U chorych z niewydolnością serca i skurczową dysfunkcją lewej komory obserwuje się podwyższone stężenie wazopresyny, co może wiązać się z zatrzymaniem płynów i zaburzeniami hemodynamicznymi. Zahamowanie receptora wazopersynowego V₂ zlokalizowanego w cewkach nerkowych za pomocą selektywnego antagonisty – tolwaptanu, prowadzi do wzrostu diurezy i zmniejszenia masy ciała u chorych z niewydolnością serca. Brak jest danych oceniających parametry hemodynamiczne po zablokowaniu receptora wazopersynowego V₂.

 

Cel badania
Ocena parametrów hemodynamicznych po zahamowaniu recperoa wazopersynowego V₂.

Grupę badaną stanowiło 181 chorych w wieku ≥ 18 lat, z objawową niewydolnością serca (w III lub IV klasie NYHA) w ciągu ostatnich 3 mies., z EF < 40%. W ciągu ostatniego miesiąca chorzy leczeni typowo z powodu niewydolności serca. Do badania włączano chorych z SBP ≥ 90 mm Hg i stężeniem kreatyniny < 3,0 mg/dl. U wszystkich chorych zakładano cewnik do pomiarów hemodynamicznych i do badania kwalifikowano chorych z ciśnieniem zaklinowania w tętnicy płucnej (pulmonary capillary wedge pressure, PCWP) > 18 mm Hg w 2 kolejnych pomiarach.

Randomizacja do grupy placebo (n = 44 chorych) lub do grupy otrzymującej 15 (n = 43 chorych), 30 (n = 43 chorych) lub 60 mg tolwaptanu (n = 48 chorych). Parametry hemodynamiczne i nerkowe były oceniane wielokrotnie w okresie 8 godz. po podaniu leku. W okresie tym nie podawano diuretyków i leków nasercowych oraz ograniczano spożycie płynów.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: zmiany w PCWP w okresie od 3 do 8 godz.

Drugorzędowy punkt końcowy: zmiany w innych parametrach hemodynamicznych i nerkowych.

Średni wiek chorych wyniósł 60 lat, mężczyźni stanowili 80% badanych. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 67% chorych, przebyty zawał u 54%, przebyte PCI u 30%, przebyte CABG u 32%, cukrzycę u 39%, hipercholesterolemię u 65%, chorobę naczyń obwodowych u 18%. ICD było implantowane u 36% chorych, a terapię resynchronizującą zastosowano u 11%. Niedokrwienna przyczyna niewydolności serca u 52% chorych. Uprzednio leczonych szpitalnie było 84% chorych. ACEI stosowało prawie 90% chorych w grupach, a BB ponad 95%. Średnia wartość EF – 23%. Średnia wartość PCWP – 25 mm Hg, średnie ciśnienie w prawym przedsionku (right atrial pressure, RAP) – 13 mm Hg i w tętnicy płucnej (pulmonary artery pressure, PAP) – 37 mm Hg.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: w grupie placebo średnie obniżenie PCWP wyniosło 4,16 mm Hg w okresie od 3 do 8 godz. obserwacji, w grupie leczonej 15 mg tolwaptanu – 6,38 mm Hg (p = 0,003), 30 mg – 5,67 mm Hg (p = 0,044) i 60 mg – 5,71 mm Hg (p = 0,033).

Drugorzędowy punkt końcowy: w grupie placebo średnie obniżenie RAP wyniosło 3,03 mm Hg w okresie od 3 do 8 godz. obserwacji, w grupie leczonej 15 mg tolwaptanu – 4,35 mm Hg (p < 0,01), 30 mg – 4,30 mm Hg (p < 0,05) i 60 mg – 3,49 mm Hg (p = NS). Również spadek ciśnienia w PAP był istotnie wyższy w grupach leczonych tolwaptanem. W grupie placebo wyniósł 3,01 mm Hg, w grupie leczonej 15 mg tolwaptanu – 5,60 mm Hg (p < 0,01), 30 mg – 5,54 mm Hg (p < 0,05) i 60 mg – 5,24 mm Hg (p < 0,05). Nie obserwowano różnic pomiędzy grupami w indeksie sercowym, oporze płucnym i systemowym oporze naczyniowym.

Ilość wydalonego moczu po jednorazowej dawce tolwaptanu była istotnie statystycznie większy w porównaniu z grupą placebo (p < 0,0001 dla wszystkich grup leczonych tolwaptanem). Również osmolalność moczu była istotnie statystycznie niższa we wszystkich grupach leczonych tolwaptanem (p < 0,0001). Natomiast wzrosła osmolalność osocza w grupach leczonych (p < 0,0005). Obserwowano umiarkowany wzrost stężenia sodu zależny od dawki, bez zmian w stężeniu potasu.

 

U chorych z postępująca niewydolnością serca, tolwaptanu powoduje korzystną lecz umiarkowana zmianę w ciśnieniu napełniania lewej komory, powiązaną z istotnym wzrostem wydalania moczu.