Wstęp. Cel badania
Otyłość powoduje wzrost ryzyka chorób sercowo-naczyniowych i cukrzycy, lecz wyniki te uzyskano głównie w krajach wysokorozwiniętych. W wynikach uzyskanych w badaniu INTERHEART wykazano, że otyłość brzuszna jest silnym czynnikiem ryzyka MI, a nie BMI. Celem pracy była ocena relacji pomiedzy BMI, obwodem w talii i biodrach i wskaźnikiem talia/biodro (WHR waist/hip ratio) w różnych populacjach etnicznych na całym świecie.
Badanie przeprowadzono w 52 krajach w 262 centrach. Do badania włączano chorych z klinicznymi objawami zawału serca, z zmianami w ekg i markerami uszkodzenia serca, zgodnie z nową definicją zawału serca n=15152. Grupa kontrolna bez objawów chorobowych stanowiła n=14820. Grupą kontrolna była dobierana wiekowo (osoby starsze lub młodsze do 5 lat) i płci.
U chorych włączonych do badania wykonywano badanie kwestionariuszowe które zawierało: dane demograficzne, społeczne, styl życia [palenie, alkohol, aktywność fizyczna, dieta], wywiad rodzinny dotyczący chorób układu krążenia i określano czynniki ryzyka chorób sercowo-naczyniowych [nadciśnienie, cukrzyca, otyłość]. Określano również czynniki psychosocjalne. Chorzy przechodzili pełne badanie lekarskie. Analizowano pobieranie leków przed zawałem. U chorych pobierano krew do badania biochemicznego [głównie gospodarka lipidowa].
W grupie kontrolnej średnia wartość BMI wynosiła 25.8 kg/m2 (95%CI;25.8-25.9). W poszczególnych rejonach świata BMI (kg/m2) wynosił, południowa Azja 24.9, południowo-wschodnia Azja 24, Europa centralna 26.7, południowa Ameryka 26.7, Afryka 26.7, zachodnia Europa 26.5, północna Ameryka 27.7, bliski wschód 27.4, Australia 27. Wzrost wartości BMI, powodował wzrost ryzyka MI. W grupie chorych z najwyższego kwintyla (BMI podzielona na 5 części w zależności od wartości)(BMI >28.2 dla kobiet i >28.6 dla mężczyzn) ryzyko zgonu wynosiło OR 1.44 (95%CI;1.32-1.57) p<0.001 w porównaniu do grupy najniższego kwintyla (BMI≤22.7 dla kobiet i ≤22.5 dla mężczyzn). Ryzyko jednak zmniejszało się po uwzględnieniu wskaźnika talia/biodro a po uwzględnieniu innych czynników ryzyka nie osiągnęło istotności statystycznej. Ryzyko zawału serca było natomiast silnie związane z obwodem talii. OR po uwzględnieniu BMI i wzrostu w grupie najwyższego kwintyla (obwód >97.4 cm dla kobiet i >99 cm dla mężczyzn) wyniosło 1.77 (95%CI;1.59-1.97) p<0.0001 w porównaniu do grupy najniższego kwintyla (obwód <75.8 cm dla kobiet i <80.5 cm dla mężczyzn). Podobnej zależności nie odnotowano dla obwodu bioder, chociaż obserwowano trend w kierunku niższego ryzyka zgonu przy wzrastającym obwodzie.
Dla wskaźnika talia/biodro każdy następny kwintyl wiązał się ze wzrostem ryzyka zawału serca dla 2 kwintyla OR 1.15 (95%CI;1.05-1.26), dla 3 kwintyla OR 1.39 (95%CI;1.28-1.52), dla 4 kwintyla OR 1.90 (95%CI;1.74-2.07) i dla 5 kwintyla OR 2.52 (95%CI;2.31-2.74) po uwzględnieniu płci, wieku, regionu i palenia tytoniu. Również w podziale na chudy (BMI <20), o prawidłowej wadze (BMI >20<25), nadwaga (BMI >25) i otyły (BMI >30), wyższy wskaźnik WHR wiązał się z wyższym ryzykiem zgonu. Również analiza podgrup wykazuję silniejszy związek WHR z ryzykiem zawału (OR średnio 1.38) niż BMI (OR średnio 1.10). Analiza podgrup etnicznych wskazuje na silniejszy związek z ryzykiem zawału (WHR >0.83 dla kobiet i >0.9 dla mężczyzn) niż BMI.
Wnioski
Wskaźnik talia/biodro wskazuje na większy i silniejszy związek z ryzykiem zawału serca. W nowej definicji otyłości opartej na WHR zamiast BMI, gdyż WHR lepiej wskazuje na ryzyko zawału serca i jest bardziej adekwatne dla większości grup etnicznych na świecie.
Yusuf S, Hawken S, Ounpuu S, Bautista L, Franzosi MG, Commerford P, Lang CC, Rumboldt Z, Onen CL, Lisheng L, Tanomsup S, Wangai P Jr, Razak F, Sharma AM, Anand SS; INTERHEART Study Investigators. Obesity and the risk of myocardial infarction in 27,000 participants from 52 countries: a case-control study. Lancet. 2005 Nov 5, 366(9497), 1640-1649. [PMID]: 16271645.
drukuj
