Wstęp
Obniżenie stężenia cholesterolu LDL poniżej poziomu 100 mg/dl u chorych wysokiego ryzyka pozostaje głównym celem terapii hipolipemizującej. Obowiązujące zalecenia Narodowego Programu Edukacyjnego dotyczącego leczenia hipercholesterolemii u dorosłych (national cholesterol education program adult treatment panel, NCEP ATP III) wskazują również na korzystny wpływ redukcji poziomu LDL-C < 70 mg% u chorych bardzo wysokiego ryzyka. Osiągnięcie tego celu terapeutycznego jest trudne przy stosowaniu diety i aktualnie stosowanej terapii.
Cel badania
Porównanie skuteczności terapii rosuwastatyną, atorwastatyną oraz simwastatyną w uzyskaniu zalecanych celów terapeutycznych u chorych wysokiego ryzyka.
Grupę badaną stanowiło 1993 chorych > 18. roku życia z wysokim ryzykiem wystąpienia powikłań sercowo-naczyniowych – chorzy z udokumentowaną chorobą wieńcową, udokumentowaną miażdżycą w innym obszarze naczyniowym, cukrzycą lub > 20% 10-letnim ryzykiem wystąpienia powikłań sercowo-naczyniowych (wg NCEP ATP III) lub stężeniem LDL ≥ 130 i ≤ 250 mg/dl i TG < 400 mg.
Chorzy po 6-tygodniowym szkoleniu w zakresie zmiany stylu życia i stosowanej diety byli randomizowani do 5 ramion badania. Grupa 1. otrzymywała przez cały okres badania 20 mg rosuwastatyny (n = 392 chorych). Grupa 2. otrzymywała 10 mg atorwastatyny przez 8 tyg. (n = 403 chorych), a następnie 191 chorych z tej grupy otrzymywało rosuwastatynę w dawce 10 mg, a 185 chorych kontynuowało leczenie atorwastatyną. Grupa 3. otrzymywała 20 mg atorwastatyny przez 8 tyg. (n = 395 chorych), a następnie 186 chorych z tej grupy otrzymywało rosuwastatynę w dawce 20 mg, a 186 chorych kontynuowało leczenie atorwastatyną. Grupa 4. otrzymywała 20 mg simwastatyny przez 8 tyg. (n = 402 chorych), a następnie 183 chorych z tej grupy otrzymywało rosuwastatynę w dawce 10 mg, a 190 chorych kontynuowało leczenie simwastatyną. Grupa 5. otrzymywała 40 mg simwastatyny przez 8 tyg. (n = 401 chorych), a następnie 189 chorych z tej grupy otrzymywało rosuwastatynę w dawce 20 mg, a 191 chorych kontynuowało leczenie simwastatyną.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: liczba chorych, u których uzyskano stężenie LDL < 100 mg/dl w 16 tyg. leczenia.
Średni wiek chorych wyniósł 62 lata, mężczyźni stanowili 56% badanych. Dusznicę bolesną stwierdzono u 62% chorych, cukrzycę u 45%. Średnia wartość BMI – 31kg/m2, z BMI > 30 kg/m2 – 47% chorych. Stężenie TG > 200 mg/dl – 36% chorych.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: po 16 tyg. leczenia w grupie 1. zakładany poziom LDL uzyskano u 83% chorych. W grupie 2. wymagany poziom LDL uzyskano u 42% chorych leczonych 10 mg atorwastatyny, a w podgrupie leczonej rosuwastatyną u 66% chorych (p < 0,001). W grupie 3. docelowy poziom LDL uzyskało 64% chorych leczonych 20 mg atorwastatyną i 79% chorych leczonych rosuwastatyną w dawce 20 mg (p < 0,001). W grupie 4. oczekiwany poziom LDL uzyskało 32% chorych leczonych 20 mg simwastatyny i 73% chorych leczonych rosuwastatyną w dawce 20mg (p < 0,001). W grupie 5. zamierzony efekt terapeutyczny uzyskało 56% chorych leczonych 40 mg simwastatyny i 84% chorych leczonych rosuwastatyną w dawce 20 mg (p < 0,001).
Po 16 tyg. leczenia poziom LDL < 70 mg/dl uzyskano u 37% chorych leczonych rosuwastatyną – 7% leczonych 10 mg atorwastatyny, u 13% leczonych 20 mg atorwastatyny (p < 0,01) oraz u 1% chorych leczonych 20 mg simwastatyny i 10% chorych leczonych 40 mg simwastatyny (p < 0,001).
Leczenie przerwało 2,4% chorych w grupie rosuwastatyny, 2,2% chorych w grupie przyjmującej 20 mg atorwastatyny i 0,5% chorych w grupie leczonej 40 mg simwastatyny.
Wnioski
Terapia 10 i 20 mg rosuwastatyny chorych z wysokim ryzykiem wystąpienia zdarzeń sercowo-naczyniowych jest bezpieczna i efektywnie pozwala uzyskać zamierzone poziomy terapeutyczne parametrów lipidowych.
Ballantyne CM, Bertolami M, Hernandez Garcia HR, Nul D, Stein EA, Theroux P, Weiss R, Cain VA, Raichlen JS. Achieving LDL cholesterol, non-HDL cholesterol, and apolipoprotein B target levels in high-risk patients: Measuring Effective Reductions in Cholesterol Using Rosuvastatin therapY (MERCURY) II. Am Heart J. 2006 May, 151(5), 975.e1-9. [PMID]: 16644314.