Badania kliniczne wskazują, że leczenie statynami wiąże się z znaczną redukcją stężenia CRP niezależnie od obniżenia stężenia LDL. W dwóch dużych badaniach PROVE IT – TIMI 22 i A to Z wykazano, że u chorych z chorobą niedokrwienną serca najlepsze wyniki kliniczne uzyskano u tych u których obniżono stężenie LDL < 70-mg/dl jak i CRP < 2 mg/l. Wyniki te są zgodne z danymi patofizjologicznymi wskazującymi że aterotromboza jest zaburzeniem obejmującym zarówno zaburzenia lipidowe jak i zapalenie, a statyny wykazują zarówno działanie obniżające stężenie statyn, jak i mają właściwości przeciwzapalne.

 

Ocena czy obniżenie stężenia CRP w wyniku leczenia rosuwastatyną wpływa na wyniki leczenia w podobny sposób jak obniżenie stężenia LDL.

Grupę badaną stanowiło 15548 chorych w wieku ≥ 50 lat w przypadku mężczyzn i ≥ 60 lat w przypadku kobiet, bez rozpoznanych chorób sercowo-naczyniowych z podwyższonym stężeniem CRP (≥ 2 mg/l) i stężeniem LDL < 130 mg/dl.

Randomizacja do grupy otrzymującej 20 mg rosuwastatyny dziennie (n = 7716 chorych) lub do grupy placebo (n = 7832 chorych). Kontrolne badanie po 3, 6, a następnie co 6 mies. do zakończenia badania. W czasie badań kontrolnych oceniano kliniczne wyniki leczenia i kontrolowano parametry laboratoryjne.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: zdarzenie sercowo-naczyniowe, zgon z przyczyn sercowo-naczyniowych, zawał, udar, leczenie szpitalne z powodu dusznicy bolesnej niestabilnej, rewaskularyzacje.

 

Średni wiek chorych wyniósł 66 lat, mężczyźni stanowili 62% badanych. Zespół metaboliczny stwierdzono u 42% chorych. Palacze – 16% badanych. Średni BMI – 28 kg/m², średnia wartość BP – 134/80 mm Hg. Średnie stężenie LDL – 2,8 mmol/l (109 mmg/dl), HDL – 1,3 mmol/l (50 mg/dl), CRP – 4,2 mg/l.

Leczenie rosuwastatyną wiązało się z 50% obniżeniem stężenia LDL (p < 0,001) i 37% obniżeniem stężenia CRP w porównaniu z grupą placebo (p < 0,001). W porównaniu z placebo, badani leczeni rosuwastatyną u których stwierdzono stężenie LDL poniżej 1,8 mmol/l (< 70 mg/dl) mieli istotną statystycznie redukcję zdarzeń pierwszorzędowych o 55 % (HR 0,45; 95% CI 0,34-0,60; p < 0,001), natomiast w grupie chorych u których stężenie LDL było ≥ 1,8 mmol/l nie obserwowano zmniejszenia ryzyka tych zdarzeń (HR 0,89; 95% CI 0,63-1,25; p = 0,49). Podobną zależność stwierdzono w grupie chorych u których obniżenie stężenie LDL było ≥ 50% (HR 0,41; 95% CI 0,29-0,59) lub < 50% (HR 0,70; 95% CI 0,53-0,93).

W porównaniu z placebo, badani leczeni rosuwastatyną u których stwierdzono stężenie CRP poniżej 2,0 mg/dl mieli o 62% mniejsze ryzyko wystąpienia punktu pierwszorzędowego (HR 0,38; 95% CI 0,26-0,56; p < 0,001), natomiast w grupie chorych u których stężenie CRP było ≥ 2,0 mg/l ryzyko zdarzeń było o 31% niższe (HR 0,69; 95% CI 0,53-0,91; p = 0,007). Podobną zależność stwierdzono w grupie chorych u których obniżenie stężenie CRP było ≥ 50% (HR 0,46; 95% CI 0,33-0,65) lub < 50% (HR 0,64; 95% CI 0,48-0,85).

W podgrupie chorych leczonych rosuwastatyną u których nie uzyskano docelowych stężenie LDL (≥ 1,8 mmol/l) lub CRP (≥ 2,0 mg/l) ryzyko zdarzeń sercowo-naczyniowych w analizie wieloczynnikowej było o 36% niższe w porównaniu z grupa placebo (HR 0,64; 95% CI 0,49-0,84). Natomiast w grupie w której uzyskano docelowe wartości stężenia LDL i CRP ryzyko zdarzeń było aż o 65% niższe (HR 0,35; 95% CI 0,23-0,54).

79% redukcje zdarzeń pierwszorzędowych obserwowano w grupie chorych u których stwierdzono obniżenie stężenie LDL< 1,8 mmol/l i CRP < 1,0 mg/l (HR 0,21; 95% CI 0,09-0,51).

 

Obniżenie stężenia LDL i CRP jest wyznacznikiem korzyści leczenia rosuwastatyną, szczególnie u chorych rozpoczynających leczenie profilaktyczne.