W momencie randomizacji nie było różnic demograficznych i klinicznych pomiędzy grupami. W wieku > 65 lat było 39% chorych, mężczyźni stanowili 74% badanych. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 49% chorych, przebyty zawał u 55%, cukrzycę u 20%. Palacze (również z wywiadu) – 71% badanych. Dusznica bolesna klinicznie w okresie 1.–2. CCS występowała u 15% chorych, w okresie 3.–4. u 17%. Dusznica bolesna niestabilna u 68% chorych. Czas trwania dusznicy > 1 roku u 44% chorych. Choroba trzynaczyniowa u 41% chorych, istotne zwężenie w tętnicy zstępującej przedniej u 36%.
Przeżycie i zawał serca: w grupie leczonej angioplastyką po 10 latach żyło 71,0% chorych, w grupie operacyjnie 73,5% chorych (RR 1,09; p = 0,18). W podgrupie chorych bez cukrzycy żyło 77,0% chorych w grupie angioplastyki i 77,3% chorych w grupie leczonej operacyjnie (p = 0,59). Istotna statystycznie różnica dotyczyła chorych z cukrzycą. Po 10 latach żyło 45,5% chorych w grupie angioplastyki i 57,9% chorych w grupie leczonej operacyjnie (RR 1,29; p = 0,025). Liczba chorych żyjących po 10 latach i bez przebytego ponownie zawału serca była podobna w grupach (63,9 vs 63,3% chorych), zarówno w podgrupach chorych bez cukrzycy (69,1 vs 67,6% chorych; p = 0,73) jak i u chorych na cukrzycę (41,4 vs 47,2% chorych; p = 0,28). Średni czas przeżycia wyniósł 9,0 lat dla chorych z grupy leczonej operacyjnie i 8,1 roku dla chorych z grupy angioplastyką bez cukrzycy, natomiast u chorych na cukrzycę odpowiednio 8,1 roku i 7,0 lata. W grupie chorych na cukrzycę i z wszczepionym co najmniej jednym pomostem tętniczym 10 lat przeżyło 64,3% chorych, z pomostem żylnym 39,4% chorych, natomiast w grupie angioplastyki 45,5% chorych. U chorych bez cukrzycy 10-letnie przeżycie po leczeniu chirurgicznym było podobne bez względu na to, czy wszczepiono pomost tętniczy czy żylny.
Ponowna rewaskularyzacja: po 10 latach ponowną rewaskularyzację wykonano u 67,8% chorych w grupie angioplastyki i u 20,3% chorych w grupie leczonej operacyjnie (p < 0,001). CABG wykonano u 41,2% chorych w grupie angioplastyki i ponownie u 3,7% chorych w grupie leczonej chirurgicznie.
Dusznica: po 6 mies. liczba chorych z niestabilną dusznicą wynosiła 9% w grupie leczonej operacyjnie i 28% w grupie angioplastyki. Po 10 latach liczba chorych z niestabilną dusznicą była podobna w grupach (16% chorych).
Wnioski
Liczba zgonów i ponownych zawałów była podobna w grupach bez względu na rodzaj zastosowanego leczenia (angioplastyka vs CABG). W podgrupie chorych na cukrzycę korzystne wyniki leczenia obserwowano tylko po leczeniu kardiochirurgicznym.
drukuj
