Wstęp. Choroba Anderson-Fabry’ego dziedziczy się z chromosomem X i związana jest z mutacją genu odpowiedzialnego za produkcję enzymu α-galaktozydazy A. Mała aktywność enzymu powoduje nagromadzenie glikosfingolipidu – globotriaozylceramidu (globotriaosylceramide, Gb3) w lizosomach większości komórek, głownie jednak w sercu, nerkach i ośrodkowym i obwodowym układzie nerwowym. Większość chorych umiera przedwcześnie w 4. lub 5. dekadzie życia z powodu powikłań sercowych, nerkowych lub mózgowych. W leczeniu stosuje się suplementację α-galaktozydazą A, obserwując obniżenie osoczowego, nerkowego i tkankowego poziomu Gb3.
Cel badania. Ocena skuteczności α-galaktyozydazy A w zahamowaniu przerostu mięśnia lewej komory i poziom sercowego Gb3 u chorych z choroba Anderson-Fabry’ego.

Grupę badaną stanowiło 15 chorych w wieku >18 lat z rozpoznaną chorobą Anderson-Fabry’ego na podstawie badań genetycznych aktywności α-galaktyozydazy A, z przerostem mięśnia lewej komory, bez przeciwwskazań do wykonania biopsji mięśnia sercowego.

Randomizacja do grupy leczonej agalzydazą alfa (Replagal) (n=7 chorych) lub do grupy otrzymującej placebo (n=8 chorych). Agalzydazę alfa podawano w dawce 0,2 mg/kg co 2 tydzień przez 6 mies. dożylnie we wlewie trwającym 40 min. Po zakończeniu badania chorzy byli włączeni do dalszego leczenia w próbie otwartej z podawaniem leku przez następne 2 lata. Biopsję miokardium i ocenę masy lewej komory w badaniu MRI wykonywano po włączeniu do badania i po 13 i 24 tyg. leczenia.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: stężenie Gb3 w komórkach sercowych.
Drugorzędowy punkt końcowy: masa lewej komory oceniana w badaniu MRI.

Średni wiek chorych wyniósł 37 lat. Średnia masa ciała 71 kg. Średnia masa lewej komory w grupie leczonej 176 g/m² i 186 g/m² w grupie placebo (p=0,7). Średnia wartość BP 130/73 mm Hg, EF – 79%.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: średnie stężenie Gb3 na początku badania w grupie leczonej wynosiło 0,71 nmol/µg białka, a w grupie placebo 0,58 nmol/µg. Po 6 mies. leczenia stężenie Gb3 uleło obniżeniu o prawie 20% w grupie otrzymującej agalzydazę i wynosiło 0,58 nmol/µg białka, w grupie placebo stężenie wzrosło o 10% i wynosiło 0,63 nmol/µg.
Drugorzędowy punkt końcowy: w grupie leczonej średnie obniżenie masy lewej komory wyniosło -11,5 g. W grupie placebo obserwowano dalszy wzrost masy lewej komory, ż średnim wzrostem o 21,8 g (p=0,041, analiza per-protocol). W dalszej obserwacji w próbie otwartej nie obserwowano w okresie 2 lat zmiany masy lewej komory. W badaniu echokardiograficznym natomiast grubość tylnej ściany uległa obniżeniu o -1,9 mm (p=0,01) a przegrody międzykomorowej o -3,0 mm (p=0,01) w porównaniu do wartości wyjściowych. Nie obserwowano zmian w wielkości EF w grupach po 6 mies. leczenia.
W grupie otrzymującej agalzydazę obserwowano wzrost klirensu kreatyniny z 106 do 131 ml/min (p=0,007), natomiast w grupie placebo nie obserwowano zmian.
Chorzy dobrze tolerowali podawanie agalzydazy. Przeciwciała IgG przeciwko agalzydazie stwierdzono u 3 chorych.

Wnioski. Suplementacja agalzydazy wiąże się z regresją przerostu lewej komory u chorych z chorobą Anderson-Fabry’ego