Wstęp. Niefrakcjonowana heparyna jest rutynowo stosowana w czasie przezskórnych zabiegów inwazyjnych na naczyniach wieńcowych (percutaneous coronary intervention, PCI). UFH ma liczne ograniczenia co powoduje poszukiwanie nowych leków antykoagulacyjnych do stosowania w czasie PCI. Leczenie heparynami drobnocząsteczkowymi nie wymaga monitorowania laboratoryjnego, jak i heparyny te mają długi okres półtrwania. Jak pokazują badania kliniczne dalteparyna w dawce 60 do 100 IU/kg, jest bezpieczna w czasie zabiegów PCI.
Cel badania. Porównanie skuteczności dalteparyny i UFH w czasie zabiegów PCI.

Grupę badaną stanowiło 321 chorych kierowanych do planowego zabiegu PCI.

Randomizacja do grupy leczonej dalteparyną (Fragmin) (n=160 chorych) lub do grupy placebo (n=161 chorych). Leki podawano bezpośrednio przed zabiegiem dożylnie. W przypadku planowanego podawania blokerów receptora GP IIb/IIIa leki podawano w dawce 70 U/kg, lub 100 U/kg w postępowaniu typowym. Maksymalna dawka leków wyniosła 5000 IU, maksymalna 10000 IU. Wszyscy chorzy otrzymywali od 160 do 325 mg ASA przed zabiegiem. Klopidogrel w dawce nasycającej był podawany 4-6 godz. przed zabiegiem, a następnie w dawce 75 mg dziennie przez 28 dni.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: ocena koagulogiczna po zastosowanym leczeniu.
Drugorzędowy punkt końcowy: klinicznie punkt złożony, zgon, zawał, ponowna rewaskularyzacja, podanie blokerów receptora GP IIb/IIIa w ciągu 24 godz. po zabiegu.

Średni wiek chorych wyniósł 63 lat, mężczyźni stanowili 70% badanych. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 63% chorych, przebyte PCI u 17%, CABG u 13%, cukrzycę u 26%, hiperlipidemię u 86%, incydenty mózgowe u 2,5%.
Choroba wielonaczyniowa u 19,5% chorych, zmiany typu B2/C u 78%. Zabieg PCI ad hoc u 26% chorych. Stent implantowano u 87% chorych. Blokery receptora GP IIb/IIIa podawano u 40% badanych.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: ACT był dłuższy po 30 minutach od podania leków w grupie leczonej dalteparyną, 344 vs 234 sek. w grupie otrzymującej UFH (p<0,0001). Również stężenie czynnika anty Xa był wyższy w grupie leczonej dalteparyną, zarówno po 30 min (1,7 vs 1,3 U/ml w grupie dalteparyny vs UFH, p=0,005) jak i po 4 godzinach od podania leków (0,7 vs 0,3 U/ml odpowiednio w grupach, p<0,0001). Natomiast stężenie czynnika anty II było niższe w leczonej dalteparyną zarówno po 30 min. (0,5 vs 1,2 U/ml, p=0,005) jak i po 4 godz. (0,18 vs 0,25 U/ml, p=0,005).
Drugorzędowy punkt końcowy: punkt złożony wystąpił u 21 chorych w grupie leczonej dalteparyną i u 22 chorych w grupie leczonej UFH. Poszczególne składowe punktu pierwotnego wystąpiły z podobna częstością. Powikłania w czasie PCI obserwowano z podobną częstością w grupach, zamknięcie naczynia u 2,5% vs 1,9% chorych w grupie leczonej dalteparyną vs UFH, tworzenie się skrzepliny u 1,3% vs 0,6% chorych, zamknięcie odgałęzień u 8,1% vs 6,8% chorych.
Poważne krwawienia wystąpiły u 2 chorych w grupie otrzymującej UFH. Krwiak udowy o średnicy >10 cm obserwowano u 5 chorych w grupie otrzymującej daltaparynę i u 1 w grupie otrzymującej UFH.

Wnioski. Dalteparyna podawana w pojedynczym bolusie w czasie zabiegu PCI jest alternatywnym lekiem dla UFH.