Zablokowanie białka transportującego estry cholesterolu (cholesteryl ester transfer protein, CEPT) wiąże się ze zmniejszeniem stężenia cząsteczek zawierających apolipoproteinę B, oraz ze zwiększeniem stężenia HDL. Badania z zastosowaniem pierwszego leku z grupy blokującej CEPT – torcetrapibu zakończyły się niepowodzeniem, głównie z powodu nadmiernej liczby zdarzeń sercowo-naczyniowych, oraz stwierdzanego wzrostu ciśnienia tętniczego w grupie chorych leczonych tym lekiem. Anacetrapib jest doustnym, silnym i selektywnym inhibitorem CEPT, a w badaniach nie stwierdzono wzrostu ciśnienia tętniczego przy jego stosowaniu.

 

Ocena skuteczności, bezpieczeństwa i tolerancji anacetrapibu zastosowanego u chorych z hipercholesterolemią i hiperlipidemią mieszaną w monoterapii i razem z atorwastatyną.

Grupę badaną stanowiło 589 chorych w wieku pomiędzy 18 a 75 lat, z stężeniem LDL pomiędzy 100-190 mg/dl, 100-160 mg/dl u chorych z umiarkowanym ryzykiem zgonu w obserwacji 10-letniej (według National Cholesterol Eduction Program, NCEP ATP III) lub 100-130 mg/dl u chorych z cukrzycą.

Randomizacja do grupy otrzymującej placebo (n = 58 chorych) lub do grupy otrzymującej anacetrapib w dawce 10 (n = 59 chorych), 40 (n = 58 chorych), 150 (n = 57 chorych) lub 300 mg dziennie (n = 57 chorych) oraz do grupy otrzymującej placebo i 20 mg atorwastatyny (n = 58 chorych) lub do grupy otrzymującej anacetrapib w dawce 10 (n = 58 chorych), 40 (n = 59 chorych), 150 (n = 58 chorych) lub 300 mg dziennie (n = 58 chorych) łącznie z 20 mg atorwastatyny. Leczenie prowadzono przez okres 8 tyg.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: zmiany lipidogramu po leczeniu anacetrapibem w porównaniu z placebo i po leczeniu skojarzonym w porównaniu z leczeniem atorwastatyną 20 mg. Ocena zmian ciśnienia tętniczego.

Średni wiek chorych wyniósł 56 lat, mężczyźni stanowili 43% badanych. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 38% chorych, cukrzycę u 4%, Średni BMI – 30 kg/m², średnia wartość BP – 120/76 mm Hg. Średnie stężenie LDL – 141,1 mg/dl, HDL – 50,5 mg/dl, cholesterolu – 225,3 mg/dl, TG – 153,5 mg/dl. Stężenie HDL ≤ 44 mg/dl w przypadku mężczyzn i ≤ 54 mg/dl w przypadku kobiet stwierdzono łącznie u 53,8% badanych.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: leczenie anacetrapibem spowodowało istotną statystycznie redukcję stężenia LDL ze wzrostem stężenia HDL w porównaniu z placebo. Nie obserwowano różnic  uzyskanych wynikach pomiędzy grupa otrzymująca 150 a 300 mg anacetrapibu. W przypadku wszystkich dawek maksymalne obniżenie LDL lub wzrost stężenia HDL obserwowano już po 2 tyg. leczenia.

Obserwowano większą redukcję stężenia LDL po wszystkich dawkach anacetrapibu stasowanych łącznie z atorwastatyną niż monoterapia atorwastatyną. Obniżenie stężenia LDL po leczeniu dawką 150 a 300 mg anacetrapibu było porównywalne. Również wzrost stężenia HDL po wszystkich dawkach anacetrapibu był wyższy niż w przypadku monoterapii atorwastatyną. Podobnie jak w przypadku monoterapii anacetrapibem maksymalny efekt obserwowano już po 2 tyg. leczenia.

W podgrupach chorych istotną różnicę w redukcji stężenia LDL obserwowano w grupie chorych z TG > 150 i < 150 mg/dl. Większą redukcję LDL stwierdzono w podgrupie z stężeniem TG > 150 mg/dl.

Leczenie anacetrapibem w monoterapii i w skojarzeniu z atorwastatyną było dobrze tolerowane przez chorych. Na koniec leczenia obserwowano nieznaczny wzrost wartości SBP i DBP, ale liczba chorych u których obserwowano wzrost SBP > 15 mm Hg był podobny w grupach leczonych anacetrapibem (lub łącznie z atorwastatyną) i placebo (lub monoterapii atorwastatyną).

Anacetrapib w monoterapii i łącznie z atorwastatyną powoduje obniżenie stężenia LDL o około 70% i podwojenie stężenia HDL. Lek jest dobrze tolerowany i nie powoduje wyraźnego wzrostu ciśnienia tętniczego.