Wstęp
Okołooperacyjne uszkodzenie mięśnia sercowego związane z uwolnieniem enzymów sercowych niesie ze sobą wzrost ryzyka chorobowości i śmiertelności po zabiegu pomostowania naczyń wieńcowych (coronary artery bypass grafting, CABG). Jedną z możliwych strategii postępowania w celu zmniejszenia ryzyka uszkodzenia mięśnia sercowego jest hartowanie poprzez niedokrwienie (ischaemic preconditioning). Z obserwacji i badań klinicznych wynika, że wywołanie krótkotrwałego niedokrwienia określonego regionu lub narządu powoduje protekcję odległych tkanek lub narządów uprzednio niedokrwionych.
Cel badania
Ocena skuteczności hartowania przez niedokrwienie w zmniejszeniu uszkodzenia mięśnia sercowego u chorych kierowanych do zabiegu CABG.
Grupę badaną stanowiło 57 chorych w wieku < 80 lat, kierowanych do kardiochirurgicznego leczenia choroby wieńcowej, bez innych poważnych chorób, w tym bez choroby tętnic obwodowych kończyn górnych, nieleczonych sulfonylomocznikiem i glibenklamidem (z badań eksperymentalnych wiadomo, że leki te znoszą efekt wywołany przez ischaemic preconditioning).
Randomizacja chorych do grupy, w której wywoływano hartowanie przez niedokrwienie przed zabiegiem operacyjnym (n = 27 chorych), lub do grupy kontrolnej (n = 30 chorych). Zabieg niedokrwienia przez hartowanie polegał na trzykrotnym niedokrwieniu kończyny górnej prawej przez 5-minutowy ucisk mankietem napełnionym pod ciśnieniem 200 mm Hg, z 5-minutowymi przerwami pomiędzy uciskami. Zabieg kardiochirurgiczny przeprowadzano w sposób typowy, z użyciem krążenia pozaustrojowego. Próbki krwi pobierano po 6, 12, 24, 48 i 72 godz. po zabiegu.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: zmiany stężenia troponiny T.
Średni wiek chorych wynosił 67 lat, mężczyźni stanowili 79% badanych. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 61% chorych, przebyty zawał u 32%, cukrzycę u 42%, hiperlipidemię u 74%, incydenty mózgowe u 7%, chorobę naczyń obwodowych u 5%. Palacze – 9% badanych. Średni BMI – 28 kg/m2, średni Euroscore – 3,3.
Krążenie pozaustrojowe utrzymywano średnio przez 79 min. Czas zaklemowania aorty wynosił 40 min, u 90% chorych implantowano ≤ 3 pomosty.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: średnie stężenie troponiny T przed zabiegiem operacyjnym było mniejsze niż 0,1 µg/l. Było ono istotnie statystycznie niższe w grupie, w której wykonano procedurę niedokrwienia przez hartowanie, w porównaniu z grupą kontrolną po 6 godz. (0,31 vs 0,59 µg/l; p = 0,039), 12 godz. (0,37 vs 0,69 µg/l; p = 0,002), 24 godz. (0,30 vs 0,52 µg/l; p = 0,003) i 48 godz. (0,30 vs 0,52 µg/l; p = 0,036), ale nie po 72 godz. po zabiegu (0,25 vs 0,48 µg/l; p = 0,111). Całkowita ilość uwolnionej troponiny była istotnie statystycznie niższa w grupie z ischaemic preconditioning w porównaniu z grupą kontrolną: 20,58 vs 36,12 µg/l (p = 0,005).
Wnioski
Przejściowe niedokrwienie kończyny górnej w celu wywołania ischaemic preconditioning jest procedurą przynoszącą korzyść chorym, u których wykonywano zabieg CABG.
Hausenloy DJ, Mwamure PK, Venugopal V, Harris J, Barnard M, Grundy E, Ashley E, Vichare S, Di Salvo C, Kolvekar S, Hayward M, Keogh B, MacAllister RJ, Yellon DM. Effect of remote ischaemic preconditioning on myocardial injury in patients undergoing coronary artery bypass graft surgery: a randomised controlled trial. Lancet. 2007 Aug 18, 370(9587), 575-579. [PMID]: 17707752.
drukuj
