Przywrócenie przepływu krwi w naczyniu odpowiedzialnym za zawał może prowadzić do dalszego uszkodzenia śródbłonka i mięśnia sercowego. Pomimo tego że uszkodzenie poreperfuzjne jest znane od ponad 30 lat, mechanizmy odpowiedzialne za to zjawisko nie są do końca poznane. Główne mechanizmy to: uszkodzenie błon komórkowych przez wolne rodniki, przeładowanie komórek jonami wapnia, zwiększona przepuszczalność por w mitochondriach i uszkodzenie tkanek związane z napływem białych krwinek. Próby ograniczenia uszkodzenia mięśnia sercowego po przywrócenia krążenia oceniane w badaniach klinicznych w większości nie przyniosły zachęcających wyników. FX06 jest naturalnym peptydem otrzymanym z ludzkiej fibryny, który konkuruje z fragmentem E1 fibryny w wiązaniu się z specyfiką molekułą śródbłonka VE-kadheryną (kadheryny odgrywają podstawową rolę w utrzymaniu prawidłowej struktury i funkcji nabłonków na drodze interakcji pomiędzy cząsteczkami tego białka a komórkami nabłonka),zapobiegając przenikaniu osocza do tkanek. Półokres osoczowego trwania FX06 wynosi 11 do 17 min.

 

Ocena skuteczności kardioprotekcyjnej FX06 jako leku uzupełniającego w czasie pierwotnej przezskórnej interwencji na naczyniach wieńcowych (percutaneous coronary intervention, PCI) u chorych z zawałem serca z uniesieniem odcinka ST (ST-segment elevation myocardial infarction, STEMI).

Grupę badaną stanowiło 227 chorych z pierwszorazowym STEMI, kierowanych do PCI. Objawy kliniczne trwające do 6 godz. od ich początku, z uniesieniem odcinka ST w co najmniej 3 odprowadzeniach EKG, angiograficznie z jednym zmiana z przepływem TIMI 0/1.

Randomizacja do grupy otrzymującej FX06 (n = 110 chorych) lub do grupy placebo (n = 117 chorych). FX06 (lub placebo) podawano w bolusie 200 mg bezpośrednio przed przejściem prowadnikiem przez zmianę w naczyniu, a kolejną dawkę podawano po 10 min. Dopuszczalne było stosowanie innych leków z wyłączeniem leków trombolitycznych i adenozyny. Wielkość zawału oceniano po 5 dniach i po 4 mies. za pomocą rezonansu magnetycznego. W badaniu w ocenie masy zawału oceniano wielkość martwicy, strefę braku przepływu środka kontrastowego (microvascular obstruction, MVO) oraz strefę graniczną.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: ocena wielkości masy zawału w 5 dniu

Drugorzędowy punkt końcowy: ocena stężenia troponiny, oraz bezpieczeństwa stosowanego leczenia w 5 dniu i w 4 mies.

Średni wiek chorych wyniósł 60 lat, mężczyźni stanowili 77% badanych. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 40% chorych, cukrzycę u 11%, hiperlipidemię u 15. Palacze – 53% badanych. Średni BMI – 27,5 kg/m², średnia wartość BP – 136/82 mm Hg.

Zawał przedni stwierdzono u 46% badanych. Czas od początku dolegliwości do PCI – 3,1 godz. Objawy poniżej 3 godz. u 48% chorych.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: nie stwierdzono różnic pomiędzy grupą otrzymującą FX06 a grupą placebo w wielkości zawału ocenianego jako procent masy lewej komory. W grupie leczonej masa zawału wyniosła 19,7%, w grupie placebo 19,8% masy lewej komory (p = 0,49). Wpływ na uzyskany wynik mogła mieć wielkość strefa braku przepływu kontrastu (MVO) która stwierdzono u 27,6% chorych w grupie otrzymującej FX06 i u 37,5% chorych w grupie placebo (p = 0,093). Masa zawału ograniczona tylko do strefy martwicy wyniosła 1,77 g (1,37% masy lewej komory) grupie leczonej, a w grupie placebo wyniosła 4,2 g (2,8% masy lewej komory) (p < 0,025). Po 4 mies. masa lewej komory i samej strefy martwiczej była podobna w grupach, ale 15% chorych nie miało powtórzonego badania. Nie wykazano różnic w uzyskanych wynikach w podgrupach badania.

Drugorzędowy punkt końcowy: nie wykazano różnic pomiędzy grupą leczoną FX06 a placebo w stężeniu tropniny I oznaczanej po 24 godz. (49,6 vs 55,4 ng/ml) i 48 godz. (21,8 vs 22,8 ng/ml), jak i stężenia CKMB 90 min po PCI (3,65 vs 4,34 µkat/l).

W okresie 4 mies. obserwowano niewiele zdarzeń niepożądanych z podobną częstością w grupach, u 21 chorych w grupie otrzymującej FX06 i u 29 chorych w grupie placebo. Z przyczyn sercowych zmarło 2 vs 5 chorych odpowiednio w grupach.

 

FX06 zmniejszył wielkość strefy martwicy zawału, ale masa całego zawału była porównywalna z grupą nieleczoną. FX06 jest lekiem bezpiecznym i dobrze tolerowanym przez chorych.