Terapia beta-blokerami (BB) chorych z niewydolnością serca redukuje ryzyko zgonu. Pomimo korzystnych wyników badań z randomizacją i obowiązujących zaleceń odsetek chorych z niewydolnością serca, leczonych BB jest nadal zbyt niski. Dotyczy to głównie chorych w podeszłym wieku oraz z ciężką niewydolnością serca.

Ocena bezpieczeństwa i efektywności stosowania karwedilolu w grupie starszych chorych z ciężką niewydolnością serca i objawami spoczynkowymi.

 

Grupę badaną stanowiło 2227 chorych podzielonych na 2 grupy. Do grupy pierwszej zakwalifikowano chorych ≥ 70. roku życia z przewlekłą niewydolnością serca. Dla chorych o wartości EF > 40% dodatkowym kryterium włączenia była hospitalizacja z powodu zaostrzenia w okresie ostatniego roku. Do grupy drugiej zakwalifikowano chorych o wartości EF < 25% i objawami w spoczynku lub przy niewielkim wysiłku bez względu na wiek.

Średni wiek chorych 76 lat, mężczyźni stanowili 62% badanych. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 65% chorych, cukrzycę u 26% chorych. Średnia wartość EF – 34%. Średni czas trwania objawów – 40 mies. W klasie III-IV wg NYHA – 52% chorych. Liczba chorych leczonych szpitalnie z powodu niewydolności serca w ostatnim roku – 60%.

Grupa 1: w grupie starszych chorych (n = 1518), przed włączeniem do badania, BB stosowało 505 chorych, u 419 chorych zastosowano karwedilol po włączeniu do badania zgodnie z protokołem, a 594 chorych nie otrzymywało BB, w tym 378 chorych ze względu na przeciwwskazania (astma oskrzelowa, przewlekła obturacyjna choroba płuc z FEV1 < 50%, ciężka choroba naczyń obwodowych, bradykardia < 50/min, ciśnienie skurczowe < 85 mm Hg, zaburzenia przewodnictwa: P-R > 0,28 s, blok a-v II stopnia). U 171 chorych pomimo braku przeciwwskazań i nie podawano BB, a u 45 chorych zastosowano karwedilol w okresie obserwacji. Dane z obserwacji uzyskano od 98,5% chorych. W tej grupie przeżyło 86% chorych, 58,7% nadal stosowało BB. Średnia dawka przyjmowanego karwedilolu wynosiła 24 ± 21 mg dziennie. Leczenie przerwało 14% chorych w grupach leczonych.

W okresie rocznej obserwacji odnotowano istotnie statystycznie wyższą umieralność w grupie nieleczonej BB – 18,0% chorych vs 10,8% chorych w grupie uprzednio leczonej i 11,2% chorych w grupie, w której rozpoczęto leczenie po włączeniu do badania (p = 0,0005). Nie było różnic pomiędzy grupami w odsetku chorych z pogorszeniem niewydolności serca (18% chorych nieleczonych, 15% chorych uprzednio leczonych vs 18% chorych w podgrupie rozpoczynającej leczenie po włączeniu do badania), jak również w odsetku chorych leczonych szpitalnie.
Grupa 2: 163 chorych miało przeciwwskazania do karwedilolu, 54 chorych nie miało przeciwwskazań i nie otrzymało leku, a 31 chorych rozpoczęło terapię po włączeniu do badania (łącznie lek otrzymywało 248 chorych). Średnia dawka karwedilolu pod koniec leczenia wynosiła 32 ± 27 mg/dziennie. Liczba zgonów w grupie poprzednio leczonej – 14% chorych vs 13% chorych, u których rozpoczęto leczenie i 25% chorych w grupie nieleczonej (p = 0,0007). Zgony wystąpiły głównie w pierwszych 6 mies. obserwacji. W ciągu roku obserwacji pogorszenie niewydolności serca obserwowano u 19% chorych poprzednio leczonych vs 19% chorych w grupie, w której rozpoczęto leczenie i u 29% chorych w grupie nieleczonej (p = 0,012). Liczba chorych leczonych szpitalnie – 26% chorych vs 32% chorych vs 41% chorych odpowiednio w grupach (p = 0,006).