Wstęp. Cel badania
Czynniki psychsomatyczne są znanymi niezależnymi czynnikami związanymi z chorobą wieńcową serca. Badania kliniczne wkonywane były jednak tylko w Ameryce Północnej i Europie. Głównym celem pracy jest zbadanie zależności czynników psychosocjalnych z ryzykiem zawału serca w populacji objemujących chorych z 52 krajów.
Badanie przeprowadzono w 52 krajach w 262 centrach. Do badania włączano chorych z klinicznymi objawami zawału serca, z zmianami w ekg i markerami uszkodzenia serca, zgodnie z nowa definicją zawału serca n=11119. Grupa kontrolna bez objawów chorobowych stanowiła n=13648. Grupą kontrolna była dobierana wiekowo (osoby starsze lub młodsze do 5 lat) i płci.
Obok badań klinicznych, biochemicznych u chorych badano 1. stress [jako uczucie drażliwości, uczucie strachu, zaburzenia snu jako wynik sytuacji w pracy lub domu] w domu i w pracy 2. oceniano stres jako wynik sytuacji materialnej oraz 3. sytuacje życiową z poważnymi przeżyciami w ciągu ostatniego roku. U chorych określano 4. depresje na podstawie kwestionariusza. Sytuacje związane z czynnikami psychosomatycznymi określano w okresie przed zawałem serca w populacji chorych.
Określając skalę stresu jako nigdy, niekiedy, często i stale, że stałe uczucie stresu cześciej wystepuje u ludzi młodszych 52.5±10.6 lat vs bez uczucia stresu 60.7±12 lat p<0.0001, u chorych z wyższym BMI 26.6±4.5kg/m2 vs 25.7±4kg/m2 p<0.0001, z wyższym poziomem cholesterolu 5.32±1.17mmol/l vs 5.03mmol/l p<0.0001 i TG 2.03±1.32 vs 1.9±1.29mmol/l p<0.0001. Osoby z stałym uczuciem stresu częściej palą papierosy 34±19.7% vs 25.6±9.4% z grupy bez stresu p<0.0001. Stały stres częściej występuje u chorych z niskimi dochodami, wysokim poziomie wykształcenia, ze stresem finansowym, przeżytymi wydarzeniami i depresją p<0.0001 dla wszystkich czynników.
Iloraz szans wystąpienia zawału serca w populacji chorej i kontrolnej chorzy kontrola stres w pracy często 23.0% 17.9% OR 1.38(99%CI;1.19-1.61) stres w pracy stale 10.0% 5.0% OR 2.14(99%CI;1.73-2.64) stres w domu często 11.6% 8.6% OR 1.52(99%CI;1.34-1.72) stres w domu stale 3.5% 1.9% OR 2.12(99%CI;1.68-2.65) stres (ogólnie) często 19.2% 16.0% OR 1.45(99%CI;1.30-1.61) stres (ogólnie) stale 7.7% 4.3% OR 2.17(99%CI;1.84-2.55) stres finansowy ciężki 14.6% 12.2% OR 1.33(99%CI;1.19-1.48) przeżyte wydarzenia >2 16.1% 13.0% OR 1.48(99%CI;1.33-1.64) depresja 24.0% 17.6% OR 1.55(99%CI;1.42-1.69).
Różnice te były stałe dla różnych regionów, grup etnicznych kobiet i mężczyzn.
Wnioski
Przedstawione czynnik psychosomatyczne są związane z wzrostem ryzyka zawału serca, sugerują zmianą i modyfikację stylu życia.
Rosengren A, Hawken S, Ounpuu S, Sliwa K, Zubaid M, Almahmeed WA, Blackett KN, Sitthi-amorn C, Sato H, Yusuf S; INTERHEART investigators. Association of psychosocial risk factors with risk of acute myocardial infarction in 11119 cases and 13648 controls from 52 countries (the INTERHEART study): case-control study. Lancet. 2004 Sep 11, 364(9438), 953-962. [PMID]: 15364186.
drukuj
