Wstęp
Nadciśnienie tętnicze może prowadzić do uszkodzenia mikrokrążenia. Ochronny wpływ na mikrokrążenie wykazuje wiele leków, natomiast rola ASA w tym zakresie nie jest dobrze poznana.
Cel badania
Ocena ochronnego wpływu ASA na mikrokrążenie siatkówki u chorych z nadciśnieniem tętniczym.
Grupę badaną stanowiło 3654 chorych > 49. roku życia z obszaru Blue Mountains w Australii. Osoby biorące udział w badaniu stanowiły 82,4% całej populacji zamieszkującej ten obszar. Po 5 latach obserwacji ponownie przebadano 2335 mieszkańców.
Wszystkim badanym wykonywano zdjęcia stereoskopowe dna oka po wejściu do badania oraz po 5 latach obserwacji, oceniając szerokość naczyń tętniczych. Chorzy stosujący ASA (co najmniej raz w tygodniu w okresie ostatniego roku) stanowili grupę badaną, a pozostali grupę kontrolną. Dynamiczne zmiany w mikrokrążeniu odnoszono w analizie wieloczynnikowej do parametrów klinicznych, hemodynamicznych, terapii niesterydowymi lekami przeciwzapalnymi, faktu stosowania terapii hipotensyjnej oraz jej skuteczności (wartość BP < 160/100 mm Hg, niekontrolowane lub ciężkie nieleczone nadciśnienie ≥ 160/100 mm Hg).
Chorzy stosujący ASA byli starsi – 68,5 roku vs 65 lat (p < 0,0001), w grupie tej było mniej kobiet – 53% vs 57,5% (p = 0,05). Ciężkie nadciśnienie stwierdzono u 57% chorych stosujących ASA i u 42,5% badanych w grupie kontrolnej (p < 0,0001). Odsetek chorych z dusznicą bolesną, przebytym zawałem i udarem – 41% vs 13% (p < 0,0001) oraz cukrzycą – 10,7% vs 7,3% (p = 0,002) był wyższy w grupie stosującej ASA. Chorzy przyjmujący ASA stanowili 21,2% grupy badanej (n = 775 chorych). Średnia wartość BMI – 26 kg/m2.
W grupie regularnie stosującej ASA szerokość naczyń tętniczych po 5 latach przyjmowania ASA wynosiła 194,2 µm (192,6-195,8 µm), a w grupie kontrolnej 192,3 µm (191,4-193,1 µm) różnica – 1,9 µm (95% CI 0,1-3,7); p = 0,05. Im częściej stosowano ASA, tym szerokość tętniczek była większa (p < 0,01). W grupie chorych regularnie stosującej leki przeciwnadciśnieniowe i ASA szerokość naczyń tętniczych była średnio o 3,6 µm większa niż w grupie niestosującej żadnego leczenia (p = 0,05). W podgrupie chorych stosujących ASA i leki hipotensyjne regularnie od początku obserwacji, szerokość naczyń była większa niż u chorych leczonych tylko w początkowej fazie badania i w porównaniu z grupą niestosują nigdy ASA (p = 0,03). W podgrupie chorych regularnie stosujących ASA i leki hipotensyjne stwierdzono znacząco mniej uszkodzeń siatkówki oka (OR 0,4; 95% CI 0,2-0,9).
Wnioski
Wyniki badań wskazują na związek pomiędzy stosowaniem ASA i leków hipotensyjnych a szerokością naczyń tętniczych siatkówki. Wskazują na potrzebę dalszych badań oceniających wpływ ASA na mikrokrążenie.
Liew G, Mitchell P, Leeder SR, Smith W, Wong TY, Wang JJ. Regular aspirin use and retinal microvascular signs: the Blue Mountains Eye Study. J Hypertens. 2006 Jul, 24(7), 1329-1335. [PMID]: 16794482.
drukuj