Terapia resynchronizująca (cardiac resynchronization therapy, CRT) u chorych z kardiomiopatią rozstrzeniową i kardiomiopatią na tle niedokrwiennym zmniejsza liczbę zgonów, redukuje liczbę ponownych hospitalizacji, powoduje poprawę jakości życia i tolerancji wysiłku. W ostatnim czasie przeprowadzono dwa niewielkie i nierandomizowane badania, w których jako metodę alternatywną do stymulacji resynchronizującej dwukomorowej (biventricular, BiV) stosowano izolowaną stymulację lewej komory (left ventricular, LV). Wyniki tych badań sugeruję, że efekty terapeutyczne stymulacji LV są porównywalne do BiV i utrzymują się w okresie 6-12 mies. obserwacji.

Porównanie skuteczności CRT poprzez stymulację BiV lub LV w warunkach badania z randomizacją.

 

Grupę badaną stanowiło 74 chorych między 18. a 80. rokiem życia z niewydolnością serca w klasie II-IV wg skali NYHA, z wartością EF ≤ 35%, z wymiarem późnorozkurczowym lewej komory ≥ 55mm, z LBB i czasem trwanie zespołu QRS ≥ 130 ms. Chorzy spełniający zalecenia klasy I do implantacji kardiowertera-defibrylatora (ICD): co najmniej jeden epizod zatrzymania serca w przebiegu częstoskurczu komorowego (VT) lub nawracający lub indukowany utrwalony VT lub przebyty zawał serca z EF ≤ 35% z udokumentowanym epizodem utrwalonego lub nieutrwalonego VT.

Randomizacja do grupy BiV CRT (n = 37 chorych) lub do grupy LV CRT (n = 37 chorych). Wszyscy chorzy mieli implantowany również ICD.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: wzrost wartości EF > 5% i/lub wzrost o ≥ 10% dystansu w teście 6-minutowego marszu (6-minute walking test, 6MWT).

Drugorzędowy punkt końcowy: wzrost wartości EF w okresie rocznej obserwacji u chorych z LV CRT. Ocena bezpieczeństwa przewlekłej stymulacji LV w porównaniu ze stymulacją BiV (całkowita liczba komorowych zaburzeń rytmu, liczba hospitalizacji i zgonów).

Średni wiek chorych wyniósł 67 lat, mężczyźni stanowili 91% badanych. Chorobę wieńcową stwierdzono u 64% chorych. Szerokość zespołu QRS – 172 ms, średni dystans 6MWT – 348 metry. Średnia wartość EF – 25%. Czas opóźnienia międzykomorowego – 35 ms.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: odsetek chorych, u których uzyskano punkt pierwotny badania był porównywalny w grupach: w grupie LV CRT u 27/36 chorych (75%) i w grupie BiV CRT u 23/33 chorych (70%) (fisher exact test, p = 0,788).

Drugorzędowy punkt końcowy: po roku w grupie LV CRT wartość EF wzrosła z 24,6 ± 6,2% do 29,8 ± 9,7% (5,2%;95%CI 3,0-8,1; p = 0,002). Dla porównania w grupie BiV CRT odnotowano wzrost wartości EF z 25,8 ± 6,2% do 30,0 ± 9,6% (4,2%; 95% CI 1,6-7,0). Różnica pomiędzy grupami była nieistotna statystycznie (HR 1,0; 95% CI -3,2-4,9; p = 0,7). Liczba komorowych zaburzeń rytmu była porównywalna w grupach: w grupie LV CRT – 64 epizody u 13 chorych i w grupie BiV CRT – 65 epizodów u 11 chorych (p = 0.80). Liczba hospitalizacji odpowiednio w grupach 9/441 osobomiesięcy vs 11/381 osobomiesięcy (p = 0,22). Bez różnic w liczbie zgonów.

Dystans 6MWT wzrósł o 48 m w grupie LV CRT i o 70 metrów w grupie BiV CRT (p = 0,40).

W obserwacji rocznej skuteczność terapeutyczna obu typów stymulacji resynchronizującej była porównywalna. W grupie chorych po implantacji LV CRT obserwowano znaczący wzrost wartości EF.