Niedokrwistość występuje często u chorych przewlekłymi chorobami nerek i jest niezależnym czynnikiem ryzyka zgonów i zdarzeń sercowo-naczyniowych. Optymalny poziom hemoglobiny w poszczególnych okresach niewydolności nerek nie został, jak dotąd jednoznacznie określony. Wyrównanie niedokrwistości u chorych dializowanych i niedializowanych może skutkować odmiennymi wynikami klinicznymi, co wykazano w obserwacjach klinicznych. U chorych niedializowanych pełne wyrównanie niedokrwistości z utrzymaniem wysokich wartości poziomu hemoglobiny (Hb) nie wiązało się z poprawą wyników klinicznych.

 

Grupę badaną stanowiło 603 chorych > 18. roku życia, z łagodną i umiarkowaną niedokrwistością (stężenie Hb – 11,0-12,5 g/dl), z niewydolnością nerek i oszacowanym GFR od 15 do 35 ml/min/1,73 m² (ze wzoru Cockcroft-Gaulta) i wartością BP ≤ 170/95 mm Hg.

Średni wiek chorych wyniósł 59 lat, mężczyźni stanowili 54% badanych. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 90% chorych, cukrzycę u 26%, dyslipidemię u 36%. Średnia wartość BMI – 26,5 kg/m². Średnia wartość BP – 139/80 mm Hg. GFR – 24 ml/min. Średni wskaźnik masy LV – 119 g/m² Średnie stężenie Hb – 11,6 g/dl.

Przyczyna niewydolności nerek: kłębkowe zapalenie nerek u 22% chorych, nadciśnienie tętnicze u 21%, nefropatia cukrzycowa u 20%, torbielowatość nerek u 12%, odmiedniczkowe zapalenie nerek u 12%. Różnica pomiędzy grupami w stężeniu Hb w pierwszym roku badania wynosiła 1,9 g/dl w, drugim – 1,7 g/dl i pod koniec badania – 1,5 g/dl.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: wystąpił z podobną częstością w grupach, u 58 chorych w grupie z wysokim poziomem Hb i u 47 chorych w grupie z niskim poziomem Hb (HR 0,78; 95% CI 0,53-1,14; p = 0,20 ). Po uwzględnieniu chorych, u których rozpoczęto leczenie dializami, również nie wykazano różnic pomiędzy grupami.
Drugorzędowy punkt końcowy: zgony 31chorych (10%) w grupie z wysokim poziomem Hb i 21 chorych (7%) w grupie z niskim poziomem Hb (HR 0,66; 95% CI 0,38-1,15; p = 0,14). Liczba chorych wymagających interwencji sercowo-naczyniowych u 7% chorych vs 6% chorych, liczba chorych wymagających leczenia szpitalnego u 61% chorych vs 59% chorych i średni czas hospitalizacji – 33 dni vs 28 dni. W badaniu echokardiograficznym obserwowano zmniejszenie masy LV, nie wykazano różnicy istotnej statystycznie w porównaniu z wartością wyjściową, jak również pomiędzy grupami leczonymi (p = 0,65). Poprawę jakości życia obserwowano tylko w pierwszym roku leczenia. Pod koniec badania nie wykazano różnic w poziomie GFR pomiędzy grupami (p = 0,36). Liczba chorych, u których rozpoczęto dializy: 127 chorych w grupie z wysokim poziomem Hb i 111 chorych w grupie z niskim poziomem Hb. Chorzy z grupy z wysokim poziomem HB mieli krótszy okres do rozpoczęcia dializy i różnica ta była istotna statystycznie po 18 mies. leczenia (p = 0,03).
W grupie z wysokim poziomem Hb częściej występowało nadciśnienie tętnicze (p = 0,005) i bóle głowy (p = 0,03). Zakrzepica w przetoce wystąpiła u 12 chorych (n = 127) i u 8 chorych (n = 111) odpowiednio w grupach.

W grupie chorych z przewlekłą niewydolnością nerek optymalne wyrównanie niedokrwistości (stężenie Hb – 13,0-15,0 g/dl) nie redukuje częstości zdarzeń sercowo-naczyniowych w porównaniu z grupą z częściowym wyrównaniem stężenia Hb (stężenie Hb – 10,5-11,5 g/dl).