Wstęp
Wyniki badań epidemiologicznych wskazują, że niesterydowe leki przeciwzapalne (nonsteroidal antiinflammatory drug, NSAID) opóźniają rozwój choroby Alzheimera. W metanalizie obejmującej trzy badania prospektywne wykazano 60-procentową redukcję ryzyka rozwoju choroby, w porównaniu z osobami niestosującymi niesterydowych leków przeciwzapalnych. Badanie ADAPT zostało zaprojektowane w celu potwierdzenia w tych obserwacji w próbie z randomizacją i grupą placebo. Badanie zostało przedwcześnie przerwane po opublikowaniu wyników badania APC, w którym wykazano wzrost ryzyka powikłań sercowo-naczyniowych przy stosowaniu NSAID. Dane, zgromadzone do czasu zakończenia badania, wykorzystano do zaprezentowania wniosków na temat potencjalnego szkodliwego wpływu NSAID na układ krążenia.
Cel badania
Porównanie bezpieczeństwa stosowania naproksenu i celekoksybu w odniesieniu do placebo u chorych z otępieniem typu Alzheimera.
Grupę badaną stanowiło 2528 chorych ≥ 70. roku życia, spełniających kryteria co najmniej pierwszego okresu choroby Alzheimera. Do badania włączano również chorych stosujących ASA w małej dawce.
Randomizacja do grupy otrzymującej przewlekle 200 mg celekoksybu 2 razy dziennie (n = 726 chorych) lub 220 mg naproksenu 2 razy dziennie (n = 719 chorych) lub do grupy placebo (n = 1083 chorych). Kontrolna ocena chorych po 1. i 6. mies. następnie co 6 mies.
Pierwszorzędowy złożony punkt końcowy: zgon, zawał, udar, niewydolność serca, TIA. Rozpoczęcie terapii nadciśnienia tętniczego.
Średni wiek chorych wyniósł 74 lata, mężczyźni stanowili 54% badanych. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 40% chorych, przebyty zawał u 5%, incydenty mózgowe u 4,5%. Palacze – 3% badanych.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: wystąpił najczęściej w grupie leczonej naproksenem, u 40/713 chorych (8,25%). W grupie leczonej celekoksybem i w grupie placebo częstość zdarzeń sercowo-naczyniowych była podobna 28/717 chorych (5,54) vs 37/1070 chorych (5,68%). Ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych było istotnie statystycznie częstsze w grupie otrzymującej naproksen w porównaniu z grupą kontrolną (HR 1,63; 95% CI 1,04-2,55; p = 0,03), nie zanotowano różnic pomiędzy grupą otrzymującą celekoksyb a grupą kontrolną (HR 1,10; 0,67-1,79; p = 0,72). Poszczególne składowe punktu końcowego badania nie różnicowały grup.
Ryzyko wystąpienia nadciśnienia tętniczego było wyższe w grupach otrzymujących NSAID w porównaniu z grupą kontrolną i wynosiło: w grupie leczonej celekoksybem w porównaniu z placebo HR 1,56; 95% CI 1,26-1,94; p < 0,0001) oraz w grupie leczonej naproksenem w porównaniu z placebo HR 1,40; 95% CI1,12-1,75; p = 0,003.
Wnioski
U chorych zagrożonych chorobą Alzheimera stosowanie naproksenu jest związane z większym ryzykiem wystąpienia zdarzeń sercowo-naczyniowych. Wyniki badania ADAPT nie potwierdzają danych na temat podwyższonego ryzyka wystąpienia powikłań sercowo-naczyniowych u chorych leczonych celekoksybem.
[No authors listed] Cardiovascular and Cerebrovascular Events in the Randomized, Controlled Alzheimer’s Disease Anti-Inflammatory Prevention Trial (ADAPT). PLoS Clin Trials. 2006 Nov 17, 1(7), e33. [PMID]: 17111043.
drukuj
