Wstęp. Cel badania
Pierwszym objawem niewydolności nerek u chorych z cukrzycą jest mikroalbuminuria, która rozwija się u 2-5% chorych na rok. W cukrzycy typu 2 proces ten jest rzadko odwracalny a pogorszenie funkcji nerek stwierdza się u 20-40% chorych. Wiadomo że obniżenie BP i poziomu wydalanych albumin zmniejsza ryzyko rozwoju niewydolności nerek tak samo jak zawału serca, niewydolności serca i udaru. Celem pracy było zbadanie wypływu ACEI (trandolapryl) i LBCa(verapamil) na zapobieganie mikroalbuminurii u chorych z cukrzycą typu 2 i nadciśnieniem tętniczym.
Chorzy > 40 roku życia z nadciśnieniem tętniczym i cukrzycą typu 2 trwającą nie dłużej niż 25 lat i nerkową utratą albumin <20ug/min w badaniu 2-3 kolejnych próbkach moczu i poziomem kreatyniny <1.5mg/dl. Nadciśnienie tętnicze definiowane jako BP>130/85mmHg bez leczenia farmakologicznego. Cukrzyca typu 2 rozpoznawana zgodnie z zaleceniami WHO.
W okresie wstępnym 6 tygodniowym chorzy nie pobierali ACEI i na trzy tygodnie przed badaniem LBCa. Chorzy byli randomizowani do grupy otrzymującej trandolapryl n=301 chorych w dawce 2 mg, verapamil n=303 w dawce 240mg, tandolapryl plus verpamil n=300 chorych w dawkach 2mg i 180 mg, lub placebo. Zalecana wartość BP 120/80mmHg. Chorzy doatkowo mogli otrzymywać w pierwszym rzucie leki moczopędne,w drugim rzucie LBA, a2 blokery, klonidynę lub methylodopę. Jako leki trzeciego rzutu stosowano minoxidil i LBCa dihydropirydynowe. Zalecany poziom HbAc1 <7%.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: rozwój (czas do objawów) przewlekłej mikroalbuminurii, określanej jako ponocne wydzielanie albumin ≥20ug/min w badaniu moczu w czasie dwóch kolejnych wizyt.
Mikroalbuminuria wystąpiła u 17/300(5.7%) chorych w grupie leczenia skojarzonego, u 18/301(6.0%) chorych w grupie leczonej trandolprylem, u 36/303(11.9%) w grupie leczonej verapamilem i u 10/300(10%) chorych otrzymujacych placebo.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: oszacowany czynnik przyspieszenia choroby(wyliczany jako efekt jednego leczenia w stosunku do innego w przyśpieszeniu lub zwolnieniu rozwoju choroby) dostoswany do wartości wyjściowych wyniósł 0.39(95%CI;0.19-0.80) p=0.01 w grupie skojarzonego leczenia vs placebo. Rozchodzenie się krzywych Kaplana-Meiera nastąpiło po trzech miesiącach leczenia. W grupie leczonej trandolaprylem oszacowany czynnik przyspieszenia choroby wyniósł 0.47(95%CI;0.26-0.83) p=0.01 vs placebo, natomiast w grupie leczonej verapamilem oszacowany czynnik przyśpieszenia choroby wyniósł 0.83(95%CI;0.45-1.51) p=0.54 vs placebo.
Chorych pobierających trandolapryl (sam lub z vearpamilem) było 601 vs 603 chorych nie pobierajacych ACEI. Mikroalbuminuria rozwinęła się u 35(5.8%) chorych w grupie pobierającej ACEI vs u 66(10.9%) chorych z grupy bez ACEI.Oszacowany czynnik przyśpieszenia choroby wyniósł 0.44(95%CI;0.27-0.70) p<0.001 pomiędzy grupami. Chorych pobierających verapamil (sam lub z trandolaprylem) było 603 vs 601 chorych nie pobierających verapamilu. Mikroalbuminuria rozwinęła się u 53(8.8%%) chorych w grupie pobierającej verapamilu vs u 48(8.0%) chorych z grupy bez verapamilu.Nie było różnic pomiędzy grupami w oszacowany czynniku przyśpieszenia choroby p=0.92.
Objawy uboczne były podobne we wszystkich grupach (nie zakończone zgonem powikłania sercowonaczyniowe 3.7% w grupie leczonia skojarzonego, 4.0% w grupie trandolaprylu, 4.3% w grupie verapamilu i 4.0% w grupie placebo).
Wnioski
U chorych z cukrzycą typu 2 i nadciśnieniem tętniczym lecz a normoalbuminurią, stosowanie verapamilu z trandoplarylem lub samego trandolaprylu powoduje obniżenie cęstotliwości mikroalbuminurii w podobnym zakresie. Efekt samego verapamilu jest podobny do efektu placebo
Ruggenenti P, Fassi A, Ilieva AP, Bruno S, Iliev IP, Brusegan V, Rubis N, Gherardi G, Arnoldi F, Ganeva M, Ene-Iordache B, Gaspari F, Perna A, Bossi A, Trevisan R, Dodesini AR, Remuzzi G; Bergamo Nephrologic Diabetes Complications Trial (BENEDICT) Investi Preventing microalbuminuria in type 2 diabetes. N Engl J Med. 2004 Nov 4, 351(19), 1941-1951. [PMID]: 15516697.