Wstęp
Napady migotania przedsionków (atrial fibrillation, AF) indukują remodeling elektryczny i strukturalny lewego przedsionka, a zmiany te w końcowej fazie prowadzą do utrwalenia migotania. W przebudowie elektrycznej oraz strukturalnej ważną rolę odgrywa układ renina-angiotensyna. W danych uzyskanych z badań klinicznych wynika, że zarówno ACEI, jak i ARB można zaliczyć do leków prewencyjnych, zmniejszających odsetek chorych z nowo rozpoznanym migotaniem przedsionków. Nie wiadomo, czy ACEI i ARB są skuteczne również w prewencji napadów AF.
Cel badania
Ocena skuteczności stosowania perindoprilu lub losartanu łącznie z małą dawką amiodaronu w redukowaniu liczby napadów AF.
Grupę badaną stanowiło 177 chorych z napadowym AF (samoistnie ustępujące AF w ciągu < 48 godz.), występującym nie częściej niż 5 razy w roku, udokumentowanym w badaniu metodą Holtera lub elektrokardiograficznym. Do badania nie włączano chorych z organiczną chorobą serca, nadciśnieniem, powiększoną jamą lewego przedsionka > 40 mm, upośledzoną EF < 50% i zaburzeniami elektrolitowymi.
Randomizacja do grupy leczonej amiodaronem (n = 59 chorych), do grupy leczonej amiodaronem i losartanem w dawce 50 mg dziennie przez 2 tyg., a następnie, w przypadku nie stwierdzenia hipotensji, dawką 100 mg dziennie (n = 59 chorych) lub do grupy leczonej amiodaronem i perindoprilem w dawce początkowej 2 mg przez 3 tyg., a następnie, przy prawidłowych wartościach BP, dawką 4 mg dziennie (n = 59 chorych). Wszyscy chorzy otrzymywali amiodaron w dawce początkowej 600 mg przez pierwszy tydzień, następnie 400 mg przez 2 tydzień i 200 mg przez cały okres próby. Badani mieli wykonywane badanie echokardiograficzne i monitorowanie metodą Holtera w 6., 12., 18. i 24. mies. badania. Ocenę kliniczną przeprowadzano co 15 dni przez 3 mies., a następnie kontynuowano wizyty kontrolne co 3 mies.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: odsetek chorych z napadami AF (trwającymi > 30 s) udokumentowanymi w 12-odprowadzeniowym EKG lub w badaniu metodą Holtera w okresie 24-miesięcznej obserwacji, po 14 dniach od włączenia do badania.
Średni wiek chorych wyniósł 58 lat, mężczyźni stanowili 65% badanych. Średni czas trwania AF wynosił 2,5 roku, liczba epizodów AF w miesiącu – 1,8. Średni wymiar lewego przedsionka – 35 mm. Średnia wartość EF – 67%.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: napady AF udokumentowano istotnie statystycznie częściej w grupie leczonej tylko amiodaronem. W grupie leczonej amiodaronem napady AF wystąpiły u 24 chorych (41%) w porównaniu z 11 chorymi (19%), którym dodatkowo podawano losartan i 14 chorych (24%), którym dodatkowo podawano perindopril (p = 0,02). Redukcja ryzyka nawrotu AF wyniosła 54% w grupie leczonej amiodaronem i losartanem (p = 0,006) oraz 41% w grupie leczonej amiodaronem i perindoprilem (p = 0,04). Wymiar lewego przedsionka po 24 mies. w grupie leczonej losartanem i perindoprilem był mniejszy w porównaniu z grupą leczoną tylko amiodaronem i wynosił odpowiednio – 36 ± 2,3 mm i 35 ± 2,4 mm vs 38 ± 2,4 mm (p < 0,001 dla obu grup).
Liczba objawów niepożądanych była podobna w grupach. Nie wystąpił torsades de pointes.
Wnioski
Stosowanie losartanu lub perindoprilu w połączeniu z amiodaronem jest skuteczniejszą metodą prewencji AF u chorych z napadowym AF niż monoterapia amiodaronem.
Yin Y, Dalal D, Liu Z, Wu J, Liu D, Lan X, Dai Y, Su L, Ling Z, She Q, Luo K, Woo K, Dong J. Prospective randomized study comparing amiodarone vs. amiodarone plus losartan vs. amiodarone plus perindopril for the prevention of atrial fibrillation recurrence in patients with lone paroxysmal atrial fibrillation. Eur Heart J. 2006 Aug, 27(15), 1841-1846. [PMID]: 16825288.