wstrząsie, z wydłużonym odstępem QTc.

Randomizacja chorych do grupy otrzymującej ranolazynę (n = 3279) lub do grupy placebo (n = 3281). Ranolazynę podawano w dawce 200 mg we wlewie przez godzinę, z kontynuowaniem wlewu 80 mg/godz. (u chorych z klirensem kreatyniny < 30 ml/min podawano połowę dawki) przez 12–96 godz. Leczenie kontynuowano dawką 1000 mg doustnie dwa razy dziennie. Ciągłe monitorowanie EKG lub badanie holterowskie było wykonywane przez pierwsze 7 dni od randomizacji.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: częstość występowania klinicznie istotnych zaburzeń rytmu w pierwszych 7 dniach od randomizacji.

Średni wiek chorych wynosił 63 lata, mężczyźni stanowili 65% badanych. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 74% chorych, przebyty zawał u 34%, przebyte PCI/CABG u 27%, niewydolność serca u 17%, cukrzycę u 34%. Udokumentowane komorowe zaburzenia rytmu dotyczyły 4% chorych. Palacze – 25% badanych.

Niestabilna dusznica występowała u 47% chorych, NSTEMI u 51%, inne zdarzenia u 2%. Obniżenie odcinka ST ≥ 1 mm zaobserwowano u 35% chorych, ze wskaźnikiem ryzyka TIMI ≥ 5 u 20%. Angiografię wykonano u 59% chorych, wczesne postępowanie inwazyjne podjęto u 32%.

Średni czas monitorowania EKG wynosił 6,8 dnia.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: w grupie chorych leczonych ranolazyną liczba komorowych zaburzeń rytmu była istotnie statystycznie mniejsza niż w grupie placebo. Częstoskurcz komorowy ≥ 4 zespołów komorowych z częstością ≥ 100 bpm wystąpił u 20,9% chorych w grupie ranolazyny i u 29,5% w grupie placebo (RR 0,71; 95% CI 0,6–0,78; p < 0,001). Częstoskurcz komorowy ≥ 8 zespołów komorowych trwający < 30 s wystąpił odpowiednio w grupach u 5,3 vs 8,3% chorych odpowiednio w grupach (RR 0,63; 95% CI 0,52–0,76; p < 0,001). Z podobną częstością natomiast wystąpił częstoskurcz komorowy polimorficzny ≥ 8 zespołów komorowych (1,2 vs 1,4% chorych, p = 0,4), a także częstoskurcz utrwalony ≥ 30 s (u 0,44% chorych w każdej z grup). Ryzyko wystąpienia częstoskurczu komorowego ≥ 8 zespołów komorowych było istotnie statystycznie niższe w przypadku leczenia ranolazyną w podgrupach chorych zarówno z niskim (0–4), jak i wysokim wskaźnikiem ryzyka TIMI (5–7), z objawami lub bez objawów niewydolności serca, z niską (< 40%), jak również prawidłową EF (≥ 40%), z prawidłowym (≤ 450 ms), a także z wydłużonym odstępem QTc (> 450 ms).

Nie stwierdzono różnicy pomiędzy grupami w liczbie nagłych zgonów sercowych (1,7 vs 1,8% chorych), również w podgrupach chorych.

 

Ranolazyna, inhibitor późnego kanału sodowego, wykazuje właściwości antyarytmiczne w pierwszym tygodniu stosowania leku u chorych z ostrym zespołem wieńcowym bez uniesienia odcinka ST.