Artroskopia stawu kolanowego podobnie jak i zabiegi wykonywane w czasie tego badania są uważane za małe zabiegi ortopedyczne, jednak są wykonywane są na największej grupie chorych ortopedycznych, w tym bardzo często u ludzi młodych. Brak jest danych oceniających ryzyko zatorowości żylnej po zabiegach ortoskopowych w przypadku stosowania w prewencji heparyn lub innych leków antytrombionowych. Z tego względu obecne zalecenia wskazujące na potrzebę stosowania profilaktycznego leczenia chorych oparte są na badaniach małych grup chorych mają relatywnie słabe umocowanie (stopień 2B).

 

Ocena skuteczności i bezpieczeństwa leczenia nadroparyną w porównaniu z stosowaniem pończoch uciskowych u chorych po zabiegach artroskopowych na stawie kolanowym leczonych ambulatoryjnie.

Grupę badaną stanowiło 1761 chorych w wieku ≥ 18 lat, kierowanych do planowego zabiegu diagnostycznego lub inwazyjnego artroskopowego na stawie kolanowym, bez przebytych incydentów zatorowych żylnych.

Randomizacja do grupy leczonej w której stosowano ucisk pończochami (wyskalowany ucisk rzędu 30-40 mm Hg powyżej kostki) przez 7 dni (n = 660 chorych) lub do grupy leczonej nadroparyną w dawce 3800 jednostek dziennie przez 7 dni (n = 657 chorych) lub przez 14 dni (n = 444 chorych). Na koniec badania u wszystkich chorych oceniano żyły kończyn dolnych w badaniu dopplerowskim. Przed wykonaniem badania przeprowadzano wywiad kwestionariuszowy oceniający możliwość wystąpienia zakrzepicy żył głębokich kończyn dolnych lub zatorowości płucnej.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: częstość asymptomatycznej zakrzepicy żył proksymalnych, objawowej zatorowości żylnej i zgony z każdej przyczyny w okresie 3 mies. Bezpieczeństwo leczenia oceniano jako częstość dużych krwawień lub krwawień istotnych klinicznie w okresie leczenia nadroparyną.

Drugorzędowy punkt końcowy: składowe punktu pierwotnego z zakrzepicą żył dystalnych w okresie 3 mies. W ocenie bezpieczeństwa wszystkie krwawienia w okresie leczenia nadroparyną.

Średni wiek chorych wyniósł 42 lat, mężczyźni stanowili 63% badanych. Leki hormonalne stosowało 9% kobiet. Palacze – 26% badanych. Średni BMI – 25,5 kg/m².

Pierwszorzędowy punkt końcowy: wystąpił u 21 chorych (3,2%) w grupie w której stosowano pończochy uciskowe i u 6 chorych (0,9%) w grupie leczonej nadroparyną przez 7 dni. Całkowita różnica pomiędzy grupami była istotna statystycznie (2,3%; 95% CI 0,7-4,0; p = 0,005). W grupie otrzymującej nadroparynę przez 14 dni istotnie zdarzenia kliniczne obserwowano u 4 chorych (0,9%). Wszystkie przypadki dotyczyły zakrzepicy żył głębokich, obserwowanych na kończynach operowanych. Natomiast krwawienia duże i istotne klinicznie obserwowano u 2 chorych (0,3%) w grupie w której stosowano ucisk za pomocą pończoch, u 6 chorych (0,9%) w grupie leczonej nadroparyną przez 7 dni i u 2 chorych (0,5%) w grupie leczonej przez 14 dni. Różnice pomiędzy grupami nie były istotne statystycznie.

Drugorzędowy punkt końcowy: wystąpił u 31 chorych (4,7 %) w grupie w której stosowano pończochy uciskowe i u 12 chorych (1,8%) w grupie leczonej nadroparyną przez 7 dni. Całkowita różnica pomiędzy grupami była istotna statystycznie (2,9%; 95% CI 1,0-4,8; p = 0,005). W grupie otrzymującej nadroparynę przez 14 dni istotnie zdarzenia kliniczne obserwowano u 11 chorych (2,5%).

Krwawienia w okresie leczenia obserwowano u 22 chorych (3,3%) w grupie w której stosowano pończochy uciskowe, u 29(4,4%) w grupie leczonej nadroparyną przez 7 dni i u 18(4,1%) w grupie leczonej przez 14 dni.

 

W grupie chorych u których wykonuje się artroskopię stawu kolanowego profilaktyczne stosowanie nadroparyny wiąże się ze zmniejszeniem ryzyka zakrzepicy naczyń proksymalnych w porównaniu z uciskiem za pomocą pończoch elastycznych.