Wstęp. Leczenie statynami w chorobie wieńcowej wiąże się z redukcją śmiertelności i chorobowości. Nie wiadomo jaki wpływ na mikrokrążenie w mięśniu sercowym na stosowanie statyn.
Cel badania. Celem badania był ocena perfuzji mięśnia sercowego metodą tomografii pozytronowej (positron emission tomography, PET) u chorych z dusznicą bolesną leczonych wysokimi dawkami atorwastatyny.
Grupę badaną stanowiło 145 chorych w wieku ≥18 lat z udokumentowaną stabilną hemodynamicznie chorobą wieńcową, z jednym z następujących kryteriów: zwężenie ≥50% w co najmniej w jednym naczyniu wieńcowym w badaniu angiograficznym, przebyty zawał serca, dodatni wynik badania wysiłkowego echokardiograficznego, odwracane zaburzenia perfuzji w badaniu PET.
Randomizacja do grupy leczonej 80 mg atorwastatyny dziennie (n=72 chorych) lub do grupy placebo (n=73 chorych). U wszystkich chorych zalecano modyfikacje diety zgodnie z 2 stopniem NCEP (National Cholesterol Eduction Program). Dodatkowo wszyscy chorzy otrzymywali ≥80 mg ASA dziennie. Badanie PET wykonywano przed rozpoczęciem leczenia po 6 tyg. i po 6 mies. po wykonaniu spoczynkowego badania PET, chorym podawano dipyridamol w dawce 142 mg/kg/min. we wlewie ciągłym przez 4 min. Po zakończeniu podawania dipyridamol wykonywano kontrolne badanie PET.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: zaburzenia perfuzji oceniane automatycznie jako średnia aktywność w porównaniu do aktywności maksymalnej.
Drugorzędowy punkt końcowy: ocena wizualna zmian perfuzji, oceniane jako bez zmian, zmiany minimalne lub umiarkowane i znaczne pogorszenie lub poprawa (skala od -3 do +3).
Średni wiek chorych wyniósł 67 lat, mężczyźni stanowili 89% badanych. Palacze - 15% badanych.
W grupie leczonej obserwowano istotny statystycznie spadek poziomu cholesterolu, LDL i TG (p<0,05 dla wszystkich) bez zmian w poziomie HDL. Średni czas trwania testu wysiłkowego 11,5 min.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: nie obserwowano różnic pomiędzy grupami w średniej aktywności w porównaniu do aktywności maksymalnej w grupach. W grupie leczonej atorwastatyną obniżenie średniej aktywności wyniosło -1,4, w grupie placebo -0,5 (p=0,27).
Drugorzędowy punkt końcowy: w ocenie wizualnej poprawę perfuzji obserwowano u 32 chorych (44%) w grupie leczonej atorwastatyną i u 20 chorych (27%) w grupie placebo (p=0,02). Skala oceny wizualnej korelowała z oceną automatyczną zaburzeń perfuzji. Po uzyskaniu wyników badania w dodatkowej analizie wykazano, że u chorych z łagodnym lub umiarkowanym zaburzeniem perfuzji (≥64%) w badaniu wyjściowym, leczenie atorwastatyną wiązało się z istotną statystycznie poprawą perfuzji w ocenie automatycznej (p=0,016).
Wnioski. Nie wykazano poprawy w perfuzji mięśnia sercowego w ocenie automatycznej, chociaż w podgrupie chorych z największymi zaburzeniami w badaniu wyjściowym, leczenie atorwastatyną wiązało się z poprawą perfuzji.
Sdringola S, Gould KL, Zamarka LG, McLain R, Garner J. A 6 month randomized, double blind, placebo controlled, multi-center trial of high dose atorvastatin on myocardial perfusion abnormalities by positron emission tomography in coronary artery disease. Am Heart J. 2008 Feb, 155(2), 245-253. [PMID]: 18215593.