Wstęp
U chorych z dużym stężeniem TG, wartość stężenia LDL jest nieadekwatna do faktycznego ryzyka związanego z tą lipoproteiną. Dlatego NCEP ATP III (National Cholesterol Education Program Adult Treatment Panel) zaleca oznaczanie non-HDL (różnica pomiędzy poziomem Ch a HDL) u chorych ze stężeniem TG ≥ 200 mg/dl. W leczeniu rekomenduje się stosowanie statyn, lecz często nie uzyskuje się zakładanej wartości docelowej. Dlatego w terapii uzupełniającej zmniejszającej stężenie TG proponuje się podawanie estrów kwasu omega-3. Głównym składnikiem kwasów omega-3 jest kwas ejkozapentanowy (eicosapentaenoic acid, EPA) i kwas dokozaheksanowy (docosahexaenoic acid, DHA).
Cel badania
Ocena skuteczności i tolerancji kwasów omega-3 w zmniejszeniu stężenia non-HDL u chorych z utrzymującą się hipertrójglicerydemią pomimo leczenia statynami.
Grupę badaną stanowiło 256 chorych w wieku pomiędzy 18. a 79. rokiem życia, leczonych stałą dawką statyny przez ostatnie 8 tyg., ze stężeniem LDL na granicy lub poniżej granicy zalecanej przez NCEP ATP III i stężeniem TG ≥ 200 i < 500 mg/dl.
Randomizacja chorych po 8 tyg. leczenia 40 mg simwastatyny do grupy otrzymującej dziennie 4 g estrów kwasu omega-3 (OMACOR kapsułki 1g) (n = 122) lub do grupy placebo (n = 132). Przez cały okres leczenia kontynuowano podawanie simwastatyny. Kontrolne badania wykonano po 4, 6 i 8 tyg.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: procentowa zmiana non-HDL na koniec leczenia.
Drugorzędowy punkt końcowy: ocena zmian składowych lipidogramu. Ocena tolerancji leku.
Średni wiek chorych wynosił 60 lat, mężczyźni stanowili 57,5% badanych. Średni BMI – 31 kg/m2, średni obwód brzucha – 104 cm.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: procentowa zmiana stężenia non-HDL była istotnie statystycznie większa w grupie chorych otrzymujących estry kwasu omega-3 w porównaniu z grupą przyjmującą placebo (–9,0 vs 2,2%; p < 0,001). Wyjściowo stężenie non-HDL wynosiło 135,8 mg/dl, po leczeniu 124,1 mg/dl (całkowita różnica – 7,9 mg/dl) w grupie leczonej, a w grupie placebo odpowiednio 141,3 mg/dl i 138,8 mg/dl (całkowita różnica – 1,5 mg/dl). W grupie leczonej 51,6% chorych osiągnęło wartości docelowe non-HDL wg NCEP ATP III, a w grupie placebo 23,8%, ale różnica nie była istotna statystycznie.
Drugorzędowy punkt końcowy: stężenie TG zmniejszyło się o 29,5% w grupie otrzymującej estry kwasu omega-3 i 6,3% w grupie kontrolnej (p < 0,001). Podobne zmiany obserwowano w przypadku VLDL (–27,5 vs –7,2%; p < 0,001) i Ch (–4,8 vs –1,7%; p = 0,001), natomiast w przypadku HDL obserwowano zwiększenie stężenia (3,4 vs –1,2%; p < 0,001). Stężenie LDL uległo nieznacznym zmianom w czasie leczenia w porównaniu ze stężeniem na początku badania (wzrost o 0,7% w grupie otrzymującej estry kwasu omega-3 i obniżenie o 2,8% w grupie kontrolnej, p = 0,052).
W czasie leczenia u 2 chorych z grupy otrzymującej simwastatynę i estry kwasu omega-3 obserwowano zwiększenie stężenia markerów uszkodzenia wątroby, natomiast w grupie kontrolnej u 1 chorego.
Wnioski
Suplementacja estrami kwasu omega-3 poprawia profil lipidowy, bez wzmacniania skuteczności samej simwastatyny.
Davidson MH, Stein EA, Bays HE, Maki KC, Doyle RT, Shalwitz RA, Ballantyne CM, Ginsberg HN; COMBination of prescription Omega-3 with Simvastatin (COMBOS) Investigators. Efficacy and tolerability of adding prescription omega-3 fatty acids 4 g/d to simvastatin 40 mg/d in hypertriglyceridemic patients: an 8-week, randomized, double-blind, placebo-controlled study. Clin Ther. 2007 Jul, 29(7), 1354-1367. [PMID]: 17825687.
drukuj
