Trzepotanie przedsionków (atrial flutter, AFL) jest arytmią oporną na leczenie farmakologiczne. Skuteczną metodą leczenia jest ablacja prądem o częstotliwości radiowej (radiofrequency catheter ablation, RFA). W obserwacjach odległych u 10% – 50% chorych po RFA stwierdza się migotanie przedsionków. Zgodnie z wytycznymi ACC/AHA wskazania do wykonania RFA u chorych z pierwszym, dobrze tolerowanym napadem AFL zostały zaklasyfikowane na poziomie IIb.

Cel badania
Porównanie bezpieczeństwa i skuteczności RFA wykonanego po pierwszym, objawowym trzepotaniu przedsionków i leczenia farmakologicznego.

Randomizacja do grupy leczonej RFA (n = 52 chorych) lub do grupy leczonej kardiowersją elektryczną z dodatkowym leczeniem farmakologicznym (n = 52 chorych). Chorzy otrzymywali leki antykoagulacyjne doustne lub podskórne, przez co najmniej 72 godz. przed zabiegiem. W grupie chorych z trzepotaniem przedsionków trwającym co najmniej 3 tyg. wykonywano badanie echokardiograficzne przezprzełykowe (transesopageal echocardiogarphy, TEE) w celu wykluczenia skrzeplin. Badanie przezklatkowe (transthoracic echocardiography, TTE) wykonywano rutynowo u wszystkich chorych w celu oceny funkcji serca i wielkość jam. Amiodaron w dawce 400 mg podawano na co najmniej 7 dni przed przywróceniem rytmu zatokowego i następnie przez 4 tyg. Dawkę następnie obniżano do 200 mg dziennie. Acenokumarol stosowano 72 godz. przed kardiowersją i 4 tyg. po kardiowersji (INR 2-3). Po stwierdzeniu utrzymującego się rytmu zatokowego przez miesiąc, odstawiano acenokumarol, stosując 80-300 mg ASA (u chorych < 75. roku życia i w przypadku, gdy trzepotanie przedsionków pozostawało bez związku z chorobą serca lub chory nie był w grupie wysokiego ryzyka udaru). Średni czas obserwacji 13 ± 6 mies.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: nawrót trzepotania przedsionków.

Średni wiek chorych wyniósł 78 lat, mężczyźni stanowili 80% badanych. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 68% chorych, uszkodzenie strukturalne serca u 61,5%, cukrzycę u 20% chorych, hipercholesterolemię u 33% chorych. Palacze – 45% badanych. Średnia wartość – EF 55%. Średni wymiar lewego przedsionka – 43 mm.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: nawrót trzepotania przedsionków wystąpił w grupie leczonej kardiowersją i farmakologicznie u 15/51 chorych (29,5%), w porównaniu z 2/52 chorymi (3,8%) w grupie leczonej ablacją (p < 0,0001). Objawowe lub bezobjawowe migotania przedsionków trwające powyżej 10 min występowały u porównywalnego odsetka chorych w obu grupach, u 25% chorych w grupie leczonej ablacją i 18% chorych w grupie kontrolnej (p = 0,3).
W czasie obserwacji zmarło 6 chorych (11%) z grupy leczonej ablacją i 8 chorych (16%) z grupy kontrolnej (p = 0,7). W grupie leczonej amiodaronem nadczynność tarczycy wystąpiła u 2 chorych, niedoczynność tarczycy u 2 i objawowy zespół chorego węzła zatokowego u 2. Nie stwierdzono powikłań zabiegowych u chorych leczonych ablacją (p = 0,03).

Ablacja prądem o częstotliwości radiowej może być skutecznie stosowana u chorych po pierwszorazowym napadzie trzepotania przedsionków.