Chorych randomizowano do dwóch grup postępowania. Grupę chorych n=104 u których kontrolowano częstość pracy serca otrzymywała leczenie farmakologiczne (LBA, CCBs, digoksyna lub kombinacje tych leków) celem uzyskania rytmu serca (HR) w granicach 70-90/min w spoczynku i w czasie umiarkowanego wysiłku nie więcej niż 140/min. Chorzy otrzymywali również leczenie antykoagulacyjne (INR 2-3), chorym w wieku 65-75 lat podawano ASA 325 mg przy nietolerancji tiklopidynę 500mg/dz. Chorzy <55rż bezobjawowi nie otrzymywali leczenia. W grupie chorych n=101 u których dążono do utrzymania rytmu zatokowego stosowano algorytm postępowania. Rozpoczynano od kardiowersji a w przypadku uzyskania rytmu zatokowego włączano leczenie (propafenon, disopiramid lub sotalol), w przypadku nawrotu AF ponownie wykonywano kardiowersję i włączano drugi lek. Przy braku efektu po kardiowersji i utrzymywaniu się AF chorzy otrzymywali amiodaron. Po podaniu dawki nasycającej amiodaronu (12-16 g) wykonywano ponownie kardiowersję, przy barku skuteczności pozostawano na dawce dziennej 100-200mg. Leczenie antykoagulacyjne w tej grupie chorych włączano na 4 tygodnie przed kardiowersją. Chorzy kontrolowani co miesiąc przez pierwsze 6 miesięcy a następnie co 3 miesiące.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: złożony, zgon, powikłania zakrzepowo-zatorowe (głównie powikłany udar niedokrwienny), krwawienia (szczególnie śródczaszkowe).
Drugorzędowy punkt końcowy: utrzymanie rytmu zatokowego, częstość pracy serca, zaprzestanie leczenia, krwawienia, leczenie szpitalne, nowopowstałe pogorszenie wydolności serca, zmiany w tolerancji wysiłku.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: Nie wykazano różnic w punkcie złożonym pomiędzy grupami (p=0.71)
Drugorzędowy punkt końcowy: Rytm zatokowy utrzymano u 90(86.5%) chorych z grupy rytmu zatokowego, natomiast u 66(63.5%) chorych z grupy utrzymania częstości rytmu serca na koniec badania miało rytm zatokowy. Krwawienia wystąpiły u 8(7.7%) chorych z grupy rytmu zatokowego i u 5 (5.0%) chorych z grupy częstości serca.
W grupie rytmu zatokowego odnotowano 1.03 hospitalizacji na leczonego vs 0.05 hospitalizacji w grupie częstości serca (p=0.001). Nie obserwowano różnic pomiędzy grupami w ocenie wydolności serca w trakcie leczenia. Maksymalny wysiłek oceniany w próbie wysiłkowej był porównywalny przez okres leczenia 5.3±1.1 MET na początku leczenia do 4.8±2.5 METY na koniec badania p>0.41 w grupie częstości serca, natomiast w grupie rytmu zatokowego 5.2±5.1 MEY do 7.6v3.3 MET p<0.001. Oba typy postępowania spowodowały wydłużenie czasu wysiłku, lepiej wyrażoną w grupie rytmu zatokowego p<0.001. W ocenie echokardiograficznej doszło do wzrostu objętości zarówno prawego jak i lewego przedsionka (różnica dla RAE 1.2 cm2 p<0.001 dla LAE 0.7cm2 p<0.05) w grupie częstości pracy serca, natomiast w grupie rytmu zatokowego objętość uległa zmniejszeniu o RAE -1.5cm2 p<0.01, LAE -0.8cm2 p<0.02.

Wnioski

Badanie nie wykazało znaczących różnic w pierwszorzędowym punkcie końcowym pomiędzy grupą z kontrolą rytmu zatokowego a grupą z kontrolą częstości serca.