Dane uzyskane z rejestrów szpitalnych lub wizyt lekarskich w grupie chorych u których wykonano przezskórny zabieg inwazyjny (percutaneous coronary intervention, PCI) z implantacją DES. Dane uzyskane w okresie od czerwca 2002 do styczna 2007 z 20 ośrodków hiszpańskich. Łącznie leczono 23500 chorych z implantacją 34,075 DES, w tym 37% stentów było pokryte sirolimusem (sirolimus eluting stent, SES) a 63% to stenty pokryte paklitakselem (paclitaxel eluting stent, PES). Średni czas obserwacji 22 mies.

W okresie 22 mies. zakrzepica w stencie udokumentowaną angiograficznie stwierdzono u 301 chorych, w tym u 24 chorych (8%) była to zakrzepica ostra (<24 godz.), u 125(41,5%) podostra (24 godz. do 30 dni), u 90(30%) późna (1 mies. do 12 mies.) i u 62(20,5%) bardzo późna (>1 roku). Po 3 latach ryzyko wystąpienia zakrzepicy w stencie wyniosło 2%, bez względu na rodzaj DES (1,97% dla PES i 2,03% dla SES). Grupa chorych u których wystąpiła zakrzepica była wiekowo grupą młodszą (60 vs 63 lata w grupie bez zakrzepicy; p<0,0001), częściej kierowana do implantacji stentu z powodu ostrego zespołu wieńcowego (82% vs 57% chorych; p<0,0001), w tym zawał serca z uniesieniem odcinka ST (ST-segment elevation myocardial infarction, STEMI) (37% vs 11% chorych; p<0,0001). Angiograficznie częściej całkowita okluzja naczynia wieńcowego (21% vs 10% chorych; p<0,0001), z dłuższą zmianą (25 vs 20 mm; p<0,0001) w mniejszym naczyniu (2,83 vs 2,94 mm; p<0,0001). EF niższa w grupie z zakrzepica w stencie (50 vs 57%; p<0,0001).
Grupa chorych z późną zakrzepicą w stencie w porównaniu do grupy z zakrzepicą ostrą lub podostrą była wiekowo grupą młodszych mężczyzn (83% vs 70% mężczyzn; p=0,011, 58,5 vs 62,5 lat; p=0,003), rzadziej chorujący na cukrzycę (22% vs 40% chorych; p=0,0009), z implantowanym stentem o większym wymiarze (2,87 vs 2,79 mm; p=0,044).
W analizie wieloczynnikowej przeprowadzonej na podstawie wyników uzyskanych od 14120 chorych czynnikami niezależnymi wystąpienia zakrzepicy ostrej i podostrej były: ostry zespół wieńcowy (p=0,0027), STEMI (p<0,0001), niewydolność nerek (p=0,038), cukrzyca (p=0,035), długość stentu (p=0,0001) i zmiana w tętnicy zstępującej przedniej (p=0,0011). Natomiast w przypadku zakrzepicy późnej tylko STEMI (p<0,0001), długość stentu (p<0,0001) i zmiana w tętnicy zstępującej przedniej (p<0,0001).
Śmiertelność roczna wyniosła 16%, a niezależnymi czynnikami zgonu był starszy wiek (p=0,0001), TIMI <3 po zabiegu implantacji stentu (p=0,0001), implantacja dodatkowego stentu (p=0,012) i EF <45% (p=0,047). Nie obserwowano różnic pomiędzy grupami w liczbie zgonów.

Wnioski. Częstość zakrzepicy po implantacji DES po 3 latach wyniosła 2%. Nie obserwowano różnic pomiędzy poszczególnymi typami stenów. Występują różnice w profilu chorych z zakrzepicą ostrą/podostrą i przewlekłą.