Tiazolidinediony: rosiglitazon i pioglitazon stosowane w leczeniu cukrzycy typu 2 powodują obrzęki obwodowe, a czasem pogorszenie niewydolności serca. Dlatego leki te są przeciwwskazane u chorych z niewydolnością serca. Mechanizmy prowadzące do obrzęków obwodowych i pogorszenia niewydolności serca są słabo poznane.

 

Ocena zmian naczyniowo-sercowych w czasie leczenia rosiglitazonem.

Grupę badaną stanowiło 104 chorych z rozpoznaną cukrzycą typu 2 i chorobami sercowo-naczyniowymi (choroba wieńcowa, przebyty udar lub TIA, choroba tętnic obwodowych) lub z co najmniej jednym czynnikiem ryzyka chorób sercowo-naczyniowych (palenie tytoniu, nadciśnienie tętnicze, hipercholesterolemia, albuminuria, obciążony wywiad rodzinny, stężenie CRP >3 mg/l).

Randomizacja do grupy, w której do leczenia cukrzycy typu 2 dołączano rosiglitazon (n=54) lub do grupy placebo (n=54). Po miesiącu leczenia dawkę rosiglitazonu zwiększano do 8 mg.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: maksymalne zużycie tlenu podczas testu wysiłkowego w przeliczeniu na beztłuszczową masę ciała.

Drugorzędowy punkt końcowy: klinicznie noworozpoczęte obrzęki obwodowe lub niewydolność serca. Zmiany stężenia BNP i zmiany strukturalne serca określone w badaniu MRI.

Średni wiek chorych wynosił 57 lat, 58% badanych stanowili mężczyźni. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 79% chorych, dusznicę bolesną u 36%, hiperlipidemię u 77%. Palacze – 17% badanych. Średni BMI – 34 kg/m², średnia wartość BP – 133/79 mmHg.

Średni czas leczenia cukrzycy wynosił 9 lat.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: maksymalne zużycie tlenu na początku i na końcu badania w przeliczeniu na beztłuszczową masę ciała było porównywalne w grupach i pomiędzy grupami (p=0,26). Również czynność serca spoczynkowa i w szczycie wysiłku oraz BP spoczynkowe i w szczycie wysiłku były porównywalne pomiędzy grupami.

Drugorzędowy punkt końcowy: na zakończenie badania obrzęki obwodowe obserwowano u 53,7% chorych w grupie leczonej rosiglitazonem i u 33,3% chorych w grupie placebo (p=0,03).

Objętość końcoworozkurczowa lewej komory wzrosła z 118 ml do 128 ml w grupie leczonej, a pozostała bez zmian w grupie placebo (p=0,01). Na zakończenie badania również frakcja wyrzutowa była większa w grupie leczonej (p=0,01). W grupie leczonej rosiglitazonem na zakończenie badania stwierdzono wyższą masę ciała (p<0,0001), niższe stężenie hemoglobiny glikowanej (p=0,001) i niższy hematokryt (p<0,0001) oraz wzrost stężenia BNP (p=0,04).

 

Leczenie rosiglitazonem wiąże się ze wzrostem ilości obrzęków obwodowych, lecz nie ma wpływu na wydolność i funkcję serca. Wzrost objętości końcoworozkurczowej lewej komory wiąże się ze wzrostem objętości osocza.