Wstęp
Operacje pomostowania naczyń wieńcowych wykonywane z zastosowaniem krążenia pozaustrojowego są jednymi z najczęstszych zabiegów kardiochirurgicznych. Leczenie chirurgiczne niesie ze sobą ryzyko powikłań okołozabiegowych: zgonu, zawału serca, upośledzenia funkcji nerek i układu oddechowego oraz poważnych powikłań neurologicznych, a zwłaszcza udaru i upośledzenia funkcji poznawczych. Częstość udaru po CCAB (conventional coronary artery bypass) szacuje się na 3%, natomiast częstość ubytków intelektualnych w zakresie od 3 do 80%, w zależności od przyjętej definicji. Przewaga operacji przeprowadzonej bez krążenia pozaustrojowego (off-pump coronary artety bypass grafting, OPCAB) ma być m. in. związana z redukcją częstości występowania ubytków intelektualnych po zabiegach.
Cel badania
Porównanie metody CCAB i OPCAB pod względem częstości występowania upośledzenia funkcji poznawczych po 3 mies. od zabiegu u chorych wysokiego ryzyka.
Grupę badanych stanowiło 120 chorych ≥ 55. roku życia, z ryzykiem określonym w skali EuroSCORE (European System for Cardiac Operative Risk Evaluation) ≥ 5, z chorobą trzynaczyniową, kierowanych do planowej i przyspieszonej interwencji chirurgicznej. Do badania nie kwalifikowano chorych po uprzednich zabiegach kardiochirurgicznych i z wartością EF < 30%, w okresie niestabilności wieńcowej przed zabiegiem operacyjnym oraz z istotnie upośledzoną funkcją poznawczą (mini mental state examination, MMSE) < 24 punktów.
Randomizacja do grupy leczonej CCAB (n = 59 chorych) lub do grupy OPCAB (n = 61 chorych), z uwzględnieniem równego rozkładu czynników ryzyka w grupach. Funkcje poznawcze oceniano na podstawie wyników testów, przyjmując jako definicję ubytku funkcji poznawczych upośledzenie co najmniej 2 z 7 ocenianych parametrów neuropsychologicznych oraz 20-procentowy ubytek w porównaniu z badaniem wyjściowym. W obu typach operacji stosowano te same techniki operacyjne pomostowania naczyń wieńcowych.
Średni wiek badanych 75 lat, mężczyźni stanowili 60% badanych. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 62 % chorych, dusznicę bolesną < 55. roku życia u 25% chorych, cukrzycę u 19%, przebyte powikłania neurologiczne u 22%, migotanie przedsionków u 8%. Palacze -18% badanych. Średnia wartość EF – 49%. Średnie ryzyko wg skali EuroSCORE – 6,7.
Nie stwierdzono różnic w częstości występowania zaburzeń funkcji poznawczych pomiędzy badanymi grupami: w grupie OPCAB u 7,4% chorych i w grupie CCAB u 9,8% chorych (p = 0,74). Ponad 20–procentowy ubytek funkcji poznawczych w porównaniu do wartości podstawowymi wystąpił w grupie OPCAB u 20,4% chorych i w grupie CCAB u 23,5% (p = 0,81). Czas trwania zabiegu nie różnił się w obu grupach: w grupie CCAB – 152 min i w grupie OPCAB – 159 min. Czas trwania krążenia pozaustrojowego – 60 min, z zaklemowaniem aorty – 36 minut.
Po operacji napadowe migotanie przedsionków wystąpiło w grupie OPCAB u 57% chorych i w grupie CCAB u 55%. Udar wystąpił u jednego chorego z grupy OPCAB i CCAB.
Wnioski
U starszych chorych z wysokim ryzykiem operacyjnym wykonanie zabiegu implantacji by-passów bez krążenia pozaustrojowego nie zmniejsza częstości występowania ubytków funkcji poznawczych w 3. mies. obserwacji.
Jensen BO, Hughes P, Rasmussen LS, Pedersen PU, Steinbruchel DA. Cognitive outcomes in elderly high-risk patients after off-pump versus conventional coronary artery bypass grafting: a randomized trial. Circulation. 2006 Jun 20, 113(24), 2790-2795. [PMID]: 16769915.
drukuj
