Wstęp
Nadciśnienie tętnicze jest najczęstszą przyczyną chorobowości i śmiertelności w populacji ogólnej. Leczenie nadciśnienia tętniczego wiąże się z modyfikacją stylu życia (spadek masy ciała, ograniczenie spożycia sodu, zaplanowany wysiłek fizyczny) i z leczeniem farmakologicznym. Akupunktura, starożytna technika wywodząca sie z tradycyjnej medycyny chińskiej, jest stosowana w leczeniu wielu chorób sercowo-naczyniowych, w tym nadciśnienia tętniczego. Brak jest jednak kontrolowanych badań klinicznych wskazujących na skuteczność akupunktury w obniżaniu ciśnienia tętniczego.
Cel badania
Wpływ akupunktury na obniżenie ciśnienia tętniczego u chorych leczonych ambulatoryjnie, z łagodnym i umiarkowanym nadciśnieniem tętniczym, uprzednio nieleczonych lub stale leczonych farmakologicznie.
Grupę badaną stanowiło 160 chorych w wieku 45–75 lat, z łagodnym lub umiarkowanym nadciśnieniem tętniczym (SBP 140–179 mm Hg, DBP 90–109 mm Hg), z udokumentowanymi co najmniej dwoma pomiarami ≥ 140/90 mm Hg lub z leczeniem z powodu nadciśnienia tętniczego niezmienionym w ciągu ostatnich 2 mies.
Akupunkturę wykonywali chińscy lekarze z wieloletnim doświadczeniem w stosowaniu tej techniki leczenia.
Chorych randomizowano do grupy leczonej akupunkturą (n = 83) lub do grupy kontrolnej (n = 77). W grupie leczonej nakłuwano punkty odpowiedzialne wg tradycyjnej medycyny chińskiej za obniżenie ciśnienia tętniczego, w grupie kontrolnej nakłuwano punkty niemające wpływu na wartość ciśnienia tętniczego. Chorych poddano 22 sesjom, trwającym ok. 30 min, przez 6 tyg. Po leczeniu pomiary kontrolne wykonano po 3 dniach oraz 3 i 6 mies.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: zmiany ciśnienia tętniczego w 24-godzinnym pomiarze ambulatoryjnym.
Drugorzędowy punkt końcowy: średnie zmiany ciśnienia w okresie dziennym i nocnym oraz wartość ciśnienia tętniczego w czasie maksymalnego obciążenia w próbie wysiłkowej.
Średni wiek chorych 58 lat, mężczyźni stanowili 47% badanych, palacze – 11,5% chorych, średni BMI – 28,5 kg/m2. Liczba leków stosowanych w leczeniu nadciśnienia tętniczego była podobna w obu grupach.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: w czasie pierwszej wizyty kontrolnej obserwowano w grupie leczonej w porównaniu z grupą kontrolną istotne statystycznie obniżenie ciśnienia tętniczego skurczowego i rozkurczowego w pomiarze 24-godzinnym, skurczowego i rozkurczowego w porze dziennej (p < 0,001 dla wszystkich parametrów), obniżenie ciśnienia skurczowego w porze nocnej (p = 0,049), brak istotnej różnicy w wartości ciśnienia rozkurczowego w porze nocnej (p = 0,14). W grupie leczonej akupunkturą spadek ciśnienia tętniczego w pomiarze 24-godzinnym wyniósł 5,4 mm Hg dla ciśnienia skurczowego i 3,0 mm Hg dla ciśnienia rozkurczowego (p < 0,001). Wyraźną różnicę pomiędzy grupami obserwowano w wartości ciśnienia skurczowego w pomiarze dziennym, ze średnią różnicą 7,3 mm Hg. Różnica pomiędzy grupami w pomiarze 24-godzinnym dla ciśnienia skurczowego wyniosła 6,4 mm Hg, dla ciśnienia rozkurczowego 3,7 mm Hg.
Drugorzędowy punkt końcowy: w czasie kolejnych wizyt po 3 i 6 mies. nie obserwowano różnic w wartościach ciśnienia tętniczego pomiędzy grupami.
Wartości ciśnienia tętniczego były niższe w czasie maksymalnego obciążenia w teście wysiłkowym wykonywanym podczas pierwszej wizyty kontrolnej, zaznaczyła się również różnica w wartości ciśnienia tętniczego pomiędzy grupami, jednak uzyskane różnice nie były istotne statystycznie.
Wnioski
Akupunktura zgodna z tradycyjną medycyną chińską po 6 tyg. jej stosowania powoduje istotne statystycznie obniżenie ciśnienia tętniczego w 24-godzinnym pomiarze ambulatoryjnym. Korzystny efekt zanika po przerwaniu leczenia.
Flachskampf FA, Gallasch J, Gefeller O, Gan J, Mao J, Pfahlberg AB, Wortmann A, Klinghammer L, Pflederer W, Daniel WG. Randomized trial of acupuncture to lower blood pressure. Circulation. 2007 Jun 19, 115(24), 3121-3129. [PMID]: 17548730.
drukuj
