Wstęp. Cel badania
Chorzy z cukrzycą typu 2 stanowią 20% wszystkich chorych podejrzanych o zawał serca. Chorzy z cukrzycą dwukrotnie wyższą śmiertelność szpitalna w porównaniu do pozostałych chorych. Długoletnia obserwacja pokazuje ciągły wzrost śmiertelności, ponownych zawałów i niewydolności serca u chorych z cukrzycą. W badaniu DIGAMI zastosowano u chorych z cukrzycą i zawałem serca intensywne leczenie insuliną-glukozą przez 24 godziny spowodowało obniżenie śmiertelności o 30% w pierwszym roku i o 11% po 3.4 latach obserwacji. Obecne badanie ma odpowiedzieć na pytanie czy dalsze kontynuowanie podawania insuliny-glukozy spowoduje dalszy spadek śmiertelności.
Chorzy z cukrzycą typu 2 lub wyjściowym poziomem glukozy >11.0 mmol/l i podejrzeniem zawału mięśnia sercowego klinicznie (ból w klp >15 min w ciągu ostatnich 24 godzin) lub świeżymi zmianami w ekg (świeży Q, lub zmiany odcinka ST w dwóch odprowadzeniach).
Chorzy byli randomizowani do trzech grup leczenia. 1. intensywne 24-godzinne leczenie insuliną-glukozą z długotrwałą kontrolą poziomu glikemii n=474 chorych 2. intensywne leczenie insuliną-glukozą z standardowym pomiarem glikemii n=473 chorych 3. leczenie zaburzeń metabolicznych w zależności od lokalnych praktyk n=306 chorych. Leczenie w grupie 1 i 2 podwyższonych poziomów glikemii za pomocą wlewu insuliny z glukozą i obniżeniem poziomu glikemii do wartości 7-10 mmol/l, z następową infuzja w celu stabilizacji normoglikemii przez 24 godziny. Podskórne podawanie insuliny w grupie 1 przerywano po przerwaniu infuzji. Następnie podawano insulinę krótko działającą przed posiłkiem i średniodługodziałająca na wieczór. Celem leczenia było osiągnięcie poziomu glikemii 5-7 mmol/l i nie przekraczaniem poziomu <10 mmol/l. W grupie 2 i 3 dalsze leczenie zależało od lokalnych praktyk postępowania.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: różnice śmiertelności w grupie 1 i 2.
Drugorzędowy punkt końcowy: różnice w śmiertelności w grupie 2 i 3.
W czasie randomizacji poziom hemoglobiny glikolizowanej w poszczególnych grupach wynosił w grupie 1 7.2%, w grupie 2 7.3% i w grupie 3 7.3% p=0.480. Również poziomu glikemii nie były różne w poszczególnych grupach 12.8 mmol/l, 12.5 mmol/l i 12.9 mmol/l p=0.413. Po 24 godzinach leczenia poziomy glikemii w grupie 1 i 2 były istotnie niższe 9.1 mmol/l i 9.1 mmol/l vs 12.9 mmol/l p=0.0001.
Nie było różnic w śmiertelności pomiędzy grupami w obserwacji 2-letniej. Zgony z każdej przyczyny stanowiły w grupach odpowiednio 23.4%, 22.6% i 19.3% a z przyczyn sercowych stwierdzono 87(18.4%) zgonowi w grupie 1, 93(19.7%) w grupie 2 i 53(17.3%) zgonowi w grupie 3. Pierwotny punkt końcowy nie był istotny statystycznie 23.4% vs 22.6% zgonów HR 1.03 (95%CI;0.79-1.34) p=0.832. Porównanie grupy 1 i 3 HR 1.26 (95%CI;0.92-1.72) p=0.157. Również drugorzędowy punkt końcowy nie był istotny statystycznie 22.6% vs 19.3% zgonów HR 1.23 (95%CI;0.89-1.69) p=0.203. Nie było różnic miedzy grupami w zdarzeniach sercowo-naczyniowych łącznie [zgony, zawały, udary].
Poziom hemoglobiny glikolizowanej na koniec obserwacji był podobny w poszczególnych grupach ~6.8%, jak również poziom glikemii na czczo był porównywalny 8.0 mmol/l, 8.3 mmol/l i 8.6 mmol/l w grupach odpowiednio. Docelowy poziom glikemii 5-7 mmol/l w grupie 1 nie zostali osiągnięty.
Wnioski
Badanie to nie podtrzymuje tezy że długoterminowe leczenie chorych z cukrzyca typu 2 z zawałem mięśnia sercowego zwiększa przeżycie w tej grupie w porównaniu do leczenia konwencjonalnego z kontrola glikemii na porównywalnym poziomie, jak również leczenie insulina nie wpływa na ilość ponownych zawałów i udarów. Jakkolwiek badania epidemiologiczne wskazują, że poziom glikemii jest silnym , niezależnym czynnikiem długoterminowej śmiertelności u takich chorych, powodując, że kontrola glikemii ważną częścią leczenia.
Malmberg K, Ryden L, Wedel H, Birkeland K, Bootsma A, Dickstein K, Efendic S, Fisher M, Hamsten A, Herlitz J, Hildebrandt P, Macleod K, Laakso M, Torp-Pedersen C, Waldenstrom A. Intense metabolic control by means of insulin in patients with diabetes mellitus and acute myocardial infarction (DIGAMI 2): effects on mortality and morbidity. Eur Heart J. 2005 Apr, 26(7), 650-661. [PMID]: 15728645.