Anemię często obserwuje się u chorych z niewydolnością serca, a jej nasilenie jest związane z nasileniem niewydolności serca. Anemię stwierdza się u ≥ 15–30% chorych z niewydolnością serca, co wiąże się ze wzrostem chorobowości i śmiertelności. Wstępne dane kliniczne wskazują, że stymulacja erytropoezy zmniejsza objawy chorobowe, ale opublikowane badania były przeprowadzane z udziałem małej liczby chorych.

Ocena efektów leczenia darbepoetyną α w dwóch strategiach postępowania (dawka leku zależna od masy ciała – stała dawka leku) u chorych z niewydolnością serca i anemią, otrzymujących preparaty żelaza.

Grupę badaną stanowiło 165 chorych ze stężeniem Hb ≥ 9 g/l i ≤ 12,5g/dl, wysycenie transferyny ≥ 15%, z objawową niewydolnością serca trwającą ≥ 3 mies., z EF ≤ 40% ocenioną w badaniu echokardiograficznym, radioizotopowo i za pomocą MRI w ciągu ostatnich 12 tyg., leczonych optymalnie ACEI i/lub ARB i BB w ciągu ostatnich 8 tyg., bez zmian leków w ciągu ostatnich 4 tyg.

Randomizacja chorych do grupy leczonej darbepoetyną α w dawce zależnej od masy ciała (dawka początkowa 0,75 μg/kg m.c.) (n = 56), do grupy leczonej stałą dawką darbepoetyny 50 μg (n = 54) lub do grupy placebo (n = 55). Leczenie trwało 26 tyg., a następnie obserwację chorych kontynuowano przez 4 tyg. Docelowe stężenie Hb wynosiło 14 ± 1,0 g/dl. Wszyscy chorzy otrzymywali preparat żelaza w dawce 200 mg dziennie, do osiągnięcia stężenia ferrytyny > 800 μg/l.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: zwiększenie stężenia Hb w okresie leczenia.

Drugorzędowy punkt końcowy: zmiana w porównaniu z wartościami wyjściowymi w 27. tyg. badania: EF (ocena echokardiograficzna), tolerancji wysiłku w 6-minutowym teście chodu (6-min walk distance, 6MWD), klasy czynnościowej wg NYHA i jakości życia ocenianych w kwestionariuszach MLHFO (Minnesota Living with Heart Failure Questionnaire) i KCCQ, (Kansas City Cardiomyopathy Questionnaire) oraz PGA (Patient’s Global Assessment score).

Średni wiek chorych wynosił 71 lat, mężczyźni stanowili 56% badanych. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 60% chorych, dusznicę bolesną u 74%, przebyty zawał u 63%, cukrzycę u 45%, wadę zastawkową u 24%. Niewydolność serca w klasie czynnościowej II wg NYHA dotyczyła 36% chorych, w klasie III – 59%. Niedokrwienna przyczyna niewydolności serca występowała u 69% chorych, kardiomiopatia idiopatyczna u 16%, nadciśnienie tętnicze u 7%, wada zastawkowa u 2%. Średni czas trwania niewydolności serca wynosił 6 lat. Średni BMI – 26 kg/m², średnia wartość BP – 118/67 mm Hg i HR – 70 bpm.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: wyjściowo stężenie Hb było porównywalne w grupach i wynosiło 11,5 g/dl. W 27. tyg. leczenia stężenie Hb zwiększyło się o 1,87 ± 1,36 g/dl w grupie otrzymującej darbepoetynę α w zależności od masy ciała, o 1,64 ± 0,98 g/dl w grupie otrzymującej stałą dawkę darbepoetyny α i o 0,07 ± 1,08 g/dl w grupie placebo. Stężenie Hb wzrosło w grupie leczonej darbepoetyną α w zależności od masy ciała do 13,4 g/dl, w grupie leczonej stałą dawką darbepoetyny α do 13,2 g/dl, a w grupie placebo stężenie pozostało niezmienione 11,4 g/dl. Łącznie w grupach leczonych darbepoetyną α wzrost stężenia Hb był istotnie statystycznie wyższy w porównaniu z grupą placebo (p < 0,05). Stężenie żelaza, ferrytyny i wysycenie transferyny były podobne w grupach na zakończenie badania.

Drugorzędowy punkt końcowy: EF była porównywalna pomiędzy grupami (p = 0,415).

Chociaż przebyta odległość oceniana w 6MWD wzrosła w grupach leczonych darbepoetyną α o 34,2 m, a w grupie placebo o 11,4 m, to jednak różnica pomiędzy grupami nie była istotna statystycznie (p = 0,074). Nie obserwowano różnic we wzroście klasy czynnościowej wg NYHA w poszczególnych grupach (p = 0,473). O ile nie odnotowano różnic w jakości życia w ocenie kwestionariuszowej MLHFO, a także w ocenie PGA, o tyle w ocenie KCCQ obserwowano istotną statystycznie poprawę w ocenie liczby objawów chorobowych (p = 0,027) i częstości ich występowania (p = 0,003).

Objawy uboczne wystąpiły u podobnego odsetka chorych w poszczególnych grupach. W czasie badania zmarło 6 chorych w grupie otrzymującej darbepoetynę α, nie odnotowano zgonów w grupie placebo. Stosowanie darbepoetyny α nie miało wpływu na wartość BP i HR w czasie badania.

Stosowanie darbepoetyny α u chorych z niewydolnością serca i anemią powoduje zwiększenie stężenia Hb, z poprawą jakości życia, ale podawanie leku wymaga dalszych badań oceniających jego wpływ na chorobowość i śmiertelność w tej grupie chorych.