Wzrost stężenia HDL można osiągnąć poprzez zahamowanie aktywności białka przenoszącego estry cholesterolu (cholesteryl ester transfer protein, CETP). Hamowanie CETP prowadzi, między innymi do spadku poziomu LDL. Torcetrabip – pierwszy lek blokujący CETP – zwiększał ryzyko zgonu i zdarzeń sercowo-naczyniowych, co wynikało ze wzrostu ciśnienia tętniczego, wzrostu stężenia aldosteronu i modyfikacji stężenia elektrolitów w surowicy. Anacetrabip jest lekiem doustnym, selektywnie blokującym CETP, z akceptowalnymi objawami ubocznymi obserwowanymi u zdrowych ochotników i u chorych z hiperlipidemią.

Ocena skuteczności i bezpieczeństwa stosowania anacetrabipu u chorych z chorobą wieńcową lub z wysokim ryzykiem jej rozwoju.

Grupę badaną stanowiło 1623 chorych w wieku 18–80 lat z wcześniej udokumentowaną chorobą wieńcową lub z wysokim ryzykiem jej rozwoju (ryzyko >20% w ciągu 10 lat, według skali Framingham), ze stężeniem LDL w zakresie 50–100 mg/dl, HDL <60 mg/dl i TG ≤400 mg/dl.

Randomizacja do grupy leczonej anacetrabipem w dawce 100 mg dziennie (n=811) lub do grupy placebo (n=812). Stosowanie leku przerywano w przypadku utrzymywania się stężenia LDL <25 mg/dl.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: zmiany w stężeniu LDL po 24 tygodniach leczenia. Ocena bezpieczeństwa leczenia i objawów ubocznych.

Drugorzędowy punkt końcowy: zmiany w stężeniu LDL po 76 tygodniach leczenia. Zmiany stężenia HDL, non-HDL, apoproteiny B i A1 po 24 i 76 tygodniach leczenia.

Średni wiek chorych wynosił 63 lata, 77% badanych stanowili mężczyźni. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 68% chorych, dusznicę bolesną u 55%, przebyty zawał u 23%, cukrzycę u 53%. Średni BMI wynosił 30 kg/m².

Wysokie ryzyko rozwoju choroby wieńcowej stwierdzono u 45% chorych. Większość chorych leczono statynami. W czasie badania stężenie LDL <25 mg/dl stwierdzono u 17,6% chorych w grupie leczonej anacetrabipem i u 0,1% chorych w grupie placebo. Badanie przerwało 14,6% v. 17.4% chorych odpowiednio grupach

Pierwszorzędowy punkt końcowy: po 24 tygodniach leczenia stężenie LDL było istotnie statystycznie niższe w grupie leczonej anacetrabipem (o 44,5%), w porównaniu z grupą placebo (niższe o 4,8%) (p<0,001).

Nie stwierdzono różnic pomiędzy grupami w liczbie obserwowanych objawów ubocznych. Wzrost SBP o przynajmniej 10 mmHg, przynajmniej 15 mmHg, a także DBP o przynajmniej 10 mmHg stwierdzono u porównywalnej liczby chorych w grupach. Nieprawidłowe stężenie sodu, chlorków i dwuwęglanów stwierdzono również u porównywalnej liczby chorych. Klinicznie punkt złożony: zgon sercowy, zawał, leczenie szpitalne z powodu dusznicy niestabilnej lub udar stwierdzono u 16 chorych (2,0%) w grupie leczonej i u 21 chorych (2,6%) w grupie placebo.

Drugorzędowy punkt końcowy: stężenie HDL wzrosło o 152,8% w grupie leczonej anacetrabipem i o 14,7% w grupie placebo. Różnica pomiędzy grupami była istotna statystycznie (p<0,001). Podobnie obserwowano istotny statystycznie spadek stężenia apoproteiny B (p<0,001), wzrost stężenia apoproteiny A1 (p<0,001) i spadek stężenia non-HDL (p<0,001). Różnice pomiędzy grupami utrzymywały się przez cały okres badania i po 76 tygodniach leczenia były porównywalne z wynikami uzyskanymi po 24 tygodniach. Nie wykazano różnic w stężeniu CRP pomiędzy grupami.

 

Korzystny efekt związany z obniżeniem stężenia LDL i wzrostem stężenia HDL w czasie leczenia anacetrabipem nie wiązał się z nasileniem objawów ubocznych. Nie stwierdzono także zwiększonego ryzyka wystąpienia zdarzeń sercowo-naczyniowych.