Wstęp
Pomimo poprawy rozpoznawania, oceny i leczenia nadciśnienia tętniczego duża część dorosłej populacji ma podwyższone wartości ciśnienia, spełniające kryteria rozpoznania okresu przednadciśnieniowego lub ciśnienia wysokiego prawidłowego, których konsekwencją jest również wzrost ryzyka chorób sercowo- naczyniowych. W zaleceniach dotyczących prewencji pierwotnej zwraca się szczególną uwagę na modyfikację stylu życia, poprzez redukcję spożycia soli, wzrostu spożycia potasu, unikanie alkoholu i zmniejszenie wartości energetycznej spożywanych pokarmów. Dane uzyskane w badaniach epidemiologicznych wskazują na istnienie odwrotnej korelacji pomiędzy spożyciem białka i wartościami ciśnienia tętniczego (BP). Interesującym zatem wydaje się preferencje dietetyczne dotyczące spożywania diety mięsnej lub wegetariańskiej mogą mieć wpływ na rozwój nadciśnienia tętniczego.
Cel badania
Ocena wpływu spożywania protein zawartych w warzywach lub w mięsie na wartości BP.
Grupę badaną stanowiło 4680 uczestników między 40. a 59. rokiem życia pochodzących z 17 losowo wybranych populacji Japonii, Chin, Wielkiej Brytanii i USA.
W czasie 4 kontrolnych wizyt dokonywano każdorazowo 2-krotnie pomiaru BP, oceniano wagę, wzrost i dobową dietę. Ocenę demograficzną i kliniczną przeprowadzano za pomocą kwestionariusza. Próbki pobierano 2-krotnie z dobowej zbiórki moczu do badań. Pierwsze 2 wizyty przeprowadzano w 2 kolejnych dniach, następne 2 wizyty pomiędzy 3. dniem a 6. tyg. badania.
Średni wiek badanych wyniósł 49 lat. Najniższe wartości SBP miała populacja japońska – 117 mm Hg, najwyższe populacja chińska – 121 mm Hg. Najniższa średnią wartość BMI, spożycie kalorii, w tym protein zwierzęcych, miała populacja chińska, natomiast najwyższy – populacja amerykańska. Najwyższe spożycie protein roślinnych miała populacja chińska, a najniższe – populacja amerykańska.
Wykazano istotną statystycznie, odwrotną korelację pomiędzy spożyciem białek pochodzenia roślinnego i wartościami BP. Po uwzględnieniu wpływu czynników demograficznych 2,8-procentowy wzrost spożycia białek roślinnych w wartości kalorycznej diety powodował redukcję wartości skurczowego BP o 2,14 mm Hg i o 1,35 mm Hg wartości rozkurczowego BP (p < 0,001 dla obu wartości). Różnice pozostawały nadal istotne po uwzględnieniu wpływu czynników wzrostu i masy ciała. Przy uwzględnieniu wpływu tych samych czynników nie obserwowano istotnych statystycznie korelacji pomiędzy spożyciem białka zwierzęcego i wartościami BP. Podobnie w analizach wieloczynnikowych nie stwierdzono korelacji pomiędzy całkowitą wartością energetyczną spożytych białek a wartościami BP.
Wnioski
Wyższe spożycie białek roślinnych związane jest z niższymi wartościami ciśnienia tętniczego. Obserwacja jest zgodna z zaleceniami dotyczącymi spożywania diety warzywnej, będącej istotną częścią zdrowego stylu życia w prewencji nadciśnienia tętniczego.
Elliott P, Stamler J, Dyer AR, Appel L, Dennis B, Kesteloot H, Ueshima H, Okayama A, Chan Q, Garside DB, Zhou B. Association Between Protein Intake and Blood Pressure: The INTERMAP Study. Arch Intern Med. 2006 Jan 9, 166(1), 79-87. [PMID]: 16401814.