Wstęp
Badania obserwacyjne wskazują na związek pomiędzy zwiększonym stężeniem homocysteiny a ryzykiem zatorowości żylnej. Homocysteina, wpływając na śródbłonek, może przyspieszać procesy zakrzepowe poprzez aktywację płytek, wzrost generacji trombiny czy hamowanie fibrynolizy. Stosując suplementację kwasem foliowym, witaminą B12 i B6, można zmniejszyć stężenie homocysteiny o 25%, ale brak jest danych, czy działanie to zmniejsza ryzyko wystąpienia zatorowości żylnej.
Cel badania
Wpływ terapii związanej ze zmniejszeniem stężenia homocysteiny na zmniejszenie liczby objawowych zatorowości żylnych.
Grupę badaną stanowiło 5522 chorych w wieku ≥ 55 lat, z wywiadem choroby wieńcowej, naczyniowej mózgu i tętnic obwodowych lub cukrzycą i dodatkowo z czynnikami ryzyka rozwoju miażdżycy, niezależnie od stężenia homocysteiny. Do badania kwalifikowano chorych z państw, w których suplementacja kwasem foliowym w pożywieniu jest obowiązkowa (72,1% badanych), jak również z krajów, w których nie stosuje się suplementacji w pożywieniu (27,9% badanych).
Randomizacja chorych do grupy otrzymującej 2,5 mg kwasu foliowego, 50 mg witaminy B6 i 1 mg witaminy B12 (n = 2758) lub do grupy placebo (n = 2764). Badania kontrolne przeprowadzano co 6 mies., kontrolne badania biochemiczne co 2 lata i na zakończenie badania (średnio po 5 latach).
Pierwszorzędowy punkt końcowy: objawowa zakrzepica żylna.
Średni wiek chorych wynosił 69 lat, mężczyźni stanowili 72% badanych. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 55% chorych, dusznicę bolesną u 83%, cukrzycę u 40%, dyslipidemię u 55%, incydenty mózgowe u 13,5%, chorobę naczyń obwodowych u 7%. Palacze – 12% badanych.
Badanie ukończyło 91% chorych z grupy leczonej i 88% chorych z grupy kontrolnej. Wyjściowe stężenie homocysteiny wynosiło 11,5 µmol/l. Stężenie homocysteiny było o 2,1 µmol/l mniejsze w grupie chorych pochodzących z państw, gdzie stosuje się suplementację witamin w pożywieniu. Na zakończenie badania stężenie homocysteiny w grupie chorych leczonych zmniejszyło się do 9,3 µmol/l, a w grupie kontrolnej nieznacznie zwiększyło się i wynosiło 12,3 µmol/l.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: obserwowano 88 zdarzeń zatorowości żylnej, z czego ok. 66% stanowiła zakrzepica żył głębokich, a prawie 50% wszystkich zdarzeń było zdarzeniami samoistnymi; 17 zdarzeń obserwowano w pierwszych 18 mies. po randomizacji, pozostałe zdarzenia wystąpiły w okresie późniejszym. Liczba zdarzeń wyniosła 0,35/100 pacjentolat i była taka sama w obu grupach (HR 1,01; 95% CI 0,66–1,53). Zakrzepica żył głębokich wyniosła 0,25 zdarzenia/100 pacjentolat, a zatorowość płucna – 0,13 zdarzenia/100 pacjentolat w grupach.
Nie obserwowano korzyści ze stosowanego leczenia zmniejszającego stężenie homocysteiny w żadnej z podgrup badania. Również w podgrupie chorych z dużymi wyjściowymi wartościami stężenia homocysteiny (> 13,8 µmol/l) nie obserwowano zmniejszenia ryzyka zdarzeń zatorowych.
Wnioski
Zmniejszenie stężenia homocysteiny w wyniku leczenia kwasem foliowym, witaminą B6 i B12 nie zmniejsza ryzyka objawowej zatorowości żylnej.
Ray JG, Kearon C, Yi Q, Sheridan P, Lonn E; Heart Outcomes Prevention Evaluation 2 (HOPE-2) Investigators. Homocysteine-lowering therapy and risk for venous thromboembolism: a randomized trial. Ann Intern Med. 2007 Jun 5, 146(11), 761-767. [PMID]: 17470822.
drukuj
