Szpitalnie leczono 199(65%) chorych w grupie leczonej farmakologicznie, 388(63%) chorych w grupie z implantowanym układem resynchronizującym i 372(63%) w grupie z implantowanym układem resynchronizującym z defibrylatorem. Łącznie wykonano 2428 hospitalizacji, z tego 1596(66%) było przyczyn sercowych, 830(34%) z przyczyn pozasercowych i 2 z nieokreślonej.
Chorzy leczeni szpitalnie w porównaniu z nieleczonymi szpitalnie byli częściej mężczyznami, z bardziej zaawansowana niewydolnością serca, z dłużej trwającą niewydolnością serca, z niższymi wartościami BP, mogący przebyć mniejszą odległość w teście korytarzowym. W grupie tej częściej stwierdzono choroby współistniejące; nadciśnienie tętnicze, cukrzycę, chorobę naczyń obwodowych i szyjnych, migotanie przedsionków, niewydolność nerek i przebyte CABG.
Leczenie szpitalne. Po uwzględnieniu czasu trwania obserwacji poszczególnych grup chorych, w grupie leczonej farmakologicznie średnio leczono 1,6 pacjenta na rok, w grupie z implantowanym układem resynchronizującym – 1,3 pacjenta na rok i 1,2 pacjenta na rok w grupie z implantowanym układem resynchronizującym z defibrylatorem. Średni czas pobytu w szpitalu wyniósł odpowiednio w grupach wyniósł 11, 8,3 i 8,6 dnia. 34% chorych w grupie leczonej farmakologicznie i 26% chorych w grupie leczonej z implantowanym układem resynchronizującym było leczonych więcej niże 2 razy w ciągu roku.
Leczenie szpitalne z przyczyn sercowych. Liczba hospitalizacji z przyczyn sercowych było o 33% mniejsza w grupie z implantowanym układem resynchronizującym w porównaniu z grupą leczoną farmakologicznie. Szpitalnie leczono 388(75%) chorych w grupie leczonej farmakologicznie i 628(63%) i 580(63%) w grupie z implantowanym układem resynchronizującym i z implantowanym układem resynchronizującym z defibrylatorem. Szpitalnie leczono 1,2 pacjenta na rok w grupie leczonej farmakologicznie i 0,8 pacjenta na rok w grupach z implantowanym układem resynchronizującym. Średni czas pobytu szpitalnego wyniósł 8,1, 5,2 i 5,5 dnia w grupie leczonej farmakologicznie, z implantowanym układem resynchronizującym i z implantowanym układem resynchronizującym z defibrylatorem.
Leczenie szpitalne z powodu niewydolności serca. Szpitalnie leczono 235(46%) chorych w grupie leczonej farmakologicznie i 329(33%) i 333(36%) chorych w grupach z implantowanym układem resynchronizującym. Szpitalnie leczono 0,7 pacjenta na rok w grupie leczonej farmakologicznie i 0,4 pacjenta na rok w grupach z implantowanym układem resynchronizującym.
Leczenie szpitalne z przyczyn pozasercowych w poszczególnych grupach było porównywalne i wyniosło 0,45 pacjenta na rok.
Wnioski
Implantacja układu re synchronizującego z lub bez defibrylatora u chorych z postępująca niewydolnością serca wiąże się ze znacząca redukcją hospitalizacji w tym z przyczyn sercowych i z powodu niewydolności serca.