Wstęp. Układ reninowa odgrywa kluczową rolę w natychmiastowej i przewlekłej regulacji nadciśnienia tętniczego. Zablokowanie tego układu przez ACEI i ARB wiąże się ze wzrostem aktywności reninowej osocza i możliwością aktywacji alternatywnych dróg przemian angiotensyny. Aliskiren blokujący bezpośrednio reninę, reprezentuje optymalny lek blokujący układ reninowy.
Cel badania. Ocena skuteczności aliskirenu w porównaniu do ramiprylu u chorych z łagodnym lub umiarkowanym nadciśnieniem tętniczym.

Grupę badaną stanowiło 842 chorych w wieku ≥18 lat, z DBP ≥90 mm Hg i ≤110 mm Hg.

Randomizacja po 2 tyg. odstawienia uprzednio stosowanych lekach przeciwnadciśnieniowych i po 2-4 tyg. stosowania placebo, do grupy leczonej 150 mg aliskirenu dziennie (n=420 chorych) lub do grupy leczonej 5 mg ramiprylu dziennie (n=422 chorych). W przypadku nie osiągnięcia wartości docelowych BP <140/90 mm Hg po 6 tyg. dawki leków podwajano, a po następnych 6 tyg., dodawano 12,5 hydrochlorotiazydu zarówno w grupie wyjściowo leczonej aliskirenem jak i ramiprylem. Po następnych 6 tyg. dawkę hydrochlorotiazydu podwajano. W 26 tyg. badania chorzy byli ponownie randomizowani i chorzy z grupy wyjściowo leczonej aliskirenem byli dalej leczoni aliskirenem lub aliskirenem i hydrochlorotiazydem (n=170 chorych) lub otrzymywali placebo (=163 chorych). Podobnie w grupie wyjściowo leczonej ramiprylem chorzy byli dalej leczoni ramiprylem lub ramiprylem i hydrochlorotiazydem (n=165 chorych) lub otrzymywali placebo (n=177 chorych). Po 4 tyg. ponownie oceniano ciśnienie tętnicze.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: zmiany DBP w 26 tyg. badania.
Drugorzędowy punkt końcowy: zmiany SBP w 26 tyg. badania, zmiany SBP i DBP w okresie pomiędzy 6 a 12 tyg. badanie (porównanie monoterapii aliskirenem i ramiprylem), liczba chorych którzy osiągnęli wartości docelowe BP. Zachowanie się BP po 4 tyg. od odstawienia leków.

Średni wiek chorych wyniósł 53 lat, mężczyźni stanowili 57% badanych. Cukrzycę stwierdzono u 11%, zespół metaboliczny u 42%, otyłość (BMI >30 kg/m2) u 48%. Średni BMI – 31 kg/m², średnia wartość BP – 151/99 mm Hg. Średni czas trwania nadciśnienia tętniczego – 7,8 lat.
Po 26 tyg. leczenia ponownie randomizowano 80% chorych. W okresie 26 tyg. leczenia w grupie leczonej aliskirenem, hydrochlorotiazyd dodatkowo otrzymywało 46,1% chorych, w grupie leczonej ramiprylem 49,5%. Hydrochlorotiazyd w dawce 25 mg pobierało 22,0% vs 31,3% chorych odpowiednio w grupach (p=0,0024).
Pierwszorzędowy punkt końcowy: różnica w obniżeniu DBP była istotnie statystycznie większa w grupie leczonej aliskirenem i wyniosła -13,2 mm Hg, w porównaniu do -12,0 mm Hg w grupie leczonej ramiprylem (p=0,025).
Drugorzędowy punkt końcowy: podobną różnicę obserwowano w obniżeniu SBP, które było istotnie statystycznie większa w grupie leczonej aliskirenem i wyniosło -17,9 mm Hg, w porównaniu do -15,2 mm Hg w grupie leczonej ramiprylem (p=0,0036). Docelowe wartości BP po 26 tyg. leczenia uzyskano u 61,4% chorych w grupie leczonej aliskirenem i u 53,1% chorych w grupie leczonej ramiprylem (p=0,021). Po 12 tyg. leczenia zarówno obniżenie SBP jak DBP było istotnie statystycznie wyższe w grupie leczonej aliskirenem, i wyniosło -14,0/-11,3 mm Hg w porównaniu do -11,3/-9,7 mm Hg (p=0,0027 dla SBP, p=0,0058 dla DBP). W analizie post hoc podgrup badania z zespołem metabolicznym, otyłością i cukrzycą, obniżenie wartości BP było podobne w podgrupach, chociaż w podgrupie z cukrzycą uzyskane wartości BP było nieznacznie niższe po leczeniu ramiprylem.
W pierwszym tygodniu po odstawieniu leków, obserwowano gwałtowny wzrost BP w grupie uprzednio leczonej ramiprylem, chociaż po 4 tyg. zmiany zarówno w wartości SBP jak i DBP były podobne w grupach i istotnie statystycznie wyższe w porównaniu do grup w dalszym ciągu leczonych.
Badanie z powodu objawów ubocznych przerwała podobna liczba chorych, 5,7% w grupie leczonej aliskirenem i 4,7% w grupie leczonej ramiprylem. Głównymi objawami ubocznymi w obu grupach były bóle głowy (10% chorych), objawy nieżytu noso-gardła (6%), nudności (5%) i osłabienie mięśniowe (4%).

Wnioski. Aliskiren jest dobrze tolerowany przez chorych i powoduje stałe obniżenie ciśnienia tętniczego u chorych z nadciśnieniem tętniczym w większym stopniu niż leczenie ramiprylem.