Wstęp
W starzejących się populacjach krajów zachodnich dominującym problemem zdrowotnym jest niewydolność serca. Wzrastające koszty związane z szpitalnym leczeniem chorych powodują, że poszukuje się alternatywnych metod nadzoru nad chorymi z niewydolnością serca. Postęp technologiczny umożliwia w chwili obecnej ocenę parametrów życiowych chorych na odległość. Rytm serca i rytm oddechowy są czynnikami rokowniczymi w przypadku niewydolności serca, a ocena tych parametrów poprzez ciągłe monitorowanie w domu powinna zmniejszyć koszty leczenia chorych.
Cel badania
Ocena systemu monitorowania domowego chorych z niewydolnością serca, z porównaniem wyników leczenia chorych monitorowanych i leczonych typowo oraz akceptacja systemu przez chorych.
Grupę badaną stanowiło 461 chorych w wieku > 18 i < 85 lat, w II-IV klasie NYHA niewydolności serca, z EF ≤40%, leczeni co najmniej raz szpitalnie z powodu niewydolności serca w ciągu ostatnich 12 mies., echokardiograficznie cechy rozkurczowej niewydolności lewej komory z E/A <1.0, optymalnie leczeni farmakologicznie.
Randomizacja do grupy kontrolnej leczonej typowo (n = 160 chorych) lub grupy z nadzorem telemetrycznym (n = 301 chorych). W grupie nadzorowanej telemetrycznie dodatkowo randomizowano chorych do grupy z cyklicznym nadzorem i możliwością korzystania przez 24 godziny z pomocy przez telefon (n = 106 chorych), do grupy której dodatkowo cotygodniowo oceniano masy ciała, BP, zaburzenia oddychania i inne parametry (n = 94 chorych) lub do grupy w której dodatkowo co miesiąc wykonywaną oceniano zaburzenia oddychania oceniane przez zespół kliniczny (n = 101 chorych).
Pierwszorzędowy punkt końcowy: czas leczenia szpitalnego i punkt złożony zgon sercowy i leczenie szpitalne z powodu niewydolności serca.
Drugorzędowy punkt końcowy: czas leczenia szpitalnego z powodu niewydolności serca, zgony z każdej przyczyny i wszystkie hospitalizacje.
Średni wiek chorych wyniósł 60 lat, w wieku > 65 lat było 36% chorych. Mężczyźni stanowili 84% badanych. Kardiomiopatię niedokrwienną stwierdzono u 56,5% chorych. Średnia wartość EF – 29%, BP – 117/74 mm Hg. W ≥ 3 klasie NYHA było 38,5% chorych.
Liczba chorych otrzymujących ACEI (87% chorych), BB (86% chorych) i diuretyki (87% chorych) była porównywalna w grupach.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: średni czas pobytu szpitalnego wyniósł 975 dni co stanowi 1,7% wszystkich ocenianych dni w grupie kontrolnej i 2021 dni co stanowi 1,9% ocenianych dni w grupie nadzorowanej telemetrycznie. W czasie badania zamarło 33 chorych w tym 30 z przyczyn sercowo-naczyniowych. Z powodu zaostrzenia niewydolności serca szpitalnie było leczonych 28(19%) chorych w grupie kontrolnej i 53(18%) chorych w grupie nadzorowanej telemetrycznie.
W analizie dokonanej po zakończeniu badania wykazano różnice w uzyskanych wynikach pomiędzy poszczególnymi krajami. We Włoszech liczba chorych leczonych powtórnie szpitalnie (dwa lub więcej razy) z powodu niewydolności serca była mniejsza w grupie nadzorowanej telemetrycznie (3 vs 11% chorych, p = 0,02). Natomiast punkt końcowy zgony i ponowne leczenie szpitalne wystąpił częściej w grupie kontrolnej (25 vs 12% chorych, p = 0,016). W Polsce, liczba ponownych hospitalizacji (9 vs 3% chorych, p = 0,13) jak i punkt końcowy (35 vs 24% chorych, p = 0,12) częściej wystąpił w grupie nadzorowanej telemetrycznie. Różnica ta wynikała z doboru chorych o gorszych wynikach wyjściowych.
Drugorzędowy punkt końcowy: średni okres pobytu szpitalnego z powodu niewydolności serca wyniósł 584 dni co stanowi 1,0% wszystkich ocenianych dni w grupie kontrolnej i 1175 dni co stanowi 1,1% ocenianych dni w grupie nadzorowanej telemetrycznie. Szpitalnie leczono 98(61%) chorych w grupie kontrolnej i 170(56%) chorych w grupie nadzorowanej telemetrycznie.
Wnioski
Telemetryczny nadzór nad chorym w domu jest możliwy do wykonania, jak również wiąże się z dobrą współpracą z badanymi. Uzyskane wyniki nie wskazują na przewagę nadzoru nad typowym postępowaniem, ale może to wynikać z różnych systemów opieki zdrowotnej w poszczególnych krajach.
Mortara A, Pinna GD, Johnson P, Maestri R, Capomolla S, La Rovere MT, Ponikowski P, Tavazzi L, Sleight P; HHH Investigators. Home telemonitoring in heart failure patients: the HHH study (Home or Hospital in Heart Failure). Eur J Heart Fail. 2009 Mar, 11(3), 312-318. [PMID]: 19228800 .