Częstość występowania cukrzycy typu 2 w populacji dorosłej wynosi około 5%. Chorzy z cukrzycą mają wyższe ryzyko powikłań naczyniowo-sercowych i wyższe ryzyko zgonu, natomiast chorzy z rozpoznanymi stanami przedcukrzycowymi mają wysokie ryzyko rozwoju cukrzycy. Wyniki badań klinicznych sugerują, że tiazolidinediony mogą być skuteczne w redukowaniu ryzyka wystąpienia cukrzycy w grupie chorych wysokiego ryzyka.

Cel badania
Ocena efektywności roziglitazonu w redukowaniu częstości cukrzycy w grupie chorych wysokiego ryzyka.

Grupę badaną stanowiło 5269 chorych > 30. roku życia z nieprawidłową glikemią na czczo (impaired fasting glukose, IFG) ≥ 6,1 mmol/l i < 7,0 mmol/l oraz nieprawidłową tolerancją glukozy (impaired glucose tolerance, IGT) ze stężeniem glikemii ≥ 7,8 mmol/l i < 11,1 mmol/l po 2 godz. po obciążeniu glukozą. W 2003 roku rozszerzono kryteria włączenia do badania o chorych z izolowaną nieprawidłową glikemią na czczo, ze stężeniem glukozy ≥ 6,1 mmol/l i < 7,0 mmol/l i <7,8 mmol/l po obciążeniu glukozą. Chorzy bez objawów choroby sercowo-naczyniowej.

Średni wiek chorych wyniósł 54,5 roku, mężczyźni stanowili 61% badanych. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 43% chorych. Palacze – 44% badanych. Średnia wartość BMI – 31 kg/m². Średnia wartość BP – 136/83 mm Hg.

IGT rozpoznano u 57,5% chorych, IFG u 14%. Zarówno IGT, jak i IFG u 28,5% chorych. Poziom glikemii na czczo – 5,8 mmol/l i po 2 godz. od obciążenia glukozą– 8,7 mmol/l. Pijących więcej niż 3 drinki w tyg. – 20% badanych; siedzący tryb życia – 27% badanych.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: wystąpił istotnie statystycznie częściej w grupie przyjmującej placebo w porównaniu z grupa leczoną roziglitazonem 686 (26,0%) vs 306 (11,6%) chorych. Względna redukcja ryzyka wystąpienia cukrzycy w grupie leczonej wyniosła 60% (HR 0,40; 95% CI 0,35-0,46; p < 0,0001). Nie stwierdzono różnic w liczbie zgonów pomiędzy grupami – 33 (1,3%) chorych vs 31 (1,1%) chorych odpowiednio w grupach (p = 0,7). Natomiast różnica w liczbie rozpoznanych przypadków cukrzycy była istotnie statystycznie częstsza w grupie placebo – 658 (25,0%) chorych, w porównaniu z 280 (10,6%) chorych w grupie leczonej roziglitazonem (p < 0,0001). Rozejście się krzywych nastąpiło po roku leczenia. Wyniki były homogenne w podgrupach chorych. Redukcja ryzyka wystąpienia cukrzycy w podgrupie chorych z IFG wyniosła 70% (HR 0,30; 95% CI 0,19-0,49), w podgrupie z IGT redukcja o 55% (HR 0,45; 95% CI 0,36-0,55), a w podgrupie chorych z rozpoznanymi obydwoma stanami przedcukrzycowymi redukcja o 64% (HR 0,36; 95% CI 0,29-0,43).
Drugorzędowy punkt końcowy: powrót do prawidłowego poziomu glikemii na czczo stwierdzono istotnie statystycznie częściej w grupie leczonej roziglitazonem, u 1330 chorych (50,5%) i u 798 chorych (30,3%) z grupy przyjmującej placebo (HR 1,71; 95% CI 1,57-1,87; p = < 0,0001). Złożony kliniczny punkt końcowy u 75 chorych (2,9%) i u 55 chorych (2,1%) odpowiednio w grupach (p = 0,08). Poszczególne składowe punktu złożonego nie różniły się pomiędzy grupami. W czasie badania 752 chorych (28,5%) przerwało stosowanie leku, a w grupie placebo 641 (24,3%) chorych. Najczęstszą przyczyną przerwania terapii była odmowa (18,9% chorych w grupie leczonej i 16,7% chorych w grupie przyjmującej placebo), obrzęki (1,8% chorych vs 1,6% chorych), wzrost masy ciała (1,9% chorych vs 0,6% chorych). W grupie leczonej roziglitazonem średni wzrost masy ciała był o 2,2 kg większy niż w grupie przyjmującej placebo (p < 0,0001).

 

U chorych z nieprawidłowymi poziomami glikemii na czczo lub nieprawidłową tolerancją glikemii roziglitazon w dawce 8 mg spowodował znaczącą redukcję zachorowania na cukrzycę typu 2 i wzrost liczby chorych z regresją glikemii do wartości prawidłowych.