Wstęp. Cel badania
Niesterydowe leki przeciwzapalne łagodzą ból i zapalenie, lecz powodują wzrost ilości wrzodów żołądkowo-jelitowych i liczbę poważnych krwawień. Selektywne inhibitory cyklooksygenazy powodują wzrost zdarzeń sercowo-naczyniowych. Obniżenie poziomu prostoglandyn w wyniku działania inhibitorów selektywnych COX-2 powoduje wzrost BP, spadek angiogenezy i destabilizacje blaszki miażdżycowej (plaque). Celem pracy była ocena długoterminowa stosowania inhibitora COX-2 rofecoxibu.
Chorzy ≥40 rż z potwierdzonym histologicznie gruczolakiem (adenoma) jelita grubego na 12 tygodni przez włączeniem do badania i nie pobierali wcześniej leków przeciwzapalnych niesterydowych. W maju 2000r po badaniu VIGOR zmieniono protokół badania i randomizowani chorzy otrzymywali 100mg ASA celem protekcji układu naczyniowego.
Po wstępnym okresie 6 tygodni badano spolegliwość chorych do pobierania leku. Jeżeli chory przyjął co najmniej 80% zaleconych leków brał udział w dalszym badaniu. Po randomizacji chorzy otrzymywali 25 mg rofecoxibu n=1287 chorych lub placebo n=1299 chorych. Chorzy byli kontrolowani klinicznie w 4, 17, 35, 52, 69, 86, 104, 121, 138, 156 i 158 tygodniu badania.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: ocena zdarzeń sercowo-naczyniowych.
W grupie leczonej rofecoxibem potwierdzono poważne zdarzenia sercowo-naczyniowe u 46(3.6%) chorych, zaś w grupie placebo u 26(2.0%) chorych HR 1.92 (95%CI;1.19-3.11) p=0.008. Zdarzenia sercowe [zawał, nagły zgon, dusznica bolesna niestabilna] wystąpiły u 31(2.4%) chorych z grupy leczonej rofecoxibem vs 12(0.9%) chorych z grupy placebo HR 2.80 (95%CI;1.44-5.45). Powikłania naczyniowo-mózgowe [udar niedokrwienny, TIA] wystąpiły u 15(1.2%) chorych vs 7(0.5%) chorych w grupach odpowiednio HR 2.32 (95%CI;0.89-6.74). Powikłania naczyniowe obwodowe [zator tętnic obwodowych, zakrzepica żył obwodowych, zatorowość płucna] wystąpiły u 3(0.2%) chorych z grupy rofecoxibu vs 7(0.5%) z grupy placebo HR 0.46 (95%CI;0.08-2.03). Analiza po zakończeniu badania wykazała, że częstość zdarzeń sercowo-naczyniowych był podobny do 18 miesiąca obserwacji, a następnie wzrasta proporcjonalne w grupie rofecoxibu (p=0.001).
Obie grupy były dobierane parami pod względem różnych cech w tym częstości występowania nadciśnienia tętniczego i chorób sercowo-naczyniowych. W obserwacji stwierdzono nadciśnienie tętnicze o 377(29.3%) chorych w grupie refocoxibu vs 219(16.9%) chorych z grupy placebo HR 2.02 (95%CI;1.71-2.38). W czasie badania średnio SBP wzrosło o 3.4±0.4mmHg, a DBP o 0.9±0.2mmHg w grupie rofecoxibu, a w grupie placebo SBP uległo zmianie -0.5±0.3mmHg DBP -0.8±0.2mmHg (p<0.01). Obrzęki zanotowano u 111(8.6%) chorych vs 76(5.9%) HR 1.57 (95%CI;1.17-2.10). Zastoinowa niewydolność krążenia, obrzęk płuc lub niewydolność serca wystąpiła u 17(1.3%) chorych z grupy rofecoxibu vs 4(0.3%) chorych z grupy placebo HR 4.61 (95%CI;1.50-18.83).
Wnioski
U chorych z rozpoznanym gruczolakiem jelita grubego stosowanie przewlekłe rofecoxibu spowodowało wzrost ilości zdarzeń sercowo-naczyniowych.
Bresalier RS, Sandler RS, Quan H, Bolognese JA, Oxenius B, Horgan K, Lines C, Riddell R, Morton D, Lanas A, Konstam MA, Baron JA. Cardiovascular events associated with rofecoxib in a colorectal adenoma chemoprevention trial. N Engl J Med. 2005 Mar 17, 352(11), 1092-1102. [PMID]: 15713943.