Cilostazol jest zaaprobowanym przez FDA (Food and Drug Administation) lekiem w leczeniu objawowego chromania przystankowego w oparciu dane uzyskane z rejestrów wskazujących na poprawę wydolności fizycznej i jakości życia u chorych z chromaniem przystankowym. Cilostazol jest lekiem blokującym fosfodiesterazę III, oceniany w badaniu randomizowanym nie zwiększał śmiertelności, to jednak należy pamiętać, że stosowanie innych leków z tej grupy u chorych z niewydolnością serca wiązały się z większą liczbą zgonów w grupach leczonych. Dlatego FDA zwraca uwagę, że dłuższe stosowanie leku będzie możliwe po ocenie cilostazolu stosowanego przez dłuższy okres w badaniu randomizowanym.

 

Ocena cilostazolu u chorych z chorobą tętnic obwodowych (peripheral artery disease, PAD) stosowanego przez okres 3 lat.

Grupę badaną stanowiło 1435 chorych w wieku ≥ 17 lat, z chromaniem przystankowym w przebiegu PAD rozpoznanej przez lekarzy prowadzących (nie rozpoznawano PAD na podstawie wskaźnika ramię-kostka). Do badania nie włączano chorych z objawami niewydolności serca.

Randomizacja po 30 dniowym okresie stosowania placebo do grupy leczonej cilostazolem (n = 717 chorych) lub do grupy placebo (n = 718 chorych). Cilostazol stosowano w dawce 100 mg (2 tabletki po 50 mg) dwa razy dziennie, 30 min przed lub 2 godz. po posiłku. W przypadku nietolerancji lub objawów ubocznych zależnych od leku dawkę redukowano o połowę. Również dawki leku redukowano w przypadku stosowania leków blokujących cytochrom P-450.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: śmiertelność całkowite na zakończenie badania.

Drugorzędowy punkt końcowy: śmiertelność sercowo-naczyniowa (nagły zgon, zgon w przebiegu zawału, udaru i niewydolności serca), poważne krwawienia i tolerancja leku.

Średni wiek chorych wyniósł 66 lat, mężczyźni stanowili 66% badanych. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 82% chorych, przebyty zawał u 29%, niewydolność serca (chorzy stabilni lub z poprawą po leczeniu) u 5%, cukrzycę u 36%, hipercholesterolemię u 80%, przebyty udar u 10%. Palacze (obecnie lub w przeszłości) – 86% badanych. Średni wskaźnik ramię-kostka (ankle-brachial index, ABI) – 0,75. ASA dodatkowo stosowało 72% chorych, klopidogrel – 28%, warfarynę – 13%, statyny – 71%. Średni czas leczenia wyniósł 537 dni w grupie leczonej cilostazolem i 558 dni w grupie placebo. W 36 miesiącu badania leku nie stosowało 68 vs 64% chorych odpowiednio w grupach (p = 0,39).

Pierwszorzędowy punkt końcowy: w analizie on-treatment zmarło z wszystkich przyczyn 37 chorych, 18 w grupie leczonej cilostazolem i 19 w grupie placebo (HR 0,99; 95% CI 0,52-1,88; p = 0,97). W podgrupie chorych z ABI < 0,9 zmarło 31 chorych (HR 1,16; 95% CI 0,57-2,36). W analizie intent-to-treat zmarło 101 chorych, 49 w grupie leczonej cilostazolem i 52 w grupie placebo (HR 0,94; 95% CI 0,64-1,39; p = 0,77).

Drugorzędowy punkt końcowy: z przyczyn sercowo-naczyniowych w analizie on-treatment zmarło po 14 chorych w grupach (HR 1,05; (% CI 0,50-2,21; p = 0,89), a w analizie intent-to-treat 28 chorych w grupie leczonej cilostazolem i 33 w grupie placebo (HR 0,85; 95% CI 0,52-1,41; p = 0,53).

Poważne krwawienia obserwowano u 2,5% chorych leczonych cilostazolem i u 3,1% chorych leczonych placebo. W grupie chorych którzy dodatkowo stosowali ASA krwawienia obserwowano u 2,1% w grupach, natomiast w grupie stosujących dodatkowo ASA i klopidogrel u 0,4% chorych w grupie leczonej cilostazolem i u 1,0% chorych w grupie placebo.

Objawami często obserwowanymi u chorych stosujących cilostazol był; ból głowy (10,5% vs 4,9% chorych w grupie placebo), biegunka (10,9 vs 6,7% chorych), kołatania serca (5,3 vs 2,5% chorych), które taż były najczęstszą przyczyną odstawienia leku.

Cilostazol przewlekle stosowany u chorych z PAD i chromaniem przystankowym był dobrze tolerowany i nie obserwowano związku pomiędzy stosowanym leczeniem a śmiertelnością czy liczbą poważnych krwawień.