Wstęp
Głównym ograniczeniem zabiegów przezskórnej rewaskularyzacji wieńcowej (percutaneous coronary intervention, PCI) jest restenoza powstająca na skutek proliferacji neointimy. Wyniki badań eksperymentalnych wykazały, że stymulacja receptora angiotensyny II może mieć wpływ na tworzenie się neointimy w uszkodzonym naczyniu, a zastosowanie inhibitora receptora angiotensyny (ARB) mogłoby mieć korzystny wpływ na redukcję ryzyka restenozy.
Cel pracy
Ocena wpływu terapii kandesartanem na powstawanie neointimy u chorych po implantacji stentu.
Grupę badaną stanowiło 120 chorych ≥18. roku życia, bez przeciwwskazań do ARB, z udokumentowaną dusznicą bolesną lub indukowalnym niedokrwieniem w badaniach nieinwazyjnych i obrazem angiograficznym ≥ 50% zwężeń de novo typu A/B, zakwalifikowanych do PCI.
Randomizacja do grupy otrzymującej w czasie 7-14 dni przed PCI 32 mg kandesartanu dziennie (n = 63 chorych) lub do grupy otrzymującej placebo (n = 57 chorych). W przypadku objawów ubocznych dawkę kandesartanu redukowano o połowę. U chorych implantowano stent klasyczny. Kontrolne wizyty przeprowadzono w 4., 12. i 26. tyg.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: objętość neointimy oceniona za pomocą IVUS.
Drugorzędowy punkt końcowy: minimalna średnica światła, restenoza i późna utrata światła naczynia w ocenie angiograficzne. MACE (major adverse cardiac events), zgon, zawał i ponowna rewaskularyzacja naczynia stentowanego.
Średni wiek chorych wyniósł 62 lata, mężczyźni stanowili 83% badanych. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 78% chorych, przebyty zawał u 29%, przebyte PCI/CABG u 19%, cukrzycę u 23%, hiperlipidemię u 79%. Palacze – 31% badanych. Średnia długość stentu –15 mm.
Pierwszorzędowy punkt końcowy: nie stwierdzono różnic w objętości neointimy pomiędzy grupą leczoną (2,1 ± 1,0 mm) i grupą kontrolną (2,1 ± 1,5 mm) (p = NS).
Drugorzędowy punkt końcowy: minimalny wymiar światła 1,6 ± 0,5 mm w grupie leczonej kandersartanem i 1,8 ± 0,6 mm w grupie kontrolnej (p = 0,08), restenoza 31% chorych w grupie leczonej vs 21% chorych w grupie kontrolnej (p = 0,35) i późna utrata światła w stencie 0,7 ± 0,6 mm vs 0,6 ± 0,5 mm, odpowiednio w grupach (p = 0,39).MACE u 5 chorych (8%) w grupie leczonej i 6 chorych (11%) w grupie kontrolnej (p = 0,75). Nie wystąpiły zgony w grupach.
Wnioski
Wysoka dawka kandesartanu stosowana u chorych leczonych stentowaniem naczyń wieńcowych nie zapobiega proliferacji neointimy, restenozie i nie redukuje liczby niepożądanych zdarzeń klinicznych.
Radke PW, Figulla HR, Drexler H, Klues HG, Mugge A, Silber S, Daniel W, Schmeisser A, Reifart N, Motz W, Buttner HJ, Fischer D, Ortlepp JR, Schaefers K, Hoffmann R, Hanrath P; AACHEN Trial Investigators. A double-blind, randomized, placebo-controlled multicenter clinical trial to evaluate the effects of the angiotensin II receptor blocker candesartan cilexetil on intimal hyperplasia after coronary stent implantation. Am Heart J. 2006 Oct, 152(4), 761.e1-6. [PMID]: 16996855.