Wstęp
Przeznaczyniowe leczenie tętniaków aorty piersiowej (thoracic endovascular aneurysm repair, TEVAR) jest alternatywnym sposobem leczenia chorych z tętniakiem rozwarstwiającym typu B. Zabiegi te zwiększają szanse przeżycia chorych, chociaż brak danych oceniających wyniki leczenia niepowikłanych dysekcji aorty typu B. Roczna przeżywalność stabilnych chorych leczonych farmakologicznie sięga ponad 80%, lecz wyniki długoterminowe są niemiarodajne z powodu powiększania się tętniaka i powikłań z tym związanych. Całkowita zakrzepica w fałszywym świetle tętniaka jest dobrym czynnikiem rokowniczym.
Cel badania
Ocena stent-graftu implantowanego w miejscu tętniaka rozwarstwiającego u stabilnych chorych leczonych farmakologicznie.
Grupę badaną stanowiło 140 chorych z niepowikłanym tętniakiem rozwarstwiającym aorty typu B, od 2 do 52 tyg. od początku objawów rozwarstwienia, kwalifikujący się do implantacji stentu z optymalnym leczeniem farmakologicznym lub do dalszego leczenia farmakologicznego. Do badania nie włączano chorych z szerokością aorty ≥ 6 cm, z nawrotem komplikacji, w przypadku trudnych warunków anatomicznych lub z całkowitą zakrzepicą fałszywego światła.
Randomizacja do grupy leczonej tylko farmakologicznie (n = 68 chorych) lub do grupy w której implantowano stent TALENT i optymalnie leczonych farmakologicznie (n = 72 chorych). Stent o długości ≥ 2 cm implantowano tak, aby zamknąć wrota wejścia tętniaka. Powikłania kwalifikowano jako systemowe, lokalne nienaczyniowe i lokalne naczyniowe. Stopień nasilenia powikłań oceniano jako łagodne, umiarkowane i ciężkie. Kontrolne badanie tomograficzne po 3 mies., a następnie po roku i 2 latach
Pierwszorzędowy punkt końcowy: zgony w okresie 2 lat.
Drugorzędowy punkt końcowy: zgony z powodu powikłań aortalnych, progresja choroby definiowana jako zmiana sposobu leczenia (crossover), ponowne leczenie inwazyjne lub chirurgiczne, powiększenie tętniaka i nieprawidłowa perfuzja.
Średni wiek chorych wyniósł 60 lat, mężczyźni stanowili 84% badanych. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 84% chorych, cukrzycę u 8%, przewlekłą obturacyjną chorobę płuc u 12%. Palacze – 22% badanych. Średni BMI – 27 kg/m2.
W I klasie NYHA niewydolności serca było 76% chorych, w II klasie – 21% i w III klasie – 3%. Średni wymiar aorty 44 mm. Drożne fałszywe światło u 65% chorych, częściowo drożne u 35%. Średni czas od początku dysekcji do randomizacji – 42 dni. Średni czas od randomizacji do implantacji stent-graftu wyniósł 12 dni. Średnio implantowano 1,3 stent-graftu. Średni pobyt szpitalny 8 dni, średni czas pobytu w oddziale intensywnej opieki – 23 godz. U wszystkich chorych po randomizacji i w czasie całej obserwacji utrzymywano BP ≤ 120/80 mm Hg.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: w ciągu 2 lat zmarło 3(4,4%) chorych w grupie leczonej farmakologicznie i 8(11,1%) chorych w grupie TEVAR (p = 0,20). Również w analizie przeżywalności (krzywe Kaplana-Meiera) nie wykazano różnic pomiędzy grupami (p = 0,15).
Drugorzędowy punkt końcowy: po 2 latach obserwacji liczba chorych którzy zmarli z powodu powikłań aortalnych była niewielka i porównywalna w grupach (p = 0,44). Liczba chorych bez progresji choroby była porównywalna w grupach. Po dwóch lachach bez pogorszenia było 72,5% chorych w grupie leczonej farmakologicznie i 77,2% chorych w grupie TEVAR. W grupie leczonej farmakologicznie u 11(16,2%) chorych implantowano stent w dalszym leczeniu (crossover). Po 3 chorych w każdej z grup wymagało leczenia chirurgicznego.
W 1 chorego w grupie leczonej farmakologicznie i u 2 chorych w grupie TEVAR obserwowano przejściową paraplegię/parestezję. W grupie leczonej inwazyjnie u 2 chorych obserwowano udar.
Po 2 latach wymiar aorty był porównywalny w grupach i wyniosła 48,3 mm w grupie leczonej farmakologicznie i 43,8 mm w grupie TEVAR (p = 0,31). Całkowite zamknięcie świtała fałszywego kanału stwierdzono u 13(19,4%) vs 63(91,3%) chorych odpowiednio w grupach (p < 0,001), natomiast częściowe u 6 chorych w każdej z grup (p = 0,79).
Wnioski
Przeznaczyniowa implantacja stent-graftu z zamknięciem wrót wejścia tętniaka rozwarstwiającego aorty typu B u stabilnych chorych, nie poprawia wyników leczenia, pomimo tendencji do mniejszego remodelingu aorty.
Nienaber CA, Rousseau H, Eggebrecht H, Kische S, Fattori R, Rehders TC, Kundt G, Scheinert D, Czerny M, Kleinfeldt T, Zipfel B, Labrousse L, Ince H; for the INSTEAD Trial. Randomized Comparison of Strategies for Type B Aortic Dissection: The INvestigation of STEnt Grafts in Aortic Dissection (INSTEAD) Trial. Circulation. 2009 Dec 22, 120(25), 2519-2528. [PMID]: 19996018 .
Nienaber CA,Zannetti S, Barbieri B, Kische S, Schareck W, Rehders TC and on behalf of the INSTEAD study collaborators. Investigation of STEnt grafts in patients with type B Aortic Dissection: Design of the INSTEAD trial?a prospective, multicenter, European randomized trial. Am Heart J 2005 April, 149(4), 592-599.