Wczesny nawrót migotania przedsionków po zabiegach ablacji nie świadczy o niepowodzeniu zabiegu. W badaniach klinicznych oceniających skuteczność ablacji z powodu migotania przedsionków z reguły nie ocenia się zaburzeń rytmy w okresie pierwszych 6-12 tygodni przyjmując, że jest to okres wygaszania arytmii (blanking period). Jednak wczesne zaburzenia rytmu są powodem rozczarowania chorych, jak i przyczyną dolegliwości wymagających leczenia farmakologicznego, szpitalnego a niekiedy kardiowersji. W celu uniknięcia takich sytuacji często stosuje się leki antyarytmiczne, chociaż stosowanie ich wiąże się z większym ryzykiem wystawienia objawów ubocznych jak i działaniem proarytmicznym. Wprowadzenie leków antyarytmicznych we wczesnym okresie po ablacji nie było oceniane w badaniach klinicznych.

 

Ocena strategii opartej na stosowaniu leków antyarytmicznych w ciągu pierwszych 6 tygodni po ablacji z powodu migotania przedsionków.

Grupę badaną stanowiło 110 chorych po przebytej ablacji z powodu napadowego migotania przedsionków.

Randomizacja do grupy leczonej lekami antyarytmicznymi po zabiegu ablacji (n = 53 chorych), lub do grupy w której nie stosowano leków antyarytmicznych (n = 57 chorych). W grupie leczonej lekami antyarytmicznymi, pierwszą dawkę leków podawano na wieczór po przebytym zabiegu ablacji, łącznie z lekami blokującymi węzeł AV. U chorych z prawidłową funkcją lewej komory bez choroby wieńcowej stosowano propafenon (3 x 150 mg) lub flekainid (2 x 100 mg), u chorych z prawidłową funkcją lewej komory ale z chorobą wieńcową – sotalol (2 x 80 mg), u chorych z nieprawidłową funkcją lewej komory – sotalol lub dofetilid (2 x 500 µg). W grupie kontrolnej stosowano tylko leki blokujące węzeł AV. Dawki leków ustalano szpitalnie. Wszyscy chorzy byli monitorowani transtelefonicznie przez okres 30 dni. Kontrolne badanie po 6-8 tyg. od wykonania ablacji.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: punkt złożony: przedsionkowe zaburzenia rytmu trwające > 24 godz., przedsionkowe zaburzenia rytmu o ciężkim przebiegu wymagające leczenia szpitalnego, kardiowersji lub modyfikacji leczenia lekami antyarytmicznymi, oraz nietolerancja leczenia lekami antyarytmicznymi wymagająca przerwania lub modyfikacji terapii.

Drugorzędowy punkt końcowy: poszczególne składowe punktu złożonego. Liczba stwierdzonych epizodów przedsionkowych i innych zaburzeń rytmu w ocenie trans telefonicznej.

Średni wiek chorych wyniósł 56 lat, mężczyźni stanowili 71% badanych. Nadciśnienie tętnicze stwierdzono u 50% chorych, dusznicę bolesną u 13%, cukrzycę u 6%, hiperlipidemię u 48%, bezdech senny u 13%, przewlekłą obturacyjną chorobę płuc u 3%. Średni czas trwania migotania przedsionków wyniósł 76 mies. Średni wymiar lewego przedsionka – 4,2 cm. Średni czas pobytu w szpitalu po zabiegu ablacji wyniósł 2,6 dnia.

Pierwszorzędowy punkt końcowy: stwierdzono u 10(19%) chorych w grupie leczonej lekami antyarytmicznymi i u 24(42%) chorych w grupie kontrolnej (p = 0,005).

Drugorzędowy punkt końcowy: przedsionkowe zaburzenia rytmu trwające > 24 godz. obserwowano u 2 chorych w grupie leczonej lekami antyarytmicznymi i u 15 chorych w grupie kontrolnej (p = 0,0012). Natomiast przedsionkowe zaburzenia rytmu o ciężkim przebiegu wymagające leczenia szpitalnego, kardiowersji lub modyfikacji leczenia lekami antyarytmicznymi obserwowano u 5 vs 9 chorych odpowiednio w grupach (p = 0,4), a objawy uboczne po lekach antyarytmicznych u 3 chorych w grupie leczonej (p = 0,11). 

W czasie 30 dni stwierdzono obecność nieutrwalonych arytmii przedsionkowych u 53 vs 51% chorych odpowiednio w grupie leczonej i nieleczonej lekami antyarytmicznymi (p = 0,84).

 

Stosowanie leków antyarytmicznych w okresie pierwszych 6 tygodni po ablacji z powodu migotania przedsionków jest dobrze tolerowane i redukuje liczbę klinicznie istotnych przedsionkowych zaburzeń rytmu.