Wstęp. W badaniu BIP wykazano, że u chorych z stabilną dusznica bolesną i prawidłowym lub nieznacznie podwyższonym poziomem cholesterolu, leczenie bezafibratem wiązało się z istotnym wzrostem poziomem HDL i spadkiem poziomu TG, co jednak nie przełożyło się na redukcję śmiertelności z przyczyn sercowych i liczbę zawałów serca. Być może okres obserwacji badania był za krótki aby uzyskać lepsze wyniki kliniczne, gdyż w innych badaniach z użyciem fibratów uzyskano bardziej wyraźną redukcję poważnych zdarzeń sercowych (major adverse cardiac events, MACE).
Cel badania. Ocena korzyści związanych z leczenia bezafibratem w obserwacji wieloletniej.

Grupę badaną stanowiło 3090 chorych w wieku pomiędzy 45 a 74 lata, z przebytym zawałem serca lub z dusznica bolesną, z poziomem cholesterolu pomiędzy 180-250 mg/dl, z LDL ≤180 mg/dl (≤160 mg/dl dla chorych w wieku <50 lat), z HDL ≤45 mg/dl i z TG ≤300 mg/dl.

Randomizacja do grupy leczonej 400 mg bezafibratu dziennie (n=1548 chorych) lub do grupy placebo (n=1542 chorych). Średni okres trwania badania wyniósł 6,2 lata. Chorzy byli dalej obserwowani i obecna analiza oparta jest na średniej obserwacji 8,2 lat.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: zgon sercowy lub zawał serca.

Średni wiek chorych wyniósł 61 lat, mężczyźni stanowili 91% badanych. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 32% chorych, dusznicę bolesną u 26%, przebyty zawał u 78%, niewydolność serca u 24%, cukrzycę u 10%, przewlekłą obturacyjną chorobę płuc u 3%. Średni BMI – 26,5 kg/m². Średni poziom cholesterolu – 210 mg/dl, HDL – 35 mg/dl, LDL – 145 mg/dl i TG – 135 mg/dl.
Na zakończenie obserwacji podobny odsetek chorych był leczony statynami (około 50% chorych) jak i fibratami (około 10% chorych) w grupie uprzednio otrzymującej bezafibrat i w grupie placebo. Łącznie leki obniżającej poziom lipidów stosowano u 53% chorych w grupie pierwotnie randomizowanej do leczenia bezafibratem i u 57% chorych w grupie placebo (p=0,02).
Pierwszorzędowy punkt końcowy: wystąpił u 276 chorych (17,8%) w grupie uprzednio leczonej bezafibratem i u 313 chorych (20,3%) w grupie placebo (p=0,09). Składowe punktu pierwotnego wystąpiły z podobną częstością w grupach, zgon 125(8,1%) vs 144(9,3%) chorych (p=0,21), zawał u 177(11,4%) vs 203(13,2%) chorych (p=0,14).
W analizie wieloczynnikowej oceniającej cały okres obserwacyjny prawdopodobieństwo wystąpienia punktu pierwotnego było nieistotne statystycznie, ale z wyraźnym trendem w kierunku lepszych wyników grupie leczonej uprzednio bezafibratem (HR 0,85; 95%CI 0,71-1,01; p=0,06). W okresie po zakończeniu badania randomizowanego liczba zgonów i zawałów serca była podobna w grupach (HR 1,05; 95%CI 0,64-1,71; p=0,85). Natomiast w grupach chorych w których nie stosowano leków obniżających poziom lipidów punkt pierwotny wystąpił istotnie statystycznie częściej w grupie placebo, z 18% redukcją ryzyka w grupie leczonej bezafibratem (HR 0,82; 95%CI 0,68-0,98; p=0,03).

Wnioski. Wyniki badania wskazują, że wzrost poziomu HDL uzyskany w czasie leczenia bezafibratem u chorych z dusznicą bolesną, wiąże się ze zmniejszeniem liczby zdarzeń sercowo-naczyniowych w dłuższym okresie czasu.