Wstęp. cel badania
Typ 2 cukrzycy jest związany z wzrostem ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Nie jest znana rola terapii obniżającej poziom lipidów u chorych z cukrzycą typu 2 w prewencji pierwotnej. Celem pracy była ocena efektywności 10 mg atorwastatyny dziennie w pierwotnej prewencji zdarzeń sercowo-naczyniowych u chorych z cukrzycą typu 2 bez wysokich wartości poziomu LDL-C.
Chorzy w wieku 40-75 lat z cukrzycą typu 2 rozpoznaną co najmniej 6 miesięcy przed włączeniem do badania oraz jeden lub więcej z następujących czynników; nadciśnienie tetniczę (BP>140/90), retinopatię, maculopatia lub poprzednio fototerapią, mikroalbuminurią lub makroalbuminurią (stosunek albumin/kreatyniny >2.5) palenie tytoniu. Pozom LDL-C <4.14mmol/l i TG<6.78mmol/l.
Chorzy byli randomizowani do grupy placebo n=1410 chorych lub atorwastatyny 10 mg dziennie n=1428 chorych. W grupie placebo lekarz prowadzacy mógł wprowadzić leczenie hipolipemizujace jeżeli zaistniały wskazania do takiego postępowania.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: pierwszorzędowy punkt końcowy jako pierwszy z ostrych zdarzeń wieńcowych [zawał, niestabilna dusznica, zgon w przebiegu ostrego incydentu wieńcowego, zatrzymanie serca w czasie resuscytacji], procedury rewaskularyzacyjne na tt wiencowych lub udar.
Drugorzędowy punkt końcowy: zgony z wszystkich przyczyn, ostre zdarzenie wieńcowe weryfikowane szpitalnie.
Badnie przerwano 2 lata wcześniej od zamierzonego terminu z powodu znacznych korzyści dla chorych leczonych.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: złożony wystąpił u 127(9%) chorych z grupy placebo i 83(5.8%) z grupy atorwastatyny RR 0.63(95%CI;0.48-0.83) p=0.001 ostre zdarzenie wieńcowe wystąpiło u 77(5.5%) chorych z grupy placebo i 51(3.6%) z grupy atorwastatyny RR 0.64(95%CI;0.45-0.91) p=0.001 rewaskularyzacja u 34(2.4%) chorych z grupy placebo i 24(1.7%) z grupy atorwastatyny RR 0.69(95%CI;0.41-1.16) p=0.001 udar wystąpił u 39(2.8%) chorych z grupy placebo i 21(1.5%) z grupy atorwastatyny RR 0.52(95%CI;0.31-0.89) p=0.001.
Drugorzędowy punkt końcowy: zgon z różnych przyczyn wystąpił u 82(5.8%) chorych z grupy placebo i 61(4.3%) z grupy atorwastatyny RR 0.73(95%CI;0.52-1.01) p=0.059 ostry incydent wieńcowy weryfikowany szpitalnie wystąpił u 189(13.4%) chorych z grupy placebo i 134(9.4%) z grupy atorwastatyny RR 0.68(95%CI;0.55-0.85) p=0.001.
Leczenie atorwastatyna powoduje zmniejszenie o 37 zdarzeń sercwo-naczyniowych na 1000 leczonych chorych w ciągu 4 lat. Wpływ na końcowy punkt złożony miał poziom koncowy LDL-C, HDL-C, TG i Ch-C.
Wnioski
Atorwastatyna w dawce 10mg skutecznie i efektywnie redukuje częstość zdarzeń sercowo-naczyniowych i udarów w prewencji pierwotnej u chorych z cukrzyca typu 2. Nie znany jest poziom LDL-C od którego należy stosować atorwastatynę u tych chorych. Dyskusja czy chorzy z czynnikami ryzyka powinni otrzymywać statnę, a chorzy z niskim ryzykiem nie jest obecnie niejasne.
Colhoun HM, Betteridge DJ, Durrington PN, Hitman GA, Neil HA, Livingstone SJ, Thomason MJ, Mackness MI, Charlton-Menys V, Fuller JH; CARDS investigators. Primary prevention of cardiovascular disease with atorvastatin in type 2 diabetes in the Collaborative Atorvastatin Diabetes Study (CARDS): multicentre randomised placebo-controlled trial. Lancet. 2004 Aug 21, 364(9435), 685-696. [PMID]: 15325833.