Zespół Ehlersa-Danlosa jest układową chorobą tkanki łącznej. W typie IV – naczyniowym – choroby, występują powikłania naczyniowe z dysekcją naczyń, z pęknięciem lub perforacją organów. Średni czas przeżycia wynosi 40–50 lat, pierwsze objawy chorobowe pojawiają się po 20 roku życia. U większości chorych poważne powikłania naczyniowe obserwuje się przed 40. rokiem życia. Obecnie brak jest leczenia przyczynowego. Celiprolol zmniejsza czynność serca, a zrazem wpływa na sztywność naczyń. Jest to lek beta-adrenergiczny z agonistycznym działaniem na receptor β2 w naczyniach.

 

Ocena skuteczności celiprololu w zmniejszeniu powikłań naczyniowych u chorych z typem naczyniowym zespołu Ehlersa-Danlosa.

Grupę badaną stanowiło 53 chorych spełniających kryteria diagnostyczne zespołu (kryteria z Villefranche).

Randomizacja do grupy leczonej celiprololem (n=25) lub do grupy kontrolnej (n=28). Leczenie celiprololem rozpoczynano od dawki 100 mg dziennie i zwiększano co 6 miesięcy do maksymalnej dawki 400 mg dziennie. W grupie kontrolnej stosowano diltiazem lub werapamil w celu obniżenia częstości rytmu serca. Badania kontrolne do pierwszego epizodu naczyniowego lub do 5 lat

Pierwszorzędowy punkt końcowy: powikłania sercowe i naczyniowe (pękniecie lub dysekcja)

Drugorzędowy punkt końcowy: perforacja narządów lub ciężkie powikłania naczyniowe.

Średni wiek chorych wynosił 36 lat, 34% badanych stanowili mężczyźni. Średni BMI – 21 kg/m², średnia wartość BP – 113/67 mmHg, czynność serca – 70 bpm. U 29 chorych stwierdzono wcześnej zdarzenia kliniczne, pękniecie tętnicy, dysekcję lub perforację organów. Średni czas do wystąpienia powikłań wynosił 34 miesiące.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: wystąpił u 5 chorych (20%) w grupie leczonej celiprololem i u 14 chorych (50%) w grupie kontrolnej (HR 0,36; 95% CI 0,15–0,88; p=0,04).

Drugorzędowy punkt końcowy: powikłania narządowe wystąpiły u 1 v. 3 chorych odpowiednio w grupie leczonej v. kontrolnej. Łącznie powikłania naczyniowe i narządowe obserwowano u 24% v. 61% chorych odpowiednio w grupach (HR 0,31; 95% CI 0,14–0,71; p=0,01).

Wartości ciśnienia tętniczego, średniego ciśnienia tętniczego, tętna i czynności serca były porównywalne pomiędzy grupami w obserwacjach rocznych.

Leczenie celiprololem może być skuteczne w prewencji poważnych powikłań naczyniowych u chorych z typem naczyniowym zepsołu Ehlersa-Danlosa. Stwierdzenie, czy chorzy w podobnym okresie klinicznym i bez mutacji COL3A1 odnoszą korzyść z leczenia celiprololem wymaga dalszych badań.