Niefrakcjonowana heparyna (UFH) jest podstawowym lekiem stosowanym w zabiegach kardiochirurgicznych z wykorzystaniem krążenia pozaustrojowego (cardiopulmonary bypass, CPB). W odróżnieniu od postępu, który dokonał się w udoskonalaniu technik zabiegowych, opieki anestezjologicznej i technologii perfuzji, sposób prowadzenia leczenia antykoagulacyjnego w trakcie CPB pozostał praktycznie niezmieniony. Heparynę cechuje duża zmienność działania u chorych, w tym również oporność na jej działanie oraz immunogenność, co jest przyczyną występowania zespołu małopłytkowości (heparin-induced thrombocytopenia, HIT). Biwalirudyna jest bezpośrednim, odwracalnym inhibitorem trombiny o krótkim półokresie trwania, której korzyści wykazano w badaniach klinicznych u chorych leczonych angioplastyką wieńcową. Korzystne są również pierwsze doniesienia o bezpieczeństwie jej stosowania w trakcie zabiegów implantacji by-passów bez krążenia pozaustrojowego.

Cel badania
Ocena bezpieczeństwa stosowania biwalirudyny w trakcie zabiegów kardiochirurgicznych wykonywanych w krążeniu pozaustrojowym.

Grupę badaną stanowiło 150 chorych leczonych kardiochirurgicznie z wykorzystaniem CPB. Do badania nie włączano chorych z zaawansowaną niewydolnością nerek (klirens kreatyniny < 30 ml/min).

Randomizacja do grupy otrzymującej biwalirudyną (n = 101 chorych) lub do grupy UFH (n = 49 chorych). Po randomizacji 3 chorych pierwotnie randomizowanych do grupy biwalirudyny ostatecznie zostało zakwalifikowanych do leczenia UFH. Ostatecznie w grupie biwalirudyny było 98 chorych, a UFH – 52. Biwalirudynę podawano w dawce 1mg/kg m.c w dawce nasycającej, a następnie we wlewie 2,5 mg/kg m.c./godz. Dodatkowo 50 mg leku podawano do układu krążenia pozaustrojowego. Dawkę UFH uzależniano od masy ciała i korygowano pod kontrolą ACT.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: przeżycie bez zawału z załamkiem Q, udaru lub ponownej rewaskularyzacji do czasu wypisu.
Drugorzędowy punkt końcowy: zawał nonQ, transfuzje, duże krwawienia, powikłania zatorowe, zmiany w czynności nerek i profil antykoagulacji do czasu wypisu.

Średni wiek badanych wyniósł 64 lata, w wieku > 65. roku życia – 52% chorych, a > 75. roku życia – 17%, mężczyźni stanowili 74% badanych. Dusznicę bolesną stwierdzono u 70% chorych, w tym stabilną u 40%, niestabilną u 60%. Przebyty zawał u 22%, przebyte PCI u 23%, niewydolność serca u 16%, cukrzycę u 33%.

CABG wykonano u 70% chorych, CABG i korekcję chirurgiczną wady zastawkowej u 12%, izolowaną korekcję wady zastawkowej bez CABG u 12%, a inne zabiegi kardiochirurgiczne z wykorzystaniem CPB u 6%. Średni czas trwania zabiegu – 243 min. Średni czas krążenia pozaustrojowego – 87 min. Średni czas zaklemowania aorty – 64 min.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: nie odnotowano znamiennych statystycznie różnic w występowaniu złożonego punktu pierwotnego pomiędzy grupami. Po 7 dniach obserwacji powikłania nie wystąpiły u 94,9% chorych w grupie biwalirudyny i 96,2% chorych w grupie UFH, po 30 dniach odpowiednio 94,9% chorych vs 94,2% chorych i po 12 tyg. 94,8% chorych vs 92,2% chorych. W każdej z grup zmarło 3 chorych. Nie odnotowano również różnic pomiędzy grupami w częstości zawałów z załamkiem Q.
Drugorzędowy punkt końcowy: częstość występowania zawałów nonQ była niższa w grupie biwalirudyny – 5,1% vs 9,6% niemniej jednak, różnica nie uzyskała istotności statystycznej (p = 0,32). Utrata krwi po zabiegach była wyższa w grupie biwalirudyny (238 ml vs 160 ml p = 0,0009), nie stwierdzono różnic po 24 godz. po zabiegu (p = 0,13). Duże krwawienia z grupy biwalirudyny wystąpiły u 6% chorych i z grupy UFH u 2% (p = 0,67). Częstość stosowania preparatów krwi była podobna w grupach (59% chorych).

Biwalirudyna jest bezpieczna i skuteczna w zabiegach kardiochirurgicznych z użyciem krążenia pozaustrojowego. Nie wykazano różnic w wynikach klinicznych pomiędzy grupami leczonymi biwalirudyną lub UFH.