Wstęp. Cel badania
Zastosowanie w przebiegu zawału mięśnia sercowego przywrócenie reperfuzji poprzez udrożnienie tętnicy jest pierwszym krokiem w leczeniu chorych. U części chorych pomimo uzyskanego przepływu dochodzi do remodelingu lewej komory co związane jest głównie z utratą części miokardium. Badania eksperymentalne i kliniczne wskazują, że podanie komórek macierzystych szpiku powoduje regenerację miokardium w ostrej fazie zawału. Celem pracy była ocena odbudowy miokardium przez podanie komórek macierzystych w przypadku przewlekłej choroby niedokrwiennej po przebytym zawale mięśnia sercowego.
Chorzy w wieku 49±11 lat mężczyźni, po przebytym zawale mięśnia sercowego przed 27±31 miesięcy leczeni plastyką lub stentowaniem w fazie ostrej zawału. Chorzy z chorobą jednonaczyniową, z drożnym naczyniem dozawałowym, rytmem zatokowym i dobrze odgraniczonym polem zawałowym w badaniu wentrykulograficznym. U chorych nie doszło do regeneracji miokardium pomimo otwartego naczynia.
Chorych randomizowano w stosunku 1:1 do grupy u której podawano dowieńcowo komórki jednojądrzaste szpiku (90x10/6) n=18 chorych lub porównywalnej grupy placebo. Szpik pobierano z talerza biodrowego, a następnie izolowano komórki jednojądrzaste. Tak uzyskany materiał podawano następnego dnia do tętnicy dozawałowej po jej intubacji i następnie podaniu 3-5 ml zawiesiny komórek zawierającej od 15 do 22x10/6 komórek jednojądrzastych. Po 3 miesiącach od podania komórek oceniano ponownie chorych.
Wydolność fizyczną chorych oceniano w badaniu spiroergometrycznym 10 dni przed podaniem komórek szpikowych i po 3 miesiącach. Wydolność określano w watach jako maksymalny poziom osiągany w próbie wysiłkowej i VO2 max. Badania angiograficzne i wentrykulografię wykonywano 9±6 miesięcy przed podaniem komórek szpikowych , w ciągu 10 dni od podania komórek i po 3 miesiącach. Wielkość zawału oceniano na podstawie metody Sheehan poprzez wyznaczanie 5 linii prostopadłych do długiej osi serca i oznaczając akinezę i dyskinezę poszczególnych odcinków lewej komory. Angiograficznie oznaczano częstość restenozy.
Powierzchnia zawału po trzech miesiącach od podania komórek szpikowych uległa zmniejszeniu. Wyjściowo wynosiła 26±7% po 3 miesiącach 19±9%, w porównaniu do 25±9% w grupie kontrolnej i 26±9% po 3 miesiącach p=0.02. Wzrost EF z 53±8% do 60±7% w grupie leczonej bez zmian w grupie kontrolnej 53±10 i 52±10 po 3 miesiącach obserwacji. Kurczliwość oceniano metodą ruchomości ściany lewej komory w grupie kontrolnej wyniosła 1.91±0.79 cm/s, a w grupie leczonej 2.92±0.91cm/s p=0.001.
W ocenie wydolności fizycznej stwierdzono przyrost o 11% w porównaniu VO2max przed leczeniem i po leczeniu.
Wnioski
Badanie wskazuje, że funkcjonalną i metaboliczną odnowę uszkodzonego miokardium można uzyskać u ludzi poprzez transplantację komórek macierzystych szpiku.
Strauer BE, Brehm M, Zeus T, Bartsch T, Schannwell C, Antke C, Sorg RV, Kogler G, Wernet P, Muller HW, Kostering M. Regeneration of human infarcted heart muscle by intracoronary autologous bone marrow cell transplantation in chronic coronary artery disease: the IACT Study. J Am Coll Cardiol. 2005 Nov 1, 46(9), 1651-1658. [PMID]: 16256864.