Zaburzenia hemodynamicznie odgrywają zasadniczą rolę w powstawaniu i utrwalaniu zmian prowadzących do rozwoju nadciśnienia tętniczego. Ciśnienie tętnicze jest zależne m. in. od systemowego oporu naczyniowego (systemic vascular resistance, SVR), rzutu minutowego (cardiac output, CO), objętości płynów i wzajemnych relacji pomiędzy tymi czynnikami, a prawidłowo prowadzoną terapią nadciśnienia tętniczego ukierunkowaną na ich właściwą modyfikację. Kardiografia impedancyjna (impendance cardiography, ICG) jest nieinwazyjną metodą pozwalającą na monitorowanie parametrów hemodynamicznych, której zastosowanie dla prawidłowego doboru schematu leczenia hipotensyjnego nie zostało zbadane.

Ocena znaczenia ICG w doborze kierunkowanej terapii niekontrolowanego nadciśnienia tętniczego u chorych leczonych ambulatoryjnie w porównaniu z postępowaniem rutynowy.

Grupę badaną stanowiło 164 chorych między 18. a 75. rokiem życia z łagodnym i umiarkowanym nadciśnieniem tętniczym (wartość SBP – 140-179 mm Hg i DBP – 90-109 mm Hg) leczonych 1, 2 lub 3 lekami.

Randomizacja do grupy leczonej rutynowo (n = 95 chorych) lub grupy leczonej w oparciu o wyniki ICG (n = 69 chorych). W przypadku wysokiego oporu naczyniowego stosowano ACEI, ARB, CCB i wazodilatatory, zmniejszano dawki BB, natomiast w zależności od wyniku objętości płynów zalecano lub przerywano podawanie leków moczopędnych. W przypadku wysokiego rzutu minutowego oraz wysokich wartości wskaźnika sercowego (CI) stosowano BB i leki działające ośrodkowo, redukując dawki wazodilatatorów. ICG wykonywano stosując system BioZ ICG Monitor CardioDynamics. Badania kontrolne wykonywano 5-krotnie w okresie 3-miesięcznego leczenia.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: obniżenie SBP i DBP (różnica pomiędzy wartościami ciśnienia po 2 tyg. od odstawienia leków i badania w trakcie ostatniej wizyty.

Drugorzędowy punkt końcowy: liczba chorych, którzy osiągnęli wartość BP < 140/90 mm Hg i BP < 135/85 mm Hg, liczba chorych, którzy osiągnęli BP < 140/90 mm Hg przy prawidłowych wartościach CI i wskaźnika SVR.

Średni wiek badanych wyniósł 55 lat, mężczyźni stanowili 54% badanych. Izolowane nadciśnienie skurczowe stwierdzono u 46% chorych, cukrzycę 4%, hiperlipidemię u 15% chorych. Średnia wartość BMI – 30 kg/m².

Średnie wartości SBP po okresie odstawienia leków wynosiły 156 mm Hg, DBP – 92 mm Hg, HR – 79 bpm, CI – 2,9 l/min/m² i SVR 3100 dyn´s´m²/cm⁵, zawartość płynu w klatce piersiowej – 29 kOhm i były porównywalne w obu grupach chorych.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: obniżenie wartości SBP w grupie leczonej rutynowo o 19 ± 17 mm Hg vs 25 ± 18 mm Hg w grupie leczonej w oparciu o wyniki ICG (p < 0,05). Obniżenie wartości DBP odpowiednio w grupach o 10 ± 11 mm Hg vs 17 ± 12 mm Hg (p < 0,001). Nie stwierdzono różnicy pomiędzy grupami w wartościach HR i CI. Opór naczyniowy był niższy w grupie leczonej w oparciu o wyniki ICG (p < 0,05), natomiast redukcja ilości płynów wyższa w grupie leczonej rutynowo (p < 0,05).

Drugorzędowy punkt końcowy: obniżenie wartości ciśnienia < 140/90 mm Hg uzyskano u 57% chorych w grupie leczonej rutynowo i u 77% chorych leczonych w oparciu o wynik ICG (p < 0,01). Natomiast obniżenie wartości BP < 130/85 mm Hg uzyskano odpowiednio w grupach u 27% i u 55% chorych (p < 0,001).

Na zakończenie badania liczba poszczególnych typów leków była stosowana jednakowo często u chorych, za wyjątkiem ARB, które otrzymywało 30% chorych w grupie leczonej rutynowo i 46% chorych w grupie badanej (p < 0,05).

Leczenie nadciśnienia tętniczego z wykorzystaniem kardiografii impedancyjnej jest bardziej efektywne w porównaniu z leczeniem standardowym.