Wstęp. Cel badania
Stosowane obecnie leczenie immunosupresyjne cyklosporyna, mofetil, sterydy dają dobre efekty w prewencji odrzucania przeszczepu, ale są przyczyną oportunistycznych infekcji. Daclizumab jest ludzkim monoklonalnym przeciwciałem skierowanym przeciwko receptorem IL-2, która to IL-2 powoduje proliferacje limfocytów T. Daclizumab wykazuje obniżenie ryzyka odrzucenia przeszczepu i infekcji u chorych po transplantacji serca. Celem pracy była ocena zastosowania daclizumabu w immunoterapii po transplantacji serca.
Chorzy w wieku >13 rż kierowani do pierwszego przeszczepu serca.
Daclizumab lub placebo podawano w połączeniu z cyklosporyną, mofetilem lub sterydami. Daclizumab podawano w dawce 1mg/kg masy ciała (do 100mg) po 12 godzinach po transplantacji, a następnie po 8, 22, 36 i 50 dniach leczenia. W terapii podtrzymującej stosowano mofetil (1.5 g 2 x dz.), cyklosporynę (1-4 mg iv lub 2-6 mg/kg mc po w ciągu 72 godzin po transplantacji). Metylprednisolon (500 lub 1000mg) był podawany iv przed zabiegiem lub prednison doustnie 0.5mg/kg mc dziennie przez 14 dni. Dawka była redukowana o 0.2mg dziennie do 28 dni leczenia i 0.1-0.15mg do 90 dnia leczenia. Sterydy były odstawiane po 180 dniach leczenia. Wszyscy chorzy otrzymywali statyny. Antybiotyki prewencyjnie przez 1 rok. Biopsje endomiokardialną wykonywano po wlewie daclizumabu co 2 tygodnie do 3 miesięcy, co miesiąc do 6 miesięcy i co 2 miesiące do 12 miesięcy. Ocena biopsji według ISHLT. Do grupy leczonej daclizumabem włączono n=216 chorych w grupie kontrolnej n=218 chorych.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: złożony, jeden z następujących kryteriów w obserwacji 6-miesięcznej: biopsja ostre odrzucanie stopień ≥3A, hemodynamicznie pogorszenie (EF<30% lub spadek o 20% do wartości wyjściowej, frakcja skracania nie więcej niż 20% lub spadek o 25% do wartości wyjściowej, CI <2.0 l/min/m2 lub spadek o 25% w porównaniu do wartości wyjściowej) z użyciem leków inotropowych i pulsacyjnym leczeniu immunosupresyjnym bez względu na wynik biopsji, zgon, retransplantacja lub niedokończona obserwacja (loss to follow-up).
Drugorzędowy punkt końcowy: złożony w obserwacji 12-miesięcznej liczba chorych i graftów wolnych od odrzutu w okresie 6-12 miesięcy.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: W obserwacji 6-miesięcznej pierwotny punkt złożony odnotowano u 104/218(47.7%) chorych z grupy kontrolnej i u 77/216(35.6%) chorych z grupy leczonej daclizumabem. Redukcje ryzyka o 25% p=0.007. Liczba chorych u których stwierdzono ostre odrzucanie przeszczepu stopień ≥3A wynosiła 90(41.3%) chorych w grupie kontrolnej vs 50(25.5%) chorych w grupie leczonej przeciwciałem. Średni czas do wystąpienia pierwotnego punktu złożonego był 3-krotnie dłuższy w grupie leczonej daclizumabem w porównaniu do grupy kontrolnej (61 vs 21 dni) i różnica ta utrzymywała się również po roku (96 vs 26 dni).
Drugorzędowy punkt końcowy: Po 12 miesiącach obserwacji wtórny punkt złożony stwierdzono u 116(53.2%) chorych w grupie kontrolnej vs 97(44.9%) chorych w grupie leczonej daclizumabem p=0.06. Liczba poważnych zakażeń oportunistycznych była porównywalna w grupach 16(7.7%) vs 15(6.9%) chorych po 6 miesiącach, 80(38.6%) vs 71(32.9%) chorych po 12 miesiącach. Główna różnica w złożonym punkcie końcowym dotyczyła ostrej reakcji odrzucania przeszczepu oraz liczby zgonów. Więcej chorych zmarło w grupie otrzymującej Daclizumab 16(7.4%) chorych vs 8(3.7%) chorych.
Wnioski
Daclizumab jest efektywnym lekiem w profilaktyce odrzucania przeszczepu po transplantacji serca. Ponieważ ryzyko zgonu jest incydentalne, jednoczesne lub towarzyszące leczenie cytolityczne (anty-CD3, antytymocytowe, antylimfocytowe) jest niewskazane.
Hershberger RE, Starling RC, Eisen HJ, Bergh CH, Kormos RL, Love RB, Van Bakel A, Gordon RD, Popat R, Cockey L, Mamelok RD. Daclizumab to prevent rejection after cardiac transplantation. N Engl J Med. 2005 Jun 30, 352(26), 2705-2713. [PMID]: 15987919.